Có những tòa nhà cố ý “vượt phép” cho tham vọng “cao cao mãi” thuần túy nghĩa đen bất chấp và thách thức mọi sự phản đối của dư luận, yêu cầu cưỡng chế…

Cứ mỗi lần nghe lại giai điệu “Những ánh sao đêm” của nhạc sĩ Phan Huỳnh Điểu, lòng người viết lại lâng lâng những cảm xúc khó tả, một cảm giác mới lạ đầy nhiệt huyết, trong trẻo và hưng phấn.

Cao cao mãi

Đất nước thanh bình mấy chục năm nay, cái ước mơ “xây cho nhà cao cao mãi” của “con chim vàng nền âm nhạc Việt Nam” cố nhạc sĩ Phan Huỳnh Điểu đã dần dần trở thành hiện thực. Nhà cao ốc không còn là xa lạ đối với các cư dân ở Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, Đà Nẵng và những đô thị lớn. Một sự đổi thay cơ sở hạ tầng tích cực, rất đáng ghi nhận.

{keywords}

“Cao cao mãi” như hiện nay thì chẳng ích nước lợi dân và ùn tắc, kẹt xe sẽ là… mãi mãi! Ảnh: Phạm Hải (VietnamNet).

Nhưng, phần lớn những nhà cao ốc đã và đang vươn cao khắp cả nước hôm nay đều hình như chỉ đạt được mục tiêu “cao” theo nghĩa đen, còn “cao” theo nghĩa bóng thì vẫn còn nhiều những câu hỏi chưa có lời giải thích thỏa đáng. Đó là câu hỏi về sự hài hòa với quy hoạch xung quanh, về tính hiện đại thân thiện với môi trường, về công năng sử dụng, giao thông đi lại, chất lượng vật liệu bền vững, an toàn cháy nổ, thoát hiểm… Thậm chí có những tòa nhà cố tình “vượt phép” cho tham vọng “cao cao mãi” thuần túy nghĩa đen thách thức sự phản đối của dư luận, yêu cầu cưỡng chế của chính quyền.

Có một điều giống nhau là các cao ốc, nhà cao tầng ở đô thị tập trung “mọc” lên từ những con đường đắc địa, những khu đất vàng trung tâm, những con đường lớn ven sông, ven biển… với mật độ san sát nhau. Trong khi đó ở khu vực ngoại ô ven đô lại quy hoạch theo lối “xôi đỗ” rời rạc tạo nên sự mất cân bằng mật độ dân số từng khu vực, thúc đẩy hiểm họa phân hóa giàu nghèo từ góc nhìn xã hội học.

Trong mọi hội thảo về các dự án cao tầng, rất khó có một dự án nào đạt được sự đồng thuận cao của những nhà khoa học chuyên trách, thậm chí có những dự án chưa được cấp giấy phép vẫn cứ mọc lên trong sự hoài nghi của dư luận về các “nhóm lợi ích” quyền thế  đứng sau.

Quy hoạch thiếu khoa học

Đà Nẵng, nơi mệnh danh là “đáng sống”, nơi có quy hoạch và tầm nhìn quy hoạch đô thị tương đối “dài hơi” so với cả nước, vậy mà mới đây cũng để “lọt” một trung tâm thương mại 30 tầng không phép ngang nhiên thi công cách trung tâm hành chính Đà Nẵng chỉ chừng 01 km. Còn cái cao ốc 34 tầng -Trung tâm hành chính - tuy mới khánh thành được hơn 02 năm nay, trong năm 2016 vừa qua, cũng làm dư luận cả nước ngỡ ngàng bởi “tin đồn” di dời với lý do nóng, ngạt khí, công năng sử dụng không phù hợp?

Ai đã từng đến TP Hồ Chí Minh trong giờ cao điểm sẽ thấy nạn kẹt xe ở thành phố này kinh hoàng đến mức độ nào, có rất nhiều nguyên nhân. Một trong những nguyên nhân quan trọng là sự quy hoạch thiếu khoa học của chung cư cao tầng, của các cao ốc khiến lượng người đổ ra hay dồn về cùng một thời điểm không thể nào kiểm soát nổi.

Còn tại Thủ đô, câu nói “Hà Nội đang trả giá vì băm nát quy hoạch” của vị Chủ tịch đứng đầu thành phố đã thừa nhận thực trạng rất buồn này. Sở Giao thông vận tải Hà Nội cũng vừa loan tin treo giải thưởng 200.000 USD cho các ý tưởng, giải pháp tắc đường.

Năm 2016, cũng là năm mà hàng loạt các cao ốc trái “lệnh” bị đình chỉ, cho thấy sự quyết tâm rất cao của Chính phủ với việc mong muốn dẹp loạn cao ốc nói riêng, khát khao đổi mới tầm nhìn quy hoạch nói chung. Muốn như vậy, phải có sự nhất quán đồng lòng, đồng thuận của mọi đơn vị liên đới, từ địa phương tới trung ương. Bởi một cao ốc, một nhà cao tầng ra đời là sự tổng hòa của xã hội và khoa học, của dân sinh và môi trường tự nhiên, của điểm nhấn mỹ quan và các dịch vụ phụ trợ, của huyết mạch giao thông và an ninh công cộng, của truyền thống cộng đồng và tính hiện đại văn minh.

Mỗi công trình cao ốc, nhà cao tầng phải được chọn giống, gieo mầm, chăm sóc từ những “nhóm lợi ích” có tâm, có tầm, biết đặt lợi ích cao nhất chính là nhân dân, là đất nước. Chứ “cao cao mãi” như hiện nay thì chẳng ích nước lợi dân và ùn tắc, kẹt xe sẽ là… mãi mãi!

Minh Phước