ĐB Hà Ánh Phượng (Phú Thọ) cho biết theo Nghị quyết 29 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục đào tạo có nêu "lương của nhà giáo được ưu tiên xếp cao nhất trong hệ thống thang bậc lương hành chính sự nghiệp và có thêm phụ cấp tùy theo tính chất công việc, theo vùng".
Nhưng thực tế qua 10 năm thực hiện chế độ tiền lương, mức thu nhập của nhà giáo vẫn thấp, thậm chí có nhóm nhà giáo không đủ trang trải cuộc sống của gia đình. Nhiều người đã phải nghỉ, chuyển việc hoặc là làm thêm, vì vậy dẫn đến tình trạng chưa tròn vai và chưa tâm huyết với nghề.
ĐB Phượng cũng nói về nhân viên trường học - bộ phận thường chiếm tỷ lệ ít hơn 10% tổng biên chế của trường nhưng lại đóng vai trò quan trọng trong vận hành và phát triển của ngôi trường.
"Mặc dù làm 8 tiếng/ngày nhưng họ không được hưởng trợ cấp công vụ như công chức và cũng không được hưởng thâm niên như nhà giáo mặc dù làm cùng trong ngành giáo dục. Hiện nay phụ cấp của họ rất thấp, thậm chí có vị trí không được hưởng phụ cấp gì", nữ ĐB tỉnh Phú Thọ trăn trở.
ĐB đề nghị Quốc hội, Chính phủ trong cải cách tiền lương lần này cần quy định lương của giáo viên ở mức cao nhất trong hệ thống thang bậc lương hành chính sự nghiệp và có thêm phụ cấp tùy theo tính chất công việc theo vùng, đúng theo tinh thần Nghị quyết số 29 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng.
Đồng thời phải có giải pháp tăng lương và phụ cấp cho nhân viên trường học để họ yên tâm công tác, cống hiến với nghề, đáp ứng yêu cầu dạy và học trong giai đoạn hiện nay.
Còn ĐB Triệu Thị Huyền (Yên Bái) nói về tình trạng mất cân đối giáo viên giữa các bộ môn trong cùng một cấp học như việc thiếu giáo viên đối với bộ môn như Tiếng Anh, Tin học, Nghệ thuật; tình trạng thiếu nhân viên trường học nhất là ở địa phương có điều kiện kinh tế xã hội khó khăn.
ĐB nhìn nhận đây là một vấn đề không mới nhưng tiếp tục nhận được nhiều sự quan tâm của cử tri và nhân dân.
Bộ Nội vụ và Bộ GD-ĐT đã rất tích cực chủ động tham mưu cho Chính phủ tháo gỡ những vướng mắc trong tuyển dụng giáo viên, tuy nhiên chính sách hiện hành vẫn chưa thực sự đủ thu hút giáo viên đến công tác tại vùng khó khăn. Các chính sách đãi ngộ đối với nhân viên trường học vẫn còn hạn chế, nhiều địa phương không có nguồn tuyển dụng giáo viên các bộ môn vừa nêu trên do thí sinh không đáp ứng được yêu cầu về trình độ
Nữ ĐB kiến nghị Chính phủ tiếp tục rà soát, có cơ chế, chính sách ưu đãi trong thu hút, tuyển dụng giáo viên, nhân viên trường học, ưu tiên tuyển dụng đối với thí sinh là con em đồng bào dân tộc đang sinh sống ở trên địa bàn. Đối với bộ môn mang tính đặc thù, ĐB Huyền đề nghị cho phép tuyển dụng từ trình độ cao đẳng trở lên và sau đó tiếp tục đào tạo để những giáo viên đó hoàn thiện về trình độ theo quy định trước năm 2030.
Cũng nói về biên chế giáo viên trong phiên thảo luận chiều 31/10, ĐB Dương Văn Phước (Quảng Nam) dẫn thống kê của Bộ GD-ĐT, kết thúc năm học là 2022-2023 cả nước còn thiếu 118.000 giáo viên, làn sóng giáo viên nghỉ việc chưa dừng lại, khi gần 9.300 giáo viên nghỉ việc trong năm học vừa qua.
Qua giám sát Nghị quyết 88 của Quốc hội cho thấy, hiện nay tình trạng tinh giản biên chế cơ học cào bằng 10% với ngành đặc thù như ngành giáo dục là chưa khoa học, trong khi quy định của ngành giáo dục rất rõ về tỷ lệ giáo viên đứng lớp.
Khu vực miền núi, vùng đặc biệt khó khăn tình trạng thiếu giáo viên còn nghiêm trọng hơn nhiều, nhiều giáo viên xin chuyển công tác về xuôi, trong khi việc tuyển mới là rất khó khăn. Nhiều người không tham gia dự tuyển, thậm chí có người khi trúng tuyển tại khu vực này cũng bỏ việc, không nhận công tác ở những khu vực khó khăn như vậy.
Ông đề nghị Chính phủ sớm có chính sách ưu tiên đãi ngộ, có chế độ tiền lương tương xứng đối với giáo viên, trước mắt là giáo viên ở miền núi, hải đảo, khu vực có điều kiện kinh tế khó khăn để đội ngũ giáo viên này yên tâm công tác, đảm bảo chất lượng dạy và học.
Ông cũng đề nghị có chủ trương xét tuyển giáo viên ở các cấp học thay cho thi tuyển để kịp thời bổ sung, giải quyết tình trạng khó khăn thiếu giáo viên hiện nay ở khu vực miền núi. Theo ông, việc đào tạo giáo viên sư phạm phải đáp ứng với yêu cầu dạy và học, tránh tình trạng làm mất cân bằng giữa các ngành học, giữa các vùng, theo tinh thần "ở đâu có trường, có lớp ở đó phải có học sinh, giáo viên đứng lớp".