"Chúng ta đều biết tới kỷ lục về sự chết chóc và hủy diệt của chính quyền Iran. Họ đang phung phí của cải và tương lai của quốc gia vào sự cuồng tín đối với vũ khí hạt nhân. Không quốc gia nào nên dung túng cho sự khát máu của Iran", Tổng thống Mỹ Donald Trump phát biểu trong cuộc họp của Đại Hội đồng Liên Hợp Quốc ở New York.

Theo ông, “Mỹ biết rằng ai cũng có thể gây ra chiến tranh, song chỉ có người dũng cảm nhất mới có thể chọn hoà bình”.

Lãnh đạo Pháp và Anh đã thuyết phục Tổng thống Iran Rouhani gặp ông Trump. Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cảnh báo ông Rouhani rằng “cơ hội sẽ bị bỏ lỡ” nếu ông không làm việc này. Thủ tướng Anh Boris Johnson cũng gợi ý lãnh đạo Iran nên quyết tâm hành động.

Iran đã loại bỏ phương án đàm phán song phương với Mỹ, trừ khi Washington quay lại hiệp ước hạt nhân năm 2015 mà ông Trump rút lui vào năm ngoái, và giảm nhẹ các trừng phạt kinh tế mà ông đã áp đặt lên nước Cộng hoà Hồi giáo kể từ đó.

{keywords}
Tổng thống Mỹ Donald Trump phát biểu tại phiên họp thứ 74 của Đại Hội đồng Liên Hợp Quốc tại New York, Mỹ hôm 24/9.

Xuất hiện lần này tại Liên Hợp Quốc, ông Trump có giọng điệu chừng mực hơn. Đây có thể là nỗ lực thể hiện một hình ảnh đáng tin cậy hơn, khi ông đang chạy đua để có thể ở lại Nhà Trắng thêm một nhiệm kỳ, bất chấp cuộc điều tra luận tội mới được phe Dân chủ mở ra đối với ông.

Tuy ông vẫn giữ lập trường bảo vệ chủ quyền dân tộc rằng “tương lai không bao giờ được phép đặt vào những kẻ mang chủ nghĩa toàn cầu", song Tổng thống Mỹ đã điều chỉnh ngôn ngữ của mình ở mức chừng mực hơn, nhấn mạnh rằng Mỹ mong muốn có quan hệ hoà bình với tất cả các nước và kêu gọi các hành động chung thay vì đơn phương.

Phản ứng trước bài phát biểu của ông chủ Nhà Trắng, khán phòng tỏ ra khá im lặng, so với tràng cười năm ngoái khi ông khoe về các thành tựu của mình, hay sững sờ khi ông đe doạ xoá sổ Triều Tiên hồi năm 2017.

Các vụ tấn công hôm 14/9 ở Ảrập Xêút đã làm lay chuyển khu vực Trung Đông và tăng cao lo ngại về một cuộc chiến tranh quy mô rộng. Ông Trump đã cho thấy thái độ kiềm chế trong cuộc khủng hoảng khi chưa rút quân bài đáp trả quân sự, bất chấp áp lực từ các đồng minh hiếu chiến – ít nhất là cho đến thời điểm hiện tại.

Tuy nhiên, ông đã hứa sẽ tiếp tục vắt kiệt nền kinh tế Iran với các lệnh trừng phạt cho đến khi Tehran đồng ý từ bỏ ý định theo đuổi vũ khí hạt nhân – theo lời Washington. Iran thì luôn khẳng định chương trình hạt nhân của nước này chỉ phục vụ các mục đích hoà bình.

Trong khi đó, trong một cuộc phỏng vấn, khi trả lời câu hỏi về bình luận “khát máu” của ông Trump, Tổng thống Iran chỉ ra rằng Mỹ đang đánh bom Syria. “Và thật không may, nước Mỹ giờ đây là người ủng hộ khủng bố ở khu vực của chúng tôi. Và nước Mỹ cứ đi đâu là tư tưởng khủng bố lan theo đến đó”, nhà lãnh đạo Iran cáo buộc.

Cũng trong cuộc phỏng vấn, ông Rouhani cũng nhấn mạnh lại lập trường của Iran rằng, Mỹ phải dỡ bỏ các sức ép kinh tế đã khiến đất nước của ông gặp khó khăn ngay cả trong việc có được các loại thuốc men cơ bản.

“Đây là một loại hình khủng bố, đây là một sự vô nhân tính. Và nếu việc này chấm dứt, thì tất nhiên, bầu không khí sẽ thay đổi”, ông Rouhani nói trong phát biểu được phát sóng trên kênh Fox News của Mỹ. Ông cũng cho biết nếu Washington làm vậy, hai bên có thể sẽ đạt được những thống nhất về vấn đề hạt nhân cũng như các vấn đề khác.

Anh Thư