Thị trường Anh chưa áp dụng nhiều biện pháp phòng vệ thương mại

Báo cáo mới công bố của Cục Phòng vệ thương mại (Bộ Công Thương) cho thấy: Theo thống kê của WTO, tính đến hết tháng 6 năm 2022, Anh đã điều tra tổng cộng 4 vụ việc phòng vệ thương mại (PVTM) và áp dụng 1 biện pháp PVTM (biện pháp tự vệ thời kỳ chuyển tiếp với một số sản phẩm thép).

Nhiều mặt hàng của Việt Nam được miễn thuế nhập khẩu không hạn ngạch hoặc có hạn ngạch. 

Theo Thỏa thuận rút khỏi EU, kể từ ngày 1/1/2021, Anh không còn là thành viên của EU và việc áp dụng biện pháp tự vệ với sản phẩm thép được tiến hành độc lập giữa EU và Anh. Sau sự kiện này, cả Anh và EU đều tiến hành rà soát và cập nhật lại các biện pháp PVTM đang được áp dụng.

"Đối với Việt Nam, hiện nay Vương quốc Anh chỉ đang áp dụng duy nhất biện pháp tự vệ đối với sản phẩm thép", Cục PVTM cho biết.

Cụ thể, tháng 3/2022, Cơ quan PVTM Anh khởi xướng điều tra rà soát biện pháp tự vệ với sản phẩm này. Tháng 6/2022, Cơ quan PVTM Anh ban hành báo cáo kết luận cuối cùng theo đó Việt Nam bị áp dụng hạn ngạch thuế quan riêng theo từng quý và áp dụng hạn ngạch thuế quan còn dư đối với một số sản phẩm thép từ ngày 1/7/2022 đến ngày 30/6/2024. Lượng nhập khẩu trong hạn ngạch được miễn thuế, thuế ngoài hạn ngạch là 25%.

Theo cam kết của UKVFTA, nhiều mặt hàng của Việt Nam được miễn thuế nhập khẩu không hạn ngạch hoặc có hạn ngạch, ngay lập tức hay theo lộ trình, khi xuất khẩu sang Anh như: cà phê, trái cây, túi xách, va ly, giày dép, hàng dệt may, thủy sản... Ở chiều ngược lại, rất nhiều hàng hóa của Anh cũng sẽ được miễn thuế nhập khẩu khi xuất vào Việt Nam.

Như vậy, với thuận lợi từ Hiệp định UKVFTA, năm 2023 và dự báo giai đoạn tới xuất khẩu hàng hóa sang thị trường Anh sẽ tiếp tục khởi sắc.

Hiện, cơ hội để hàng Việt Nam tiếp cận thị trường Anh tiếp tục mở rộng khi quốc gia này tham gia Hiệp định Đối tác toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) và Vương quốc Anh sẽ công nhận các ngành sản xuất của Việt Nam hoạt động theo các điều kiện kinh tế thị trường.

Trên cơ sở đó, Vương quốc Anh sẽ không áp dụng các quy định bất lợi đối với hàng hóa nhập khẩu từ Việt Nam trong trường hợp tiến hành điều tra các vụ việc phòng vệ thương mại.

Nhưng cần lưu ý cảnh báo sớm

Thương vụ Việt Nam tại Vương Quốc Anh nhận định: Một số sản phẩm thép Việt Nam xuất khẩu sang Anh có thể lọt vào tầm ngắm điều tra chống bán phá giá hoặc điều tra chống trợ cấp nếu tăng trưởng quá “nóng”. Ngoài ra, doanh nghiệp Việt được khuyến nghị cần nắm rõ quy định về PVTM trong các Hiệp định nói chung, các quy định về PVTM của EU/Vương quốc Anh nói riêng, cũng như ý thức toàn diện, sâu sắc về các công cụ PVTM có trong tay.

Theo Bộ Công Thương, nội dung về phòng vệ thương mại trong 2 Hiệp định UKVFTA và EVFTA là tương tự như nhau. Trong đó, chương về các biện pháp PVTM tại 2 Hiệp định bao gồm các điều khoản liên quan đến việc sử dụng các công cụ PVTM truyền thống trong WTO (bao gồm các biện pháp: chống bán phá giá, chống trợ cấp và tự vệ).

Cụ thể, nội dung về biện pháp PVTM được quy định bao gồm các biện pháp nhằm bảo vệ ngành sản xuất trong nước của các bên trong trường hợp có hành vi cạnh tranh không lành mạnh (phá giá/trợ cấp) hoặc do thực hiện nghĩa vụ tại Hiệp định khiến hàng hóa nhập khẩu gia tăng đột biến, dẫn đến thiệt hại cho ngành sản xuất trong nước.

Đồng thời, Hiệp định UKVFTA bổ sung các nguyên tắc mang tính tiến bộ, phù hợp với hệ thống pháp luật về PVTM của Việt Nam, giúp cho nền kinh tế, các ngành sản xuất trong nước có công cụ “phòng vệ” hợp pháp, tiến bộ, bảo đảm hiệu quả của việc tham gia Hiệp định. Đặc biệt, trong giai đoạn chuyển tiếp khi Anh rời khỏi EU, tất cả các biện pháp chống bán phá giá, chống trợ cấp và tự vệ mà Vương quốc Anh duy trì sẽ trải qua quá trình xem xét chuyển đổi trên toàn Vương quốc Anh.

Phạm Lương Bằng, Nguyễn Trần Chung, Nguyễn Hồng Hạnh, Nguyễn Thị Thảo