Thôn Sông Moóc, xã Đồng Văn, tỉnh Quảng Ninh có khoảng 400 nhân khẩu. Nơi đây sở hữu vẻ đẹp nguyên sơ hòa quyện với văn hóa sống động, thể hiện qua những ngôi nhà trình tường độc đáo, trang phục rực rỡ và các tiết mục dân gian đặc sắc.
Việc bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa không chỉ gìn giữ bản sắc của đồng bào Dao mà còn mở ra cơ hội phát triển sinh kế từ mô hình du lịch cộng đồng, góp phần xây dựng nông thôn mới ở địa phương.
Đặc trưng nổi bật của thôn Sông Moóc là các ngôi nhà trình tường, một biểu tượng kiến trúc truyền thống của người Dao Thanh Phán. Những ngôi nhà làm bằng đất sét nện chặt, mái lợp vật liệu tự nhiên không chỉ mát mẻ vào mùa hè, ấm áp vào mùa đông mà còn là minh chứng sống về tri thức dân gian, kỹ thuật xây dựng và lối sống của cộng đồng. Việc bảo tồn và phục hồi những ngôi nhà này góp phần duy trì cảnh quan bản làng và tạo trải nghiệm văn hóa hấp dẫn cho du khách.
Đặc biệt, hệ thống di sản văn hóa phi vật thể cũng là giá trị cốt lõi của Sông Moóc. Ngôn ngữ, tri thức dân gian cùng các tập tục truyền thống được người Dao Thanh Phán gìn giữ qua các nghi lễ cúng Bàn Vương, các câu chuyện cổ, truyện kể về Bàn Vương, Quả bầu. Hiện nay, các gia phả, sách cổ và tri thức dân gian vẫn được các nghệ nhân lưu giữ, tạo thành kho tư liệu quý về lịch sử, tổ tiên và thế giới quan của cộng đồng.
Phát triển du lịch cộng đồng tại thôn Sông Moóc đã được triển khai gắn với bảo tồn văn hóa. Du khách có thể trải nghiệm homestay, học làm bánh, dệt vải, đi rừng thu hoạch quế và hồi, thưởng thức ẩm thực truyền thống, tham gia lễ hội văn hóa và tìm hiểu các nghi lễ cổ. Song song với đó, việc tư liệu hóa tri thức dân gian và tổ chức lớp dạy chữ Nôm Dao, hát dân ca, nghi lễ cho thanh thiếu niên giúp ngăn chặn sự đứt gãy truyền thống.
Ở thôn Sông Moóc, công tác truyền thông được đẩy mạnh, gắn liền phát triển du lịch cộng đồng với xây dựng nông thôn mới. Nhờ đó, nhận thức của người dân trong thôn đã có những thay đổi tích cực, chủ động tham gia cải tạo cảnh quan và nâng cao chất lượng môi trường sống.
Người dân Sông Moóc cùng nhau dọn dẹp đường làng, vệ sinh khu vực sinh hoạt, trồng hoa, cây cảnh và chăm sóc vườn, biến không gian bản làng trở nên xanh - sạch - đẹp. Những nỗ lực này không chỉ nâng cao chất lượng đời sống cộng đồng mà còn tạo ấn tượng thân thiện, hấp dẫn cho du khách khi trải nghiệm du lịch, góp phần gắn kết văn hóa, môi trường và phát triển kinh tế bền vững cho địa phương.
Thôn tích cực quảng bá hình ảnh các ngôi nhà trình tường được phục hồi, những cánh đồng bậc thang xanh mướt cùng các hoạt động trải nghiệm văn hóa, nghề truyền thống. Qua mạng xã hội, báo chí, video clip và các sự kiện lễ hội, cộng đồng truyền tải thông điệp về sự kết hợp hài hòa giữa bảo tồn văn hóa, nâng cao đời sống nhân dân và phát triển du lịch bền vững.
Hình ảnh Sông Moóc trở thành biểu tượng của nông thôn mới sống động, nơi du khách vừa được trải nghiệm văn hóa đặc sắc, vừa chứng kiến đời sống nông thôn được nâng cao, góp phần khích lệ cộng đồng tham gia tích cực vào việc giữ gìn bản sắc và phát triển kinh tế địa phương.
Nhờ việc kết hợp giữa bảo tồn văn hóa và phát triển du lịch cộng đồng, Sông Moóc không chỉ duy trì giá trị văn hóa đặc sắc mà còn tạo ra sinh kế bền vững cho người dân, đồng thời góp phần xây dựng nông thôn mới, nơi văn hóa sống động trở thành động lực phát triển kinh tế - xã hội, gắn kết cộng đồng và bảo vệ môi trường.
.svg){kind=icon}
