Trước đây, khi chưa tham gia câu lạc bộ (CLB) “Nông dân với pháp luật”, ông Lê Bá Tường, Hội viên Hội nông dân xã Trường Tây (thị xã Hoà Thành, Tây Ninh) không am hiểu nhiều về pháp luật nên đôi lúc trong ấp, xóm hoặc gia đình có tranh cãi hay tranh chấp nhỏ thì ông cũng không biết hỏi ai và xử lý như thế nào. Tuy nhiên, từ ngày được tham gia CLB, ông Tường cảm thấy phấn khởi hơn vì ông được nghe nhiều thông tin, được phổ biến nhiều chủ trương, chính sách mới của Đảng, pháp luật của Nhà nước.
Được thành lập từ năm 2020, cứ định kỳ mỗi quý một lần, CLB “Nông dân với pháp luật” ở xã Trường Tây do Chủ tịch Hội Nông dân xã làm chủ nhiệm lại tổ chức sinh hoạt một lần. Nội dung sinh hoạt sẽ tập trung tuyên truyền, chuyển tải kiến thức về chính sách pháp luật, công tác hòa giải ở cơ sở, giải quyết khiếu nại tố cáo, trợ giúp pháp lý, tư vấn pháp luật cho cán bộ, hội viên nông dân; phối hợp với các ban, ngành, đoàn thể thực hiện giám sát, phản biện xã hội trên địa bàn xã đảm bảo các quy định của pháp luật; tham gia hòa giải các mâu thuẫn trong nông dân và đề xuất các giải pháp thực hiện việc giải quyết khiếu nại, tố cáo của nông dân, không để phát sinh khiếu kiện vượt cấp.
Thông qua các kỳ sinh hoạt, các hội viên nông dân trong xã được nâng cao nhận thức về pháp luật, hiểu đúng các quy định của pháp luật, từ đó có ý thức chấp hành tốt pháp luật tại địa phương.
Hiện nay, không chỉ xã Trường Tây mới có CLB "Nông dân với pháp luật" mà hiện nay mô hình này đã hiện diện khắp các tỉnh, thành trong cả nước.
Câu lạc bộ "Nông dân với pháp luật" được thành lập trên cơ sở của việc thực hiện Quyết định số 81/2014/QĐ-TTg, ngày 31/12/2014 của Thủ tướng Chính phủ về việc phối hợp giữa các bộ, ngành, UBND cùng cấp với các cấp Hội Nông dân Việt Nam trong việc tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo của nông dân. Câu lạc bộ là mô hình sinh hoạt pháp lý tự nguyện của cán bộ, hội viên, nông dân có cùng nguyện vọng tìm hiểu pháp luật, thông tin pháp luật. Từ đó, nâng cao hành vi ứng xử pháp luật của các thành viên, làm nòng cốt để phổ biến, giáo dục pháp luật, tuyên truyền, vận động hội viên, nông dân chấp hành pháp luật, tham gia bảo vệ an ninh, đoàn kết nội bộ, phòng và ngăn ngừa vi phạm pháp luật ở nông thôn. Ngoài ra, câu lạc bộ còn tham gia cùng với tổ hòa giải ở địa phương hòa giải mâu thuẫn trong nội bộ nhân dân, không để xảy ra khiếu nại, tố cáo đông người, vượt cấp. Từ đó, góp phần tạo ra phong trào tham gia tìm hiểu, nâng cao kiến thức pháp luật trong hội viên, nông dân...
Phó Chủ tịch Trung ương Hội Nông dân Việt Nam Bùi Thị Thơm cho biết: Thực hiện tốt vai trò cầu nối giữa nông dân với Đảng, Nhà nước, những năm qua, hoạt động tư vấn, phổ biến, giáo dục pháp luật, trợ giúp pháp lý cho nông dân được các cấp Hội đẩy mạnh với nhiều hình thức đa dạng, như: tổ chức tư vấn pháp luật cho 98.290 lượt người; phối hợp xây dựng và duy trì 5.363 mô hình “Hội Nông dân tham gia tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo của nông dân gắn với thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở và tham gia giám sát, phản biện xã hội”, đặc biệt là đã thành lập được 6.068 CLB “Nông dân với pháp luật”.
Sự ra đời của CLB “Nông dân với pháp luật” ở các địa phương trong cả nước đã tạo ra phong trào đọc và tìm hiểu pháp luật trong đông đảo quần chúng nhân dân, nhất là nông dân. Đồng thời góp phần rất lớn vào việc đưa đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước đến với đông đảo hội viên, nông dân. Qua đó nâng cao nhận thức, năng lực tiếp cận pháp luật cho hội viên, góp phần giải quyết kịp thời mâu thuẫn từ cơ sở, hạn chế khiếu kiện vượt cấp.
Ông Hoàng Văn Cường, Trưởng Ban xây dựng Hội - Hội Nông dân tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu cho biết, hiện trên địa bàn tỉnh đang duy trì hoạt động 391 CLB “Nông dân với pháp luật” với 7.931 thành viên. Trong nhiệm kỳ 2018-2023, các cấp Hội Nông dân trong tỉnh đã phối hợp tổ chức 5.908 buổi tuyên truyền cho 188.319 lượt hội viên, nông dân; phối hợp cảm hóa giáo dục 267 đối tượng, phối hợp giải quyết 150 vụ vi phạm pháp luật; trang bị 13 tủ sách/5.108 quyển sách pháp luật cho các CLB, góp phần giải quyết những mâu thuẫn phát sinh từ cơ sở và đảm bảo ổn định ANTT tại địa phương.
Có thể nói, CLB “Nông dân với pháp luật” là mạng lưới tuyên truyền viên pháp luật, hòa giải viên, đồng thời là lực lượng nòng cốt của các cấp Hội trong tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật. Qua việc xây dựng, phát huy hiệu quả hoạt động của các CLB đã góp phần nâng cao năng lực của đội ngũ cán bộ Hội các cấp trong vận động nông dân và phối hợp với các cấp chính quyền bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của hội viên, nông dân.