Xác định xây dựng mô hình thôn thông minh không chỉ là tiêu chí để hoàn thành xã nông thôn mới nâng cao, kiểu mẫu, tỉnh Thanh Hóa còn đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong xây dựng nông thôn mới, nâng cao mức độ số hóa trong sản xuất kinh doanh, góp phần nâng cao mức sống cho người dân.

Trên địa bàn tỉnh, với mục tiêu xây dựng thành công xã nông thôn mới nâng cao trước năm 2030, xã Xuân Du hướng dẫn 8 thôn nông thôn mới kiểu mẫu tiếp tục triển khai xây dựng thôn thông minh. Hiện các thôn đang tiến hành lắp đặt hệ thống camera công cộng, triển khai tổ nhóm Zalo cộng đồng, xây dựng bản đồ số hóa trong thôn, vận động người dân sử dụng hình thức thanh toán không dùng tiền mặt...
Ông Trịnh Mạnh Hùng, Bí thư Chi bộ thôn 8, xã Xuân Du cho biết, sau khi đạt thôn kiểu mẫu, Tiểu ban xây dựng nông thôn mới của thôn 8 đã từng bước tiến hành xây dựng thôn thông minh. Thôn thành lập các tổ tuyên truyền, vận động cũng như hướng dẫn bà con cập nhật VneID, sử dụng hình thức thanh toán không dùng tiền mặt... để áp dụng chuyển đổi số trong cuộc sống nhanh chóng hơn.
Tại thôn thông minh Trung Tiến, xã Hồ Vương, phong trào số hóa đã lan tỏa đến từng hộ gia đình. Theo thống kê, thôn đã có 91,66% người dân trong độ tuổi lao động được đào tạo kỹ năng số cơ bản; 80,1% người dân trong độ tuổi lao động có tài khoản thanh toán điện tử.
Thôn Trung Tiến cũng được trang bị hệ thống truyền thanh thông minh để thuận tiện trong công tác tuyên truyền chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước và các quy định của địa phương. 100% hộ sản xuất, kinh doanh, cơ sở sản xuất, kinh doanh trong thôn chấp nhận thanh toán điện tử. Trên địa bàn thôn đã lắp đặt hàng chục camera, bộ phát sóng wifi tốc độ cao để người dân sử dụng điện thoại thông minh cập nhật thông tin, bán hàng online trên các nền tảng Zalo, Facebook, TikTok...
Tượng tự, ở thôn Nguyên Lý, xã Thiệu Hóa, “việc làng, việc nước” nay được cập nhật nhanh qua nhóm Zalo của thôn, với sự tham gia của đại diện 210 hộ dân. Thôn còn đầu tư hệ thống camera an ninh, wifi tốc độ cao tại nhà văn hóa, giúp người dân học tập, tra cứu thông tin.
Nhờ đó, khoảng cách giữa chính quyền và người dân đã rút ngắn, các chủ trương, chính sách được phổ biến nhanh hơn, hiệu quả hơn. Quan trọng hơn là người dân cảm thấy thực sự là chủ thể trong công cuộc chuyển đổi số ở làng quê.
Thống kê của Văn phòng Điều phối Chương trình xây dựng nông thôn mới Thanh Hóa cho thấy, hiện nay trên địa bàn tỉnh có 30 thôn thông minh. Tất cả các thôn đều đã thành lập trang thông tin điện tử và sử dụng nền tảng mạng xã hội Zalo, giúp người dân tiếp cận thông tin mới chính xác, nhanh chóng, thuận tiện.
Cùng với sự hỗ trợ của xã, các thôn đã huy động xã hội hóa để lắp đặt hệ thống wifi tốc độ cao miễn phí, camera an ninh giám sát tại các khu vực công cộng, tuyến đường trục chính... Các tuyến đường thôn trang bị đèn chiếu sáng tự động, góp phần tiết kiệm năng lượng.
Nhà văn hóa thôn được phủ sóng wifi miễn phí, hạ tầng viễn thông nâng cấp, tạo điều kiện cho người dân tiếp cận thông tin. Ngoài ra, nhiều hộ dân còn được hỗ trợ lắp đặt hệ thống tưới nước tự động, được tập huấn ứng dụng công nghệ trong sản xuất nông nghiệp, giúp tăng năng suất và giảm công lao động.
Tổ chức đoàn thể các xã, thôn cũng thành lập tổ công nghệ số cộng đồng để tuyên truyền, hướng dẫn người dân tham gia, lập các trang thông tin, các nền tảng trên mạng xã hội Zalo. Đồng thời, hướng dẫn, khuyến khích người dân sử dụng các nền tảng công nghệ số, đẩy mạnh quảng bá, mua bán hàng hóa trên các sàn thương mại điện tử.
Xây dựng mô hình thôn thông minh là giải pháp quan trọng để nâng cao chất lượng cuộc sống ở vùng nông thôn, kéo gần khoảng cách nông thôn - thành thị. Đây cũng là tiền đề hướng tới xây dựng nông thôn mới gắn với “nông nghiệp sinh thái, nông thôn hiện đại, nông dân văn minh”.