Quy định hiện nay, BHXH đóng dựa trên lương và các khoản phụ cấp kèm theo lương thường xuyên. Tuy nhiên theo một lãnh đạo Liên đoàn lao động TP.HCM, thực tế không ít DN đang “lách” thông qua việc chia lương thành 2 phần, chỉ đóng mức bằng hoặc cao hơn lương tối thiểu, còn các khoản phụ cấp lại không được tính. Do vậy người lao động đóng BHXH rất thấp.
Trong Dự thảo Luật BHXH sửa đổi mới nhất, Bộ LĐ-TB&XH đề xuất hai phương án quy định tiền lương làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc đối với người lao động.
Phương án 1, tiền lương làm căn cứ đóng BHXH là tiền lương tháng bao gồm mức lương và phụ cấp lương, các khoản bổ sung khác xác định được mức tiền cụ thể cùng với mức lương thỏa thuận trong hợp đồng lao động theo quy định của pháp luật lao động.
Phương án 2, tiền lương làm căn cứ đóng BHXH là tiền lương tháng bao gồm mức lương và phụ cấp lương, các khoản bổ sung khác theo quy định của pháp luật lao động.
Doanh nghiệp lo gia tăng chi phí
Với đề xuất trên của cơ quan soạn thảo luật BHXH sửa đổi, Ban nghiên cứu phát triển kinh tế tư nhân vừa có văn bản gửi Thủ tướng sau khi đã trao đổi, nắm bắt ý kiến của trên 30 hiệp hội và đại diện DN các ngành.
Qua đó, các DN và hiệp hội cho rằng, ban soạn thảo cần nghiên cứu kỹ lưỡng, đánh giá điều kiện thực tiễn và cân nhắc kinh nghiệm quốc tế, khu vực một cách toàn diện để lựa chọn phương án khả thi, hợp lý.
Trong trường hợp dự Luật giữ nguyên quy định, DN và NLĐ sẽ không phải chịu áp lực về chi phí “gia tăng đột biến”. Nhưng cơ quan quản lý nhà nước phải tìm được phương án, giải pháp nhằm giải quyết bài toán “chậm đóng, trốn đóng, nợ BHXH...” của một số nhóm DN và NLĐ thời gian qua.
Trường hợp chọn phương án 2, sẽ làm gia tăng chi phí của cả người sử dụng lao động và người lao động mà chưa thực sự giải quyết triệt để các nguyên nhân trực diện của tình trạng “chậm đóng, trốn đóng...” như chính cơ quan quản lý nhà nước đã đánh giá.
Trong bối cảnh DN và NLĐ đều đang hết sức khó khăn, quy định này có thể dẫn đến tình trạng DN và NLĐ càng tìm cách trốn đóng BHXH, khiến chính sách khó đạt được mục tiêu kỳ vọng, gây ảnh hưởng tiêu cực đến độ bao phủ của BHXH nói riêng và chính sách BHXH nói chung.
Trên cơ sở đó, Ban nghiên cứu phát triển kinh tế đề xuất giữ nguyên quy định tiền lương làm căn cứ đóng BHXH. Chỉ đạo ban soạn thảo nghiên cứu, thể hiện rõ ràng các quy định liên quan tới các khoản phụ cấp, khoản bổ sung phải tính đóng BHXH.
Việc này sẽ tránh được tình trạng sau này dự Luật đi vào đời sống, cơ quan quản lý nhà nước, người sử dụng lao động, NLĐ có những cách hiểu khác nhau khiến việc chấp hành pháp luật về BHXH bị ảnh hưởng tiêu cực...
Ít nhất phải bằng 70% tiền lương
Đại diện Bộ Nội vụ đồng ý với đề nghị thực hiện theo phương án 2 để thuận tiện cho người sử dụng lao động và NLĐ xác định được mức đóng trên cơ sở tiền lương, phụ cấp lương và khoản bổ sung có tính chất thường xuyên được xác định trong hợp đồng lao động.
Ủng hộ phương án 2, BHXH Việt Nam cho biết, tại Nghị quyết số 28 của Ban chấp hành Trung ương đã đưa ra quy định: Sửa đổi quy định về căn cứ đóng BHXH của khu vực DN ít nhất bằng khoảng 70% tổng tiền lương và các khoản thu nhập khác có tính chất lương của NLĐ để khắc phục tình trạng trốn đóng, đóng không đủ BHXH, ảnh hưởng đến khả năng cân đối Quỹ BHXH và quyền lợi của NLĐ.
Đồng tình quan điểm, nguyên thứ trưởng Bộ LĐ-TB&XH Phạm Minh Huân cho rằng, Luật BHXH nên quy định đóng trên nền 70-80% thu nhập của người lao động ở mức ổn định. Tuy nhiên tỷ lệ phần trăm đóng BHXH (của người lao động và doanh nghiệp) vẫn phải giữ nguyên mức 25% như hiện nay. Có như vậy mới đảm bảo lương hưu của người lao động được cải thiện.
.svg){kind=icon}
