Cuối chiều 31/5, Bộ trưởng Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà báo cáo giải trình ý kiến các đại biểu liên quan đến tình trạng cán bộ, công chức, viên chức né tránh, sợ trách nhiệm, không dám làm.

XEM CLIP: 

Không thể đổ hết tất cả do thể chế, cơ chế 

Bộ trưởng Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà nhìn nhận hậu quả của tình trạng một bộ phận cán bộ, công chức né tránh không dám làm, sợ sai trong thực thi công vụ không chỉ diễn ra đơn lẻ mà ở nhiều địa phương, một số bộ ngành trung ương.

Tình trạng này xảy ra trong lĩnh vực đầu tư công, quản lý đất đai, bất động sản, mua sắm trang thiết bị công, thủ tục hành chính đầu tư cho phát triển DN…

Từ đó làm chậm trễ và trì trệ hoạt động công vụ, bào mòn và làm suy giảm niềm tin của người dân, doanh nghiệp và cơ quan nhà nước; cản trở động lực và nguồn lực phát triển, ảnh hưởng đến mọi mặt của đời sống xã hội...

Về nguyên nhân, Bộ trưởng Nội vụ cho rằng, nhận thức và ý thức trách nhiệm cũng như năng lực chuyên môn của một bộ phận cán bộ công chức còn hạn chế.

Thêm vào đó, vai trò trách nhiệm và sự nêu gương của người đứng đầu một số cơ quan đơn vị, địa phương chưa được phát huy nghiêm túc, nhất là trong bối cảnh khó khăn.

Ngoài ra, thể chế chính sách có mặt còn bất cập, chồng chéo, có những vấn đề phát sinh trong thực tiễn nhưng chậm được sửa đổi, bổ sung và cơ chế phối hợp chưa kịp thời...

Nguyên nhân nữa được Bộ trưởng Nội vụ chỉ ra là kỷ cương, kỷ luật đang được siết chặt lại, phòng chống tham nhũng, tiêu cực được đẩy mạnh; hàng loạt cán bộ, công chức bị kỷ luật, khởi tố, truy tố do sai phạm nghiêm trọng.

“Chính điều này dẫn đến tâm lý một bộ phận cán bộ công chức sợ sai và sợ trách nhiệm”, Bộ trưởng cho rằng việc này cần nhìn nhận thẳng thắn.

Bộ trưởng Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà

Theo tư lệnh ngành nội vụ, dù là bất kỳ lý do gì cũng cần thống nhất, đây là vi phạm, sai phạm quy định của Đảng và pháp luật của Nhà nước; là biểu hiện của suy thoái về tư tưởng chính trị, cần nghiêm khắc phê phán, triệt tiêu.

Bởi thực tế, nhiều bộ ngành và địa phương đã hết sức nỗ lực, năng động sáng tạo, kết quả trong một số lĩnh vực rất tốt như đầu tư công, tăng trưởng kinh tế, thu hút phát triển của một số địa phương rất tốt.

“Điều đó minh chứng, cùng cơ chế đấy nhưng nhiều nơi làm tốt, năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm và dám chịu trách nhiệm chứ không phải đổ hết tất cả do thể chế và cơ chế. Không hẳn là như vậy”, Bộ trưởng khẳng định.

Công phá tâm lý sợ sai, sợ trách nhiệm

Về giải pháp, Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà cho rằng, hơn lúc nào hết phải thay đổi, nâng cao nhận thức và trách nhiệm cho cán bộ, công chức trong từng cơ quan đơn vị, chú trọng giáo dục chính trị, tư tưởng và đạo đức công vụ.

“Chấn chỉnh ngay và quyết liệt thực hiện nghiêm túc các nghị quyết của Đảng về xây dựng chỉnh đốn Đảng, gắn với trách nhiệm của đảng viên, cán bộ, công chức và thực hiện nghiêm túc chỉ thị của Chính phủ, Thủ tướng về tăng cường kỷ luật, kỷ cương trong cơ quan hành chính nhà nước và xử lý công việc của các bộ ngành, địa phương”, Bộ trưởng nhấn mạnh, thời gian qua Quốc hội và Chủ tịch Quốc hội cũng rất quan tâm vấn đề này.

Một nhiệm vụ nữa theo bà Phạm Thị Thanh Trà là xóa bỏ và chấn chỉnh tư tưởng trong một số cán bộ công chức hiện nay là “không làm thì không sai”. Đây chính là dấu hiệu của một loại tự diễn biến, cản trở nghiêm trọng sự phát triển.

Bộ trưởng cũng lưu ý, cần khơi dậy lòng tự trọng, bản lĩnh chính trị cũng như trách nhiệm, ý thức phục vụ nhân dân của cán bộ công chức…

Về thể chế hóa chủ trương bảo vệ, khuyến khích cán bộ đổi mới sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung, Bộ trưởng cho hay, Bộ Nội vụ đã rất nỗ lực.

Đến nay, dự thảo này đã hoàn thành, lấy ý kiến 63 tỉnh thành, các bộ ngành, địa phương, chuyên gia; lấy ý kiến thẩm định Bộ Tư pháp xong hết nhưng vẫn còn những vấn đề vướng về mặt pháp lý, thẩm quyền nên tiếp tục báo cáo Ban Cán sự Đảng Chính phủ, báo cáo cấp có thẩm quyền.

"Nếu cần thiết báo cáo Quốc hội để Quốc hội có Nghị quyết thí điểm mới có thể khuyến khích, bảo vệ cán bộ khi cán bộ dám nghĩ, dám làm, năng động, sáng tạo”, Bộ trưởng Nội vụ nói.

Ngoài ra, Bộ trưởng cũng nêu rõ, kịp thời biểu dương cơ quan, tổ chức, cá nhân làm tốt và xử nghiêm cán bộ, công chức không làm tròn trách nhiệm, sợ sai trong thực thi công vụ.  

Đồng thời kịp thời thay thế, điều chuyển cán bộ năng lực hạn chế, nhất là cán bộ lãnh đạo không đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ...

Tư lệnh ngành nội vụ cũng nhấn mạnh đến việc xác định rõ trách nhiệm của người đứng đầu trong thực thi công vụ. Bởi ở đâu người đứng đầu quyết tâm quyết liệt, dám nghĩ, dám làm thể hiện vai trò lãnh đạo dẫn dắt thì ở đó thành công, kỷ cương kỷ luật công vụ rất tốt. 

“Hơn lúc nào hết cần huy động sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị một cách đồng bộ, thực hiện các giải pháp với ý thức cao nhất, công phá tâm lý sợ sai, sợ trách nhiệm, không dám làm trong thực thi công vụ”, Bộ trưởng nhấn mạnh.

Bộ trưởng Nội vụ cũng đề nghị các cơ quan kiểm tra, điều tra, truy tố, xét xử tiếp tục nghiên cứu, phân loại vi phạm, sai phạm có tính chất mức độ, động cơ. Từ đó xem xét, nếu cán bộ không có vụ lợi cá nhân, không tham ô tham nhũng thì khoan dung, khoan hồng nhân văn hơn nữa.

Việc này cũng nhằm tạo cơ chế khuyến khích, bảo vệ cán bộ năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung.