Bản Chiềng Yên có 78 hộ, 322 nhân khẩu với 5 dân tộc thiểu số bao gồm Thái, Mông, Mường, Dao và Kinh cùng chung sống trên địa bàn xã Yên Sơn của tỉnh Sơn La.
Từ năm 2015 đến nay, bản liên tục được công nhận danh hiệu “Bản văn hóa” cho thấy nếp sống văn minh đã trở thành thói quen và giá trị bền vững trong mỗi gia đình. Các quy ước, hương ước của bản cập nhật phù hợp với thực tế, được người dân nghiêm túc thực hiện trong việc cưới, việc tang, lễ hội và các hoạt động cộng đồng.

Công tác tuyên truyền, vận động đã giúp Chiềng Yên tạo sự chuyển biến trong hành động. Chi bộ và Ban quản lý bản phối hợp với các đoàn thể tổ chức nhiều hình thức tuyên truyền đa dạng, bám sát phương châm “dễ nghe, dễ hiểu, dễ làm theo”. Nội dung trọng tâm là nâng cao ý thức giữ gìn môi trường, thực hiện nếp sống văn hóa mới, tham gia các phong trào xây dựng nông thôn mới và phát triển kinh tế hộ gia đình.
Một trong những giải pháp được đánh giá cao là việc tận dụng vai trò của trưởng bản, người uy tín và các đoàn thể để trực tiếp đến từng nhà vận động. Nhờ cách làm gần gũi, trực tiếp và kiên trì, người dân hiểu rõ hơn chủ trương của Đảng, chính sách của Nhà nước và những nhiệm vụ trọng tâm của bản. Đặc biệt, đối với những nội dung quan trọng, bản ưu tiên tuyên truyền bằng tiếng dân tộc, giúp người cao tuổi, phụ nữ và người có trình độ học vấn hạn chế dễ nắm bắt và thực hiện.
Chiềng Yên còn lồng ghép nội dung tuyên truyền vào các buổi sinh hoạt chi bộ, họp bản, hoạt động của câu lạc bộ văn nghệ, câu lạc bộ thể thao. Việc tuyên truyền qua các hoạt động cộng đồng khiến người dân vừa tiếp nhận thông tin, vừa được tham gia hoạt động văn hóa - xã hội, giúp tinh thần đoàn kết ngày càng bền chặt.
Minh chứng rõ nét là trong nhiều năm qua, bà con đã đóng góp 900 ngày công, hiến đất và vận động xã hội hóa để xây dựng hơn 1km đường nội bản. Nhờ đó, toàn bộ tuyến đường chính của bản được bê tông hóa, thuận tiện cho đi lại, giao thương và vận chuyển nông sản. Sự chủ động của người dân không chỉ giảm gánh nặng cho Nhà nước mà còn thể hiện tinh thần “tự quản, tự làm, tự hưởng thụ”, đồng thời giúp các công trình được duy trì bền vững sau khi hoàn thành.
Trên nền tảng kinh tế, hạ tầng đang dần ổn định, Chiềng Yên đặc biệt quan tâm đến đời sống tinh thần của người dân. Bản xem việc phát triển phong trào văn hóa là động lực để nâng cao chất lượng cuộc sống, hướng tới xây dựng nông thôn mới bền vững. Nhà văn hóa được sửa chữa khang trang, sân thể thao được nâng cấp rộng rãi, đáp ứng nhu cầu sinh hoạt, vui chơi, giao lưu của người dân.
Hiện bản duy trì 2 đội văn nghệ hoạt động thường xuyên, mỗi tuần luyện tập hai buổi. Các chương trình biểu diễn vào dịp lễ, Tết hoặc trong các sự kiện của xã luôn thu hút đông đảo bà con tham gia. Hoạt động văn nghệ giúp gắn kết các thế hệ, đồng thời tạo môi trường để người dân bảo tồn những làn điệu dân ca, truyền thống văn hóa địa phương.
Phong trào thể dục thể thao cũng phát triển mạnh. Hơn một nửa dân số trong bản tham gia rèn luyện hằng ngày. Sân nhà văn hóa luôn sôi động tiếng cười nói, tiếng bóng chuyền, cầu lông mỗi buổi chiều. Nhờ duy trì thói quen rèn luyện, người dân có sức khỏe tốt hơn, tinh thần thoải mái hơn. Cùng với đó, tỷ lệ tham gia bảo hiểm y tế đạt khoảng 90%, cho thấy ý thức chăm sóc sức khỏe đã trở thành nếp sống của nhiều hộ gia đình.
Sự thay đổi trong cả nhận thức và hành động giúp Chiềng Yên ngày càng hoàn thiện hơn về cảnh quan, môi trường. Bà con thường xuyên dọn vệ sinh đường làng ngõ xóm, trồng hoa, cây xanh dọc các tuyến đường. Diện mạo bản Chiềng Yên ngày càng khang trang, thu hút đông đảo khách du lịch.
Mô hình Chiềng Yên cho thấy, khi người dân hiểu, đồng thuận và cùng làm thì mọi phong trào đều đạt hiệu quả bền vững. Đây là kinh nghiệm để xã Yên Sơn tiếp tục nhân rộng ra các bản khác, góp phần đưa phong trào xây dựng nông thôn mới đi vào chiều sâu, đáp ứng yêu cầu phát triển trong giai đoạn mới.