Gần 150 doanh nhân, luật sư và nhà khoa học hàng đầu thế giới đã được mời tham dự một cuộc họp kín do Trường Y, Đại học Havard (Mỹ) tổ chức hồi tuần trước. Điều đặc biệt là, tất cả những người tham gia đều nhận được yêu cầu không tiếp xúc với truyền thông hay tiết lộ thông tin về cuộc họp trên các trang mạng cá nhân.

{keywords}

Ảnh minh họa: Washington Post

Theo báo New York Times, cuộc họp bí mật nói trên nhằm thảo luận về khả năng tạo ra một hệ gen người hoàn toàn nhân tạo ở cấp độ tế bào trong vòng 10 năm. Điều này đồng nghĩa, các chuyên gia sẽ tác động hóa học để tái tạo vật chất di truyền, vốn được truyền lại một cách tự nhiên từ cha mẹ sang con cái.

Trong thành phần ban tổ chức có cả tiến sĩ George Church, giáo sư di truyền học thuộc Trường Y, Đại học Havard; Jef Boeke, giám đốc Viện di truyền học thuộc Trung tâm y tế Langone, Đại học New York và Andrew Hessel, một nhà nghiên cứu sinh học - nano theo thuyết vị lai. Trong một cuộc phỏng vấn mới đây, giáo sư Church giải thích rằng, dự án nói trên chủ yếu nhằm cải thiện khả năng tạo ra các sợi ADN dài dùng cho động vật, thực vât và vi sinh vật.

Các nhà khoa học hiện có thể thao túng ADN trong tế bào cho nhiều mục đích khác nhau, kể cả sản sinh insulin trong các trường hợp mắc bệnh tiểu đường. Việc cho ra đời bộ gen hoàn toàn nhân tạo được cho là sẽ mang tới nhiều thay đổi hữu ích hơn.

Tuy nhiên, dự án này đã vấp phải không ít chỉ trích. Trong một bài xã luận đăng tải trên tạp chí Cosmos, Drew Endy, giáo sư chuyên ngành kỹ thuật sinh học thuộc Đại học Stanford và Laurie Zoloth, giáo sư giảng dạy đạo đức học y tế và nhân đạo tại Đại học Northwestern (Mỹ), nhấn mạnh rằng, tổng hợp bộ gen người là "một hành vi đạo đức nghiêm trọng".

Theo họ, nếu bộ gen nhân tạo được tạo ra, nó sẽ được kiểm nghiệm trong phòng thí nghiệm bằng cách cấy ghép nó vào một tế bào của người, thay thế bộ gen hiện có. Mặc dù điều này không đồng nghĩa với việc tạo ra một người nhân tạo, nhưng câu hỏi đặt ra là liệu các thay đổi trong tương lai là gì, nếu các nhà khoa học có thể thay đổi được bộ gen người.

"Chẳng hạn như, nếu các nhà nghiên cứu có thể tạo ra một bộ gen người biến đổi, đề kháng được mọi loại virus tự nhiên hoàn toàn vì các mục đích có lợi cho nhân loại. Song, điều gì sẽ xảy ra nếu những nhà khoa học khác về sau lại tìm cách tạo ra các virus biến đổi, chống lại được khả năng đề kháng đó? Liệu điều đó có làm khởi phát một cuộc chạy đua biến đổi gen?", hai chuyên gia Endy và Zoloth viết.

Các chuyên gia này cũng đề cập tới việc, nếu các nhà khoa học sau này có thể tái tạo bộ gen của một số nhân vật nhất định, chẳng hạn như thiên tài vật lý Einstein, liệu rốt cuộc họ sẽ tạo ra bao nhiêu bộ gen như vậy và những ai sẽ được cấy ghép chúng.

Họ cho rằng, do tổng hợp gen người có nhiều ý nghĩa lớn lao đối khoa học nên các cuộc thảo luận liên quan đến vấn đề này không nên được tổ chức ở dạng họp kín, mà cần phải công khai, có tham khảo ý kiến và chịu sự giám sát của công luận.

Tuấn Anh (theo Daily Mail)