Không có đạo đức cách mạng thì không lãnh đạo được nhân dân

Trước lúc đi xa, Bác Hồ đã để lại cho toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta bản Di chúc thiêng liêng. Trong Di chúc, Người căn dặn: “Đảng ta là một Đảng cầm quyền. Mỗi đảng viên và cán bộ phải thực sự thấm nhuần đạo đức cách mạng, thật sự cần, kiệm, liêm, chính, chí công, vô tư”.

Hiếm có lãnh tụ cộng sản nào trên thế giới lại đặc biệt quan tâm đến vấn đề giáo dục, rèn luyện đạo đức cách mạng cho cán bộ, đảng viên của đảng cộng sản như Hồ Chí Minh. Ngay trong tác phẩm đầu tay mang tên “Đường kách mệnh” viết năm 1927, trong số 14 tiêu chí của “Tư cách một người cách mệnh”, lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc đã đưa ra tiêu chí đầu tiên mà người cách mạng cần phải có là: “Cần kiệm”.

Trong tác phẩm cuối cùng Bác viết trong dịp kỷ niệm 39 năm ngày thành lập Đảng 3-2-1969 có tựa đề “Nâng cao đạo đức cách mạng, quét sách chủ nghĩa cá nhân”, Người cũng đòi hỏi “Mỗi cán bộ, đảng viên phải đặt lợi ích của cách mạng, của Ðảng, của nhân dân lên trên hết, trước hết”.

Bởi vì, theo Bác, đối với cán bộ, đảng viên, đạo đức cách mạng là yếu tố quan trọng hàng đầu: “Cũng như sông thì phải có nguồn mới có nước, không có nguồn thì sông cạn. Cây phải có gốc, không có gốc thì cây héo. Người cách mạng phải có đạo đức, không có đạo đức thì tài giỏi mấy cũng không lãnh đạo được nhân dân”.

Là người nhìn xa trông rộng, Bác đã tiên lượng được nguy cơ sa sút về phẩm chất đạo đức của một đảng cầm quyền sau khi cách mạng thành công. Bác từng căn dặn: “Một đảng và mỗi con người, ngày hôm qua là vĩ đại, có sức hấp dẫn lớn, không nhất định hôm nay và ngày mai vẫn được mọi người yêu mến và ca ngợi, nếu lòng dạ không trong sáng nữa, nếu sa vào chủ nghĩa cá nhân”.

Muốn tránh được tình trạng “Lòng dạ không trong sáng, sa vào chủ nghĩa cá nhân”, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nhiều lần giáo dục, nhắc nhở cán bộ, đảng viên phải thường xuyên tu dưỡng, rèn luyện để có những đức tính “Cần, kiệm, liêm, chính”, vì đây là những giá trị cốt lõi làm nên nhân cách chân chính của người cách mạng.

{keywords}
Chủ tịch Hồ Chí Minh gặp mặt thân mật các đại biểu dự Đại hội liên hoan Anh hùng, Chiến sỹ thi đua ngành nông nghiệp và Đổi công toàn quốc tại Hà Nội, ngày 23/5/1957. (Ảnh: Tư liệu TTXVN)

“Thiếu một đức thì không thành người”

Cách đây tròn 70 năm, tháng 6-1949, dưới bút danh Lê Quyết Thắng, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã viết tác phẩm “Cần, kiệm, liêm, chính”. Với phong cách viết giản dị, dễ hiểu nhưng vô cùng sâu sắc, Bác Hồ đã phân tích ý nghĩa, tầm quan trọng của đức tính “Cần, kiệm, liêm, chính”; đồng thời yêu cầu cán bộ, đảng viên cần phải thấm nhuần nhuần và thể hiện bốn đức tính cao đẹp này trong cuộc sống, sinh hoạt, công tác.

Sau khi dẫn luận rằng “Trời có bốn mùa: Xuân, Hạ, Thu, Đông. Đất có bốn phương: Đông, Tây, Nam, Bắc. Người có bốn đức: “Cần, kiệm, liêm, chính”, Bác Hồ đã khẳng định: “Thiếu một mùa thì không thành trời. Thiếu một phương thì không thành đất. Thiếu một đức thì không thành người”.

Theo Bác, “Cần” tức là siêng năng, chăm chỉ, cố gắng dẻo dai; “Kiệm” là tiết kiệm, không xa xỉ, không hoang phí, không bừa bãi”; “Liêm” là trong sạch, không tham lam; “Chính” nghĩa là thẳng thắn, đứng đắn”. Cần, kiệm, liêm là gốc rễ của “chính”. Muốn trở thành một người hoàn thiện, theo Bác, mỗi người cần phải hội tụ đủ bốn đức tính “Cần, kiệm, liêm, chính”.

Đây cũng là nền tảng của đời sống mới, nền tảng của phong trào thi đua ái quốc. Mục đích cao nhất của việc thực hiện “Cần, kiệm, liêm, chính” để làm cho “Con cháu mình sung sướng, gia đình mình no ấm, làng xóm mình thịnh vượng, nòi giống mình vẻ vang, nước nhà mình mạnh giàu”.

Những lời phân tích thấu đáo của Bác Hồ về ý nghĩa, mục đích, cách thức thực hiện bốn đức tính “Cần, kiệm, liêm, chính” của con người đến nay vẫn còn nguyên giá trị. Thấm nhuần tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh về việc rèn luyện đạo đức cách mạng, phần lớn cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức đã có ý thức tu dưỡng, bồi đắp cho mình những đức tính “Cần, kiệm, liêm, chính” để góp phần xây dựng nền tảng văn hóa chính trị, văn hóa công vụ, văn hóa xã hội lành mạnh và qua đó, làm gương cho nhân dân học tập, noi theo.

Đừng “chòng chành, chao đảo” trước những cạm bẫy tiền tài, danh vọng

Tuy nhiên, còn đó một bộ phận cán bộ, đảng viên thiếu chuyên cần, chưa tiết kiệm, thiếu liêm khiết, chưa chính trực khiến nhân dân ta thán, dư luận phiền lòng. Nhiều người đến công sở vẫn chưa tận dụng “8 giờ vàng ngọc” để làm việc hiệu quả; tình trạng cắt xén thời gian hành chính để làm việc riêng, đi muộn về sớm, sử dụng máy tính cơ quan để tán gẫu online, chơi games hay lấy điện thoại công để “buôn chuyện” với người khác... vẫn chưa chấm dứt trong một bộ phận “người Nhà nước”.

Câu khẩu hiệu “Tiết kiệm là quốc sách” hầu như ai cũng thuộc nằm lòng, nhưng đáng nói là nhiều nơi, nhiều người trong bộ máy công quyền vẫn mắc bệnh phô trương hình thức, hội họp triền miên, chi tiêu tiếp khách quá đà khiến cho ngân sách công bị hao hụt, nguồn lực công bị bào mòn.

Thời gian qua, dư luận từng xôn xao bởi có những cán bộ cấp sở đã phải hao tốn nhiều thời gian vì vấn nạn họp hành, trung bình mỗi ngày có người chạy “sô” từ 3 đến 4 cuộc họp khiến không có thời gian để đi cơ sở, nghiên cứu tình hình, khảo sát thực tiễn, từ đó dễ xa rời cuộc sống.

Chuyện ăn uống, tiếp khách vốn tế nhị, nhưng có nhiều cơ quan, tổ chức, địa phương mỗi năm cũng làm hao hụt ngân sách vài trăm triệu đồng, thậm chí hàng tỷ đồng để chi tiêu cho các “đoàn ra, đoàn vào” theo kiểu “khách ba, nhà bảy” mà thực chất là hành vi bòn rút tài sản công khiến một số cán bộ, đảng viên bị kỷ luật, cách chức, thậm chí có người bị xử lý hình sự.

Trong khi lãnh đạo Đảng, Nhà nước thường xuyên yêu cầu, nhắc nhở đội ngũ cán bộ, đảng viên cần nêu gương về lòng tự trọng, đề cao đức tính giản dị, liêm khiết, chính trực để làm tốt bổn phận phụng sự Tổ quốc, phục vụ nhân dân, thì vẫn còn không ít người có lối sống khoe khoang, hợm hĩnh và có thái độ, hành vi nhũng nhiễu đối với doanh nghiệp và người dân khiến dư luận bất bình.

Mới đây, một số cán bộ đoàn thanh tra của Bộ Xây dựng đã có hành vi vòi vĩnh trắng trợn hàng trăm triệu đồng đối với một số doanh nghiệp ở huyện Vĩnh Tường (Vĩnh Phúc) là một tiếng chuông cảnh báo về nạn tham nhũng, bất liêm vẫn còn tồn tại dai dẳng trong một bộ phận những người thực thi công vụ.

Những cán bộ, đảng viên thoái hóa, biến chất này không chỉ làm trái lời căn dặn của Bác Hồ về đức tính liêm chính, chí công, vô tư, mà còn làm tổn hại nghiêm trọng uy tín, hình ảnh cán bộ, đảng viên chân chính trong lòng nhân dân.

“Cần, kiệm, liêm, chính” là những giá trị đạo đức cốt lõi và làm nên nhân cách văn hóa cao đẹp của người cộng sản. Thời nào cũng vậy, những giá trị này như chiếc dây neo để giữ cho tâm hồn, phẩm giá cán bộ, đảng viên không bị chòng chành, chao đảo trước những "cơn sóng”, cạm bẫy vật chất, tiền tài, danh vọng luôn có sức mê hoặc, quyến rũ ghê ghớm đối với con người.

Chỉ một chút buông lơi, một chút dễ dãi, một chút sa đà, một chút thỏa thuê với những ham hố tầm thường của cuộc sống cũng có thể biến một người cán bộ, đảng viên từng trải qua những năm tháng rèn luyện, cống hiến, hy sinh bỗng dưng trở thành kẻ tội đồ xuống cấp về nhân cách đạo đức.

Vậy nên, tự giác tu dưỡng, rèn luyện để không ngừng bồi đắp, làm giàu các đức tính “Cần, kiệm, liêm, chính” không những giúp cán bộ, đảng viên giữ được vị thế, tư cách, hình ảnh của mình trong lòng nhân dân; mà còn góp phần nhân lên, lan tỏa những giá trị đạo đức, văn hóa tốt đẹp trong xã hội.

Khi mỗi cán bộ, đảng viên trở thành hình mẫu, mực thước về đức tính “Cần, kiệm, liêm, chính” sẽ có tác động, thẩm thấu vào tình cảm, nhận thức của nhân dân, từ đó truyền cảm hứng cho nhân dân chung tay góp sức xây dựng nền tảng đạo đức, văn hóa xã hội lành mạnh.

Thiện Văn