Sau tuyến bài "Đỗ xe ở khu chung cư, đô thị", đại biểu Quốc hội (ĐBQH), PGS. TS Bùi Hoài Sơn, Ủy viên Thường trực Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội đã trả lời VietNamNet xung quanh câu chuyện văn hoá ứng xử trong việc trông giữ xe hiện nay. 

Sau vụ bảo vệ tại khu đô thị bị ô tô tông tử vong, ông đánh giá như thế nào về cách ứng xử của bảo vệ, tài xế ô tô đặc biệt quy định của khu đô thị?

ĐBQH, PGS. TS Bùi Hoài Sơn: Sự việc xảy ra là rất đáng tiếc và đau lòng đối với tất cả mọi người. Tôi được biết, việc không đỗ xe tại lòng đường và vỉa hè là một quy định phổ biến trong các khu đô thị, nhằm đảm bảo an toàn giao thông và thuận tiện cho người đi bộ. Để thực hiện tốt điều này, các khu đô thị có những quy định riêng, trong đó có việc khóa bánh xe và thông báo rộng rãi để mọi người cùng nhau tuân thủ. 

Đây là một hiện tượng khá phổ biến ở các khu đô thị hiện nay. Nó cũng đã có một số hiệu quả nhất định, giúp người tham gia giao thông ý thức hơn về hành động dừng, đỗ xe của mình, hình thành nên một nét văn minh trong giao thông. 

Tuy vậy, việc khóa bánh xe, quả thật, đã xâm phạm quyền sở hữu đối với chủ phương tiện. Tôi nghĩ, khu đô thị không đủ thẩm quyền để xử lý hành vi vi phạm giao thông theo cách này. Việc xử lý sẽ gây ra những xung đột, phản ứng thái quá, thiếu kiềm chế có thể dẫn đến những hành vi mất kiểm soát của cả hai bên như ở trường hợp mới xảy ra. 

 ĐBQH, PGS. TS Bùi Hoài Sơn, Ủy viên Thường trực Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội.

Có ý kiến cho rằng “nên học ứng xử văn hoá trước khi mua ô tô”, điều này theo ông có cơ sở?

Ý kiến đó đúng và là ý tưởng tốt vì việc ứng xử văn hoá rất quan trọng trong đời sống và càng quan trọng hơn trong việc điều khiển một phương tiện giao thông như ô tô. 

Điều khiển ô tô không chỉ đơn thuần là lái xe và điều khiển những bộ phận trên xe, mà còn đòi hỏi kỹ năng ứng xử trên đường, giữ an toàn cho chính bản thân và những người xung quanh. 

Nếu không biết cách ứng xử văn hoá khi lái xe, sẽ gây ra những tình huống nguy hiểm, tai nạn giao thông, thậm chí có thể gây tử vong hoặc thương tật cho người khác cũng như chính bản thân mình.

Hơn nữa, việc học ứng xử văn hoá cũng giúp chúng ta tránh được những hành vi không tốt trong giao thông như vi phạm luật lệ giao thông, gây ra tiếng ồn, ô nhiễm môi trường...; giúp người mua ô tô biết cách thể hiện sự tôn trọng đối với người khác trên đường, đặc biệt là trong các tình huống khó khăn như tai nạn giao thông. Họ sẽ biết cách xử lý tình huống một cách văn minh và không gây ra xích mích hay tranh cãi với người khác. Điều này sẽ giúp cho mỗi người trở thành người lái xe có trách nhiệm và văn minh hơn trên đường.

Gần đây xảy ra những vụ tranh chấp, ứng xử thiếu văn hoá trong việc trông giữ ô tô tại Hà Nội hay những thành phố lớn đều do thiếu chỗ đỗ ô tô thuận tiện. Theo ông cần giải pháp nào để giải quyết căn cơ vấn đề này? 

Tôi nghĩ rằng thiếu chỗ đỗ ô tô thuận tiện đóng một vai trò quan trọng trong việc gây ra tranh chấp và ứng xử thiếu văn hoá trong việc trông giữ ô tô ở các thành phố lớn, trong đó có Hà Nội. 

Khi số lượng ô tô tăng lên, nhu cầu về chỗ đỗ cũng tăng đồng thời với sự thiếu hụt các chỗ đỗ xe an toàn, người dân sẽ phải tranh giành các chỗ đỗ xe như vỉa hè, lòng đường hoặc kể cả các khu vực cấm đỗ. Điều này dẫn đến sự tranh chấp và ứng xử thiếu văn hoá trong việc trông giữ ô tô.

Biểu hiện cụ thể của hành vi ứng xử thiếu văn hóa này là đỗ xe trái phép ở chỗ cấm đỗ thậm chí chiếm dụng cả chỗ đỗ xe của người khác.

Người lái xe không tôn trọng các quy định giao thông như đỗ xe tại vị trí không đúng quy định, chạy xe quá tốc độ, lấn làn đường, vi phạm luật giao thông đường bộ... 

Tất cả những vi phạm này có thể gây ra sự bức xúc của người khác, đặc biệt là khi vi phạm này dẫn đến tình trạng kẹt xe hoặc ùn tắc giao thông. 

Một chiếc xe ô tô bị khóa bánh do đỗ ngược chiều trong khu đô thị.

Nhiều khi, tranh chấp chỗ đỗ xe cũng bắt nguồn từ sự thiếu tôn trọng của người sử dụng chỗ đỗ xe đối với người khác. Ví dụ như người lái xe đỗ quá sát hoặc chèn qua xe của người khác mà không hề quan tâm tới sự bức xúc của họ. 

Đặc biệt, khi gặp phải tình huống tranh chấp chỗ đỗ xe, người lái xe có thể trở nên bực tức, mất kiên nhẫn và không kiểm soát được cảm xúc của mình, điều này có thể dẫn đến các hành động bạo lực hoặc tiếp tục gây ra tranh chấp, xung đột....

Tuy nhiên, việc thiếu chỗ đỗ ô tô thuận tiện chỉ là một trong những nguyên nhân gây ra tranh chấp và ứng xử thiếu văn hoá trong việc trông giữ ô tô. Một số nguyên nhân khác có thể bao gồm sự thiếu kiến thức về luật giao thông, thiếu ý thức của người sử dụng xe và sự thiếu quản lý của cả chính quyền nữa.

Qua sự việc này tôi nghĩ tất cả chúng ta cần rút ra những bài học sâu sắc, cả ở các quy định liên quan đến dừng đỗ xe ở khu đô thị cũng như văn hóa, văn minh của những người tham gia giao thông. 

Cụ thể, về chức trách nhiệm vụ, người bảo vệ cần phải tuân thủ quy định của khu đô thị và thực hiện công việc của mình một cách cẩn thận và có trách nhiệm, bảo vệ an ninh và trật tự tại khu vực của mình. Trong khi đó, người tham gia giao thông, như người lái xe ô tô, cần phải chú ý lái xe an toàn và tuân thủ luật lệ giao thông để tránh các tai nạn giao thông. 

Nếu có các quy định đặc biệt của khu đô thị, tài xế cần phải tuân thủ những quy định đó để đảm bảo an toàn cho mọi người. Trong mọi trường hợp, việc tuân thủ luật lệ và quy định là rất quan trọng để bảo đảm an toàn và trật tự trong xã hội.

Để giải quyết vấn đề này triệt để tôi nghĩ, chúng ta cần có một giải pháp toàn diện, bao gồm xây dựng văn minh trong tham gia giao thông, tăng cường kiến thức về luật giao thông và ý thức giao thông của người dân. Đồng thời nâng cao chất lượng quản lý về chỗ đỗ xe ở các chung cư, khu đô thị và từ chính quyền địa phương.

Chuyện đỗ xe ô tô ở khu chung cư, đô thị đang gây nhiều tranh cãi. Độc giả có thể gửi ý kiến ở bình luận phía cuối bài hoặc gửi về địa chỉ email: bandoisong@vietnamnet.vn.