Do đặc thù địa hình đồi núi, giao thông còn hạn chế khiến hoạt động sản xuất nông nghiệp của Tuyên Quang trước đây gặp nhiều trở ngại. Nhờ đẩy mạnh ứng dụng khoa học kỹ thuật, chuyển đổi số và phát triển nông nghiệp xanh, ngành nông nghiệp của tỉnh đã đạt những bước tiến mạnh mẽ, tạo nền tảng quan trọng cho xây dựng nông thôn mới bền vững, đặc biệt ở các tiêu chí về thu nhập, tổ chức sản xuất và môi trường.

Một trong những mô hình tiêu biểu là trồng dưa trong nhà lưới ứng dụng công nghệ tưới nhỏ giọt tự động của anh Nguyễn Xuân Tiến, phường Hà Giang 2. Ba khu nhà lưới rộng 1.800 m² được trang bị hệ thống điều khiển qua thiết bị di động, toàn bộ quá trình chăm sóc cây trồng được thực hiện bằng cảm biến và máy móc. Hệ thống tự động điều chỉnh lượng nước tưới theo độ ẩm không khí, giảm tới 80% công lao động, hạn chế rủi ro thời tiết, sâu bệnh và tạo ra sản phẩm đồng đều, chất lượng cao.
Tương tự, mô hình nông nghiệp nhà màng của Hợp tác xã nông – lâm nghiệp Kim Bình cũng khẳng định hiệu quả ứng dụng công nghệ hiện đại. Với 2.700 m² nhà màng, hợp tác xã đã thuần hóa thành công các giống dưa chất lượng cao như Kim hoàng hậu, Ichiba, dưa sữa... Công nghệ nhà màng giúp kiểm soát nhiệt độ, độ ẩm, hạn chế tối đa sâu bệnh; mỗi năm tạo ra 24 – 25 tấn dưa chất lượng cao, mang về gần 1 tỷ đồng.
Nhiều hợp tác xã và chủ trang trại trên địa bàn tỉnh đã mạnh dạn đầu tư các thiết bị công nghệ mới như hệ thống tưới nhỏ giọt tự động, máy bay không người lái (drone) phun thuốc bảo vệ thực vật, cảm biến môi trường đất – nước… giúp tiết kiệm chi phí, nhân công và nâng cao năng suất.
Hiện toàn tỉnh Tuyên Quang có hơn 3.900 ha sản xuất theo tiêu chuẩn nông nghiệp hiện đại, tập trung vào cây ăn quả, cây công nghiệp và rau màu. Nhờ áp dụng nông nghiệp thông minh, giá trị sản phẩm tăng 30 – 40%, tỷ lệ sâu bệnh giảm 35 – 40% và không còn phát sinh dịch hại quy mô lớn.
Song song với ứng dụng kỹ thuật, ngành nông nghiệp Tuyên Quang còn đi đầu trong chuyển đổi số phục vụ nông thôn mới thông minh. Hiện có trên 270 sản phẩm nông nghiệp chủ lực của tỉnh được phân phối trên Shopee, Lazada, Tiki… giúp nông dân giảm lệ thuộc vào thương lái, mở rộng thị trường, nâng cao thu nhập.
Những kết quả này đóng góp quan trọng vào việc nâng thu nhập bình quân đầu người, hoàn thành các tiêu chí kinh tế trong xây dựng nông thôn mới và nông thôn mới nâng cao.
Tỉnh cũng khuyến khích phát triển nông nghiệp hữu cơ, nông nghiệp tuần hoàn, cải tiến mô hình VAC thành hệ sinh thái khép kín; đồng thời đẩy mạnh trồng rừng và bảo vệ rừng trong chiến lược chuyển đổi xanh. Đây là cơ sở quan trọng để các xã hoàn thành tiêu chí môi trường và cảnh quan nông thôn, hướng đến xây dựng nông thôn mới xanh – sạch – bền vững.
Cùng với việc đẩy mạnh ứng dụng khoa học kỹ thuật và chuyển đổi số trong sản xuất, tỉnh Tuyên Quang đặc biệt chú trọng tăng cường công tác truyền thông về xây dựng nông thôn mới và phát triển nông thôn thông minh.
Các cơ quan chuyên môn, chính quyền địa phương và hệ thống đoàn thể đã đẩy mạnh tuyên truyền bằng nhiều hình thức như hội nghị tập huấn, truyền thông trên nền tảng số, panô, áp phích và các mô hình trình diễn trực quan tại cơ sở. Thông tin về lợi ích của nông nghiệp công nghệ cao, kinh tế số, kinh tế tuần hoàn, sản xuất an toàn và bảo vệ môi trường được truyền tải rộng rãi, giúp người dân thay đổi tư duy, mạnh dạn áp dụng tiến bộ kỹ thuật.
Đặc biệt, các khu dân cư được khuyến khích thực hiện “số hóa nông thôn”, sử dụng dịch vụ công trực tuyến, thanh toán không tiền mặt và ứng dụng công nghệ trong quản lý sản xuất. Nhờ đó, nhận thức của người dân về nông thôn mới thông minh ngày càng được nâng cao; phong trào “Nhà sạch – ngõ đẹp – nông thôn sáng, xanh, sạch, đẹp” tiếp tục được duy trì, góp phần hoàn thiện tiêu chí môi trường, nâng cao chất lượng đời sống và thúc đẩy cộng đồng tham gia xây dựng quê hương giàu đẹp, văn minh.