Hội nghị Thủ trưởng Cơ quan thống kê quốc gia các nước thành viên ASEAN (AHSOM) lần đầu tiên diễn ra ngày 10/10/1997 đặt dấu mốc quan trọng trong lịch sử hợp tác về thống kê khu vực Đông Nam Á. Năm 2000, Bộ phận thống kê thuộc Ban Thư ký ASEAN được thành lập. Năm 2002, Hệ thống chỉ tiêu thống kê ASEAN được ban hành. Năm 2003, Nhóm chuyên trách ASEAN về thống kê được thành lập với nhiệm vụ xây dựng các mục tiêu trung hạn về thống kê để lồng ghép vào Chương trình hành động Viêng-chăn.
Đánh dấu 10 năm thành lập Hệ thống Thống kê cộng đồng ASEAN |
Tháng 8/2011, Thủ trưởng các Cơ quan Thống kê ASEAN thông qua Chiến lược thành lập Hệ thống Thống kê cộng đồng ASEAN giai đoạn 2011 - 2015. Hệ thống Thống kê cộng đồng ASEAN (ACSS) chính thức được thành lập năm 2011, mở ra một giai đoạn mới cho Thống kê ASEAN. ACSS bao gồm các cơ quan: Ủy ban Hệ thống thống kê cộng đồng ASEAN; Hệ thống thống kê của các nước thành viên ASEAN; Bộ phận Thống kê ASEAN (ASEANstats) trực thuộc Ban Thư ký ASEAN; Các Hội đồng của cộng đồng ASEAN.
Ủy ban ACSS là cơ quan cao nhất về hoạch định chính sách và điều phối công tác thống kê trong khu vực với nhiệm vụ nâng cao năng lực thống kê, tăng cường khả năng so sánh của số liệu thống kê, áp dụng các tiêu chuẩn thống kê quốc tế, xây dựng nguồn nhân lực và điều phối thu thập số liệu thống kê trong khu vực. Ủy ban ACSS gồm Thủ trưởng Cơ quan thống kê quốc gia tất cả các quốc gia thành viên ASEAN và một ủy viên là người đứng đầu ASEANstats. Hàng năm, Thủ trưởng Cơ quan thống kê quốc gia các quốc gia thành viên luân phiên chủ trì Ủy ban ACSS thông qua Kỳ họp của Ủy ban. Ủy ban ACSS lập “Ban điều hành”, gồm Chủ tịch đương nhiệm, Chủ tịch tiền nhiệm và Chủ tịch kế nhiệm của 3 quốc gia thành viên ASEAN.
Hiện nay, Ủy ban ACSS có các Nhóm công tác sau: Tiểu ban Kế hoạch và điều phối (SCPC), Nhóm công tác về Chia sẻ, phân tích, phổ biến và truyền thông số liệu thống kê (WGDSA), Nhóm công tác về Thống kê vốn đầu tư quốc tế (WGIIS), Nhóm công tác về Thống kê thương mại hàng hóa quốc tế (WGIMTS), Nhóm công tác về Thống kê thương mại dịch vụ quốc tế (WGSITS), Nhóm công tác về Chỉ tiêu phát triển bền vững (WGSDGI) và Nhóm công tác về Hệ thống tài khoản quốc gia (WGSNA).
Theo Kế hoạch, Kỳ họp ACSS10 diễn ra trong 3 ngày từ 8 đến 10/12. Ngày đầu tiên, 8/12 diễn ra Phiên nội bộ, với một số nội dung chủ yếu: Sáng kiến ACSS xây dựng khung khái niệm Dữ liệu lớn nhằm tăng cường số liệu thống kê chính thức của ACSS; Đánh giá giữa kỳ Kế hoạch chiến lược ACS 2016-2020 và Kế hoạch chiến lược ACSS điều chỉnh giai đoạn 2016-2025; Báo cáo tình hình thực hiện kế hoạch công tác năm 2020... Phiên toàn thể ngày 9/12, dự kiến sẽ diễn ra 4 phiên (Phiên 1. Củng cố thể chế, tăng cường ACSS và tính bền vững; Phiên 2. Tăng cường phổ biến, truyền thông sự hiện diện và sử dụng số liệu thống kê ASEAN; Phiên 3. Tăng cường đáp ứng nhu cầu dữ liệu ASEAN ngày càng lớn; Phiên 4. Kết luận và Thông cáo báo chí chung của ACSS 10).
Mai Hương, Nguyễn Đình