Từ năm 1998, thực hiện Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường các giải pháp cáp bách để bảo vệ và phát triển rừng. Trên địa bàn tỉnh Lai Châu (cũ), nay là tỉnh Điện Biên đã không khai thác rừng tự nhiên để bảo vệ rừng đầu nguồn. Tuy vậy, diện tích rừng ở đây chỉ thực sự được bảo vệ và phát triển bền vững, kể từ khi tỉnh triển khai sâu rộng chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng (DVMTR) theo Nghị định số 99/2010-NĐ-CP của Chính phủ.

Theo đánh giá của Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng tỉnh, qua gần 1 năm triển khai, việc ứng dụng phần mềm V5 PFES vào xây dựng bản đồ chi trả DVMTR đã góp phần nâng cao chất lượng quản lý và sử dụng hệ thống thông tin, dữ liệu và bản đồ chi trả DVMTR hàng năm. Đồng thời thực hiện công khai, minh bạch trong công tác chi trả tiền đến các chủ rừng có diện tích rừng cung ứng DVMTR trên địa bàn toàn tỉnh.

W-quanlyrung.png
Ảnh minh hoạ

Cùng với ứng dụng v5PFES, Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng tỉnh đã ứng dụng công nghệ GIS và ảnh viễn thám để phát hiện sớm mất rừng, suy thoái rừng... góp phần đánh giá tài nguyên rừng một cách hiệu quả làm cơ sở phục vụ công tác xác định diện tích rừng, kiểm tra, giám sát và chi trả DVMTR.

Ngoài các tính năng như: chuẩn hóa dữ liệu diễn biến rừng, truy xuất bảng biểu, tô màu bản đồ, quản lý dữ liệu, phần mềm v5PFES còn có tính năng xây dựng bản đồ chi trả DVMTR. Cụ thể là xây dựng cấu trúc dữ liệu, cập nhật vùng chi trả, đối tượng chi trả, xác định vùng khó khăn, cập nhật hệ số K, xác định mức chi trả. Từ đó tính toán được diện tích chi trả và lượng tiền chi trả cho từng lô rừng và từng chủ rừng có cung ứng DVMTR.

Một trong những tính năng nổi bật của phần mềm phải kể đến đó là truy xuất thông tin. Theo đó, việc sử dụng phần mềm sẽ hỗ trợ quản lý và truy xuất thông tin đến từng chủ rừng, từng lô rừng được hưởng tiền dịch vụ môi trường rừng; qua đó giúp Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng triển khai công tác kiểm tra, xác định diện tích rừng cung ứng DVMTR một cách nhanh chóng, chính xác, tiết kiệm thời gian và chi phí.

Để việc triển khai phần mềm v5PFES đạt hiệu quả, Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng tỉnh đã tổ chức tập huấn hướng dẫn sử dụng phần mềm v5PFES xây dựng bản đồ chi trả DVMTR cho các nhân viên kỹ thuật thuộc Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng tỉnh. Nhân viên kỹ thuật phụ trách địa bàn từng huyện sẽ được cấp 1 tài khoản để đăng nhập và tiến hành cập nhật thay đổi các thông tin từng lô rừng của chủ rừng trên phần mềm v5PFES, phục vụ công tác chi trả DVMTR của đơn vị một cách nhanh chóng, kịp thời, chính xác.

Căn cứ kết quả theo dõi diễn biến rừng năm 2019, Ban điều hành Quỹ tiến hành chủ trì kiểm tra, xác minh ngoài thực địa diện tích rừng được chi trả dịch vụ môi trường rừng năm 2019 đối với các chủ rừng có kiến nghị với tổng diện tích gần 6.000 ha, tổng hợp thống nhất với các bên có liên quan, diện tích rừng được chi trả dịch vụ môi trường rừng năm 2019 là hơn 268.628 ha cho 2.601 chủ rừng. 

Phát huy những kết quả đã đạt được, thời gian tới, Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng tiếp tục triển khai việc khai thác, sử dụng các phần mềm quản lý, xây dựng bản đồ số lâm nghiệp và sẵn sàng kết nối, chia sẻ, cung cấp dữ liệu mở để thực hiện dịch vụ công trực tuyến phục vụ người dân và doanh nghiệp. Tăng cường công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức về chuyển đổi số đối với người lao động trong đơn vị, chủ rừng và các đơn vị sử dụng dịch vụ môi trường rừng. Hoàn thiện hệ thống cơ sở dữ liệu số của đơn vị, phục vụ quản lý và phát triển sản xuất lâm nghiệp, nhằm cung cấp dữ liệu, thông tin kết nối với các nền tảng số đơn vị và của ngành.

Nghiêm Minh Thu, Hoàng Thị Kim Duyên, Trần Thị Mỹ Hòa