Hiện nay, tỉnh Cà Mau là 1 trong 4 ngư trường trọng điểm đánh bắt hải sản ở nước ta. Biển ở đây có trữ lượng hải sản lớn và phong phú về chủng loại. Những năm qua, nghề khai thác hải sản trên biển, nhất là đánh bánh xa bờ ở tỉnh này phát triển mạnh. Do đó, công tác chống khai thác IUU và gỡ cảnh báo thẻ vàng của Uỷ ban châu Âu (EC) được xác định là nhiệm vụ trọng tâm của tỉnh Cà Mau.

Theo đó, tỉnh Cà Mau đã quyết liệt, đồng bộ các giải pháp chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định.

Báo cáo của tỉnh Cà Mau cho thấy, đến tháng 8/2023, toàn tỉnh có khoảng 4.100 tàu, trong đó có 1.500 tàu chiều dài trên 15m trở lên đã được lắp đặt thiết bị giám sát hành trình (VMS) theo quy định, đạt tỷ lệ 100%. Cập nhật đầy đủ 100% dữ liệu tàu cá của tỉnh trên Hệ thống phần mềm VN-Fishbase và Hệ thống giám sát tàu cá.

W-cang-ca-1.jpg

Hàng tuần lập danh sách tàu cá có nguy cơ cao vi phạm khai thác IUU để theo dõi, quản lý. Kiểm tra, kiểm soát 100% tàu cá xuất, nhập bến tại các trạm kiểm soát biên phòng với 59.599 lượt tàu/286.078 lượt người ra biển hoạt động.

Theo dõi, giám sát 24/24 tại Hệ thống giám sát tàu cá, đảm bảo kiểm soát 100% tàu cá có chiều dài lớn nhất từ 15m trở lên hoạt động trên biển. 

Ngoài ra, tỉnh còn thành lập thêm 9 chốt kiểm tra, kiểm soát lưu động tại các cửa biển không có trạm kiểm soát biên phòng. Thực hiện tuần tra, kiểm soát lưu động ven biển, các cửa biển, kiểm soát chặt chẽ không để tàu cá chưa lắp đặt thiết bị giám sát hành trình, mất tín hiệu kết nối thiết bị giám sát hành trình và thiếu thủ tục, giấy tờ ra biển hoạt động...

Nhờ vậy, từ đầu năm đến nay, Cà Mau không có tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài, đảm bảo các quy định chống khai thác IUU.

Ông Trần Dũng Khanh – ngư dân ở thị trấn Sông Đốc (Cà Mau) cho biết, thiết bị giám sát hành trình trên tàu của ông được bật 24/24. Trong trường hợp mất tín hiệu thì ông sẽ báo ngay cho nhà mạng để xử lý ngay. Không để tình trạng tàu cá mất kết nối lâu.

Cà Mau là tỉnh tiên phong ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý nghề cá, kiểm soát tàu cá thông qua 2 phần mềm quản lý liên thông kiểm soát. Trong đó, cơ quan chức năng của tỉnh sử dụng phần mềm ứng dụng dữ liệu Excel Online trên nền tảng Google Sheets để các địa phương báo cáo, lưu trữ thông tin các tàu cá hết hạn đăng ký hay đăng kiểm, tàu cá mất tín hiệu kết nối từ 10 ngày trở lên, tàu cá nằm bờ… 

Việc sử dụng ứng dụng này tạo cơ sở dữ liệu để Ban Chỉ đạo IUU tỉnh Cà Mau và các huyện kiểm tra, chỉ đạo khắc phục kịp thời các hạn chế.

Theo lãnh đạo Ban Quản lý Cảng cá tỉnh Cà Mau, các tàu cá trước khi cập cảng phải báo trước 1 giờ, thông tin sản lượng hải sản, loại hải sản đánh bắt chính xác để nhân viên cảng cập nhật thông tin lên trang nhằm kiểm soát tốt hơn vấn đề truy xuất nguồn gốc theo quy định khai thác IUU.

Trao đổi về việc ứng dụng công nghệ thông tin chống khai thác IUU, ông Nguyễn Việt Triều - Phó Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản tỉnh Cà Mau cho biết, các thông tin đều được cập nhật lên trên phần mềm của hệ thống. Do đó, ngư dân, chủ tàu không cần báo cáo bằng giấy như trước, thay vào đó nhập hồ sơ dữ liệu online. Sau cơ quan chức năng tiếp nhận, kiểm tra đúng và đủ như hướng dẫn chưa, nếu chưa được sẽ gửi lại để bổ sung, khắc phục. 

Theo ông Triều, việc ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý đảm bảo tính chính xác, tiết kiệm thời gian. Công tác quản lý tàu cá ra - vào cảng, kiểm soát sản lượng cá lên bến và các vấn đề khác có nhiều tiến bộ hơn so với trước.

Ông Châu Công Bằng – Phó Giám đốc Sở NN-PTNT tỉnh Cà Mau nhìn nhận, việc chống khai thác IUU trên địa bàn tỉnh đến nay thực hiện hiệu quả. 

Thời gian tới, tỉnh tiếp tục kiên quyết xử lý các trường hợp cố tình vi phạm các quy định về khai thác IUU; hoàn thiện, củng cố, nâng cao năng lực thực thi pháp luật thuỷ sản; tiếp tục nghiên cứu, thành lập lực lượng kiểm ngư địa phương phù hợp với tình hình thực tế. 

Giao người đứng đầu địa phương chịu trách nhiệm nếu để xảy ra tình trạng tàu cá, ngư dân của địa phương khai thác hải sản vi phạm vùng biển nước ngoài; tàu cá hết hạn đăng ký, đăng kiểm ra biển hoạt động bị lực lượng chức năng phát hiện, xử phạt.

Tỉnh sẽ duy trì thực hiện đồng bộ các giải pháp để không còn tình trạng tàu cá của Cà Mau khai thác ở vùng biển nước ngoài, góp phần giúp EC sớm rút "thẻ vàng" đối với nghề cá Việt Nam.

Phương Thúy và nhóm PV, BTV