Tối ngày 12/5, theo giờ địa phương, Thủ tướng Phạm Minh Chính cùng lãnh đạo các nước ASEAN dự tiệc chiêu đãi do Tổng thống Mỹ Joe Biden chủ trì tại Nhà Trắng.

Bày tỏ vui mừng và hân hạnh được chào đón các nhà lãnh đạo ASEAN, Tổng thống Joe Biden cho rằng, đây là cơ hội tuyệt vời để  các nhà đạo cùng đánh giá và định hướng quan hệ ASEAN - Mỹ. Đặc biệt, sự kiện này diễn ra vào thời điểm đầy ý nghĩa, hai bên kỷ niệm 45 năm quan hệ. 

Tổng thống Mỹ Joe Biden chiêu đãi các nhà lãnh đạo ASEAN. Ảnh: Dương Giang

Các nhà lãnh đạo nhất trí quan hệ ASEAN - Mỹ phát triển năng động, mạnh mẽ trong 45 năm, cùng vượt qua không ít thử thách và đạt được nhiều thành quả quan trọng trong hợp tác trên tất cả các lĩnh vực.

Cả ASEAN và Mỹ đều khẳng định coi trọng vai trò của nhau cũng như tầm quan trọng của mối quan hệ đối tác ASEAN – Mỹ với hoà bình, an ninh, hợp tác và phát triển thịnh vượng ở khu vực và trên thế giới. 

Tổng thống Biden khẳng định, coi trọng và mong muốn nâng tầm quan hệ ASEAN - Mỹ và cam kết ủng hộ vai trò trung tâm của ASEAN cũng như quan điểm ASEAN về Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương (AOIP).

Cũng tại buổi gặp mặt này, Tổng thống Mỹ công bố gói các sáng kiến trị giá hơn 150 triệu USD để thu hút khu vực tư nhân đầu tư hàng tỷ USD vào các dự án hợp tác trong các lĩnh vực như trao đổi thương mại-đầu tư, ổn định chuỗi cung ứng, nâng cao năng lực y tế, hợp tác biển, phát triển cơ sở hạ tầng, giáo dục, phát triển nguồn nhân lực, năng lượng, ứng phó biến đổi khí hậu, phát triển bền vững.

Lãnh đạo các nước ASEAN đánh giá cao và trông đợi Mỹ tiếp tục hợp tác tích cực, xây dựng cùng ASEAN thúc đẩy đối thoại, hợp tác, chung tay xử lý hiệu quả các thách thức tại khu vực. ASEAN cũng mong muốn, bên cạnh kinh tế, thương mại, hai bên sẽ mở rộng hợp tác trong nhiều lĩnh vực mới như kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, chuyển đổi số, chuyển đổi năng lượng bền vững, ứng phó với các thách thức an ninh phi truyền thống như dịch bệnh, biến đổi khí hậu…

Nhất trí thiết lập Đối tác Chiến lược Toàn diện 

Thủ tướng Phạm Minh Chính đánh giá cao ý nghĩa hội nghị, thể hiện rõ nét cam kết hai bên đồng hành cùng hướng tới hòa bình, ổn định và thịnh vượng chung.

Nhìn lại 45 năm, Mỹ, cường quốc hàng đầu thế giới và ASEAN, khu vực có nền kinh tế phát triển năng động bậc nhất đã phối hợp rất tích cực trên tinh thần tôn trọng luật pháp và vai trò trung tâm ASEAN. Từ đó xây dựng nền tảng cho lòng tin, cùng xây dựng cấu trúc khu vực mở, minh bạch, bao trùm và dựa trên luật pháp quốc tế.  Thủ tướng khẳng định, đây là thời điểm phù hợp để ASEAN và Mỹ cùng bàn tới các mốc phát triển mới, tốt đẹp hơn.

Tổng thống Mỹ Joe Biden đón Thủ tướng Phạm Minh Chính tại Nhà Trắng. Ảnh: TTXVN

Chia sẻ về định hướng quan hệ hai bên, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh giữ vững hòa bình, duy trì ổn định phải được coi là quan tâm hàng đầu của cả ASEAN lẫn Mỹ. Thủ tướng trông đợi Mỹ luôn ủng hộ ASEAN giữ vai trò trung tâm trong các tiến trình ở khu vực Châu Á-Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương; cùng đóng góp xây dựng đường hướng mới cho các khuôn khổ hợp tác do ASEAN chủ trì, tạo môi trường cân bằng, hài hòa ở khu vực.

Người đứng đầu Chính phủ Việt Nam cũng mong Mỹ cùng ASEAN đối thoại chân thành trên cơ sở lòng tin và trách nhiệm, ủng hộ giải quyết các khác biệt, bất đồng, dựa trên các biện pháp hoà bình, phù hợp luật pháp quốc tế, Hiến chương Liên hợp quốc và Hiệp ước Thân thiện và Hợp tác ở Đông Nam Á.

Nhấn mạnh nhu cầu khôi phục dòng chảy thương mại, đầu tư, tạo động lực cho giai đoạn tiếp theo, Thủ tướng Phạm Minh Chính khẳng định, Việt Nam sẽ áp dụng những biện pháp tốt nhất hỗ trợ các nhà đầu tư, doanh nghiệp Mỹ, nhanh chóng mở rộng kinh doanh tại thị trường Việt Nam, kết nối với thị trường ASEAN đầy tiềm năng.

Thủ tướng Phạm Minh Chính cũng đề nghị Mỹ, với kinh nghiệm và nguồn lực của mình, hỗ trợ ASEAN phát triển xanh và bền vững, chuyển đổi cơ cấu kinh tế, ứng dụng công nghệ, chuyển đổi số, phát triển năng lượng tái tạo, thân thiện với môi trường, đẩy nhanh các nỗ lực phục hồi toàn diện và bền vững.

ASEAN cũng trông đợi Mỹ thúc đẩy các sáng kiến hợp tác trong khuôn khổ Đối tác Mê Kông - Mỹ, góp phần bảo đảm chất lượng phát triển, hỗ trợ phát triển đồng đều và bền vững tại khu vực.

Trước những tác động và hệ lụy phức tạp của các thách thức phi truyền thống, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh cần xây dựng cách tiếp cận toàn cầu trong giải quyết các vấn đề toàn cầu. Các nước ASEAN mong tiếp tục nhận sự hợp tác và hỗ trợ của Mỹ củng cố và nâng cao năng lực y tế, chia sẻ kinh nghiệm, chuyển giao công nghệ sản xuất vắc xin, đồng thời ứng phó hiệu quả với các thách thức khác như suy thoái môi trường, biến đổi khí hậu,…

Nhìn về tương lai, Thủ tướng bày tỏ lạc quan về sự bứt phá mạnh mẽ của quan hệ chiến lược ASEAN - Mỹ và khẳng định, Việt Nam sẽ tích cực đóng góp nâng tầm quan hệ hai bên vì hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển bền vững của các nước ASEAN và Mỹ, cũng như cả khu vực và thế giới.

Các nhà lãnh đạo ASEAN và Mỹ nhất trí ủng hộ thiết lập Đối tác Chiến lược Toàn diện và bày tỏ trông đợi mối quan hệ này phát triển thực chất, hiệu quả và cùng có lợi.

Dự kiến Hội nghị Cấp cao Đặc biệt ASEAN – Mỹ sẽ diễn ra trong ngày 13/5 với các phiên làm việc giữa Tổng thống Biden, Phó Tổng thống Haris với Lãnh đạo các nước ASEAN.

Thu Hằng (từ Washington D.C)