Điểm mặt thành, bại trong cuộc chiến chống IS

CNN mới đây đã đưa ra phân tích và đánh giá về những thành công, thất bại của thế giới trong cuộc chiến chống lại tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS).

TIN BÀI LIÊN QUAN

Thất bại

Sự sụp đổ của Ramadi

Đây là một thắng lợi lớn cho IS và một thất bại lớn đối với quân liên minh, đồng thời đặt ra những câu hỏi mới về khả năng chiến đấu của quân đội Iraq và chiến lược liên minh tổng thể trong công cuộc chống lại tổ chức khủng bố này.

IS chiếm quyền kiểm soát tại thành phố Ramadi. (Ảnh: Daily Mail)

Bằng cách thâu tóm thành phố, IS đã thắt chặt quyền kiểm soát tỉnh Anbar và chiếm được một căn cứ hoạt động chỉ cách thủ đô Baghdad gần 113km. Cuộc thảm sát của nhóm phiến quân đối với những người dân thường chống IS ở đây đã nằm trong dự đoán. Hiện tại, hàng nghìn người dân đang phải chạy trốn khỏi quê hương mình.

Đối với Mỹ, thất bại tại Ramadi là một đòn đau. Lực lượng quân sự Mỹ đã từng phải chiến đấu ác liệt để giành lại thành phố này, từ tay các chiến binh Hồi giáo vào năm 2005-2006.

Trước tình hình này, ngày 18/5 tại Seoul, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry đã cố gắng đưa ra những nhận định khả quan: “Tôi hoàn toàn tự tin rằng trong những ngày tới đây tình thế có thể được đảo ngược”.

Những vụ tấn công đơn độc

Những kẻ tấn công đơn độc đã gieo rắc nỗi sợ hãi tại các nước châu Âu. Đó là một chiến thắng của IS trên phương diện tâm lý.

IS đã kêu gọi nhiều thanh niên gây ra những vụ thảm sát kinh hoàng ngay tại chính quốc gia mình, như vụ xả súng ở Paris, ở Quốc hội Canada và vụ bắt cóc con kinh hoàng tại Sydney, Australia và nhiều nơi khác.

Hình ảnh hai tay súng ủng hộ IS trong vụ thảm sát tại Paris. (Ảnh: National News and Pictures)

Nhiều người trong số đó thậm chí chưa bao giờ rời nước họ và đến khu vực Trung Đông. Họ bị thuyết phục bởi những thông điệp của IS trên phương tiện truyền thông đại chúng.

Tuần trước, lãnh đạo IS Abu Bakr al-Baghdadi đã một lần nữa nhắc lại lời kêu gọi những vụ tấn công đơn độc. Trong một thông điệp trên mạng, Abu Bakr thôi thúc tân binh trên khắp thế giới “chiến đấu ở ngay quê nhà hoặc mọi nơi có thể”.

Tuy nhiên, những người muốn trở thành chiến binh IS hầu hết đều không được đào tạo bài bản về chiến thuật và chiến lược khủng bố.

Một thanh niên ở Kansas (Mỹ) đã bị bắt khi công khai bàn bạc về kế hoạch đánh bom một căn cứ quân sự với các nhân viên FBI qua tin nhắn Facebook, khi họ vờ ngỏ ý muốn tham gia cùng anh ta.

Thành trì Mosul

Mosul, thành phố lớn thứ hai Iraq, vẫn bị coi là một biểu tượng thất bại đối với quân đội Iraq trong cuộc chiến chống IS. Tháng 6/2014, IS đã dồn dập tấn công vào thành phố này khiến lực lượng an ninh và cảnh sát phải bỏ vũ khí tháo chạy.

IS tại thành phố Mosul. (Ảnh: AP)

Những người theo đạo Cơ đốc tại đây có hai lựa chọn, cải sang đạo Hồi hoặc sẽ bị giết chết. Hàng loạt vụ hành quyết, chặt đầu tàn bạo diễn ra. Hàng nghìn người phải bỏ chạy. Mặc dù quân liên minh đã tiến hành nhiều cuộc không kích dữ dội, nhưng IS vẫn cố thủ bên trong thành phố.

Sau khi giành lại được Tikit, quân liên minh đã rất lạc quan về Mosul. Tuy nhiên, sau sự thất bại tại Ramadi, viễn cảnh này không còn được mong đợi như trước.

Thành công

Tiêu diệt lãnh đạo IS Abu Sayyaf

Vào ngày 16/5 vừa qua, Mỹ công bố, một lãnh đạo IS - Abu Sayyaf đã bị tiêu diệt trong cuộc tấn công của lực lượng quân đội Mỹ Delta ở miền đông Syria.

Mặc dù đây được coi là một chiến thắng đối với Mỹ, song nhiều người vẫn đặt ra các câu hỏi về tầm quan trọng thực sự của Abu Sayyaf.

Trực thăng được quân đội Mỹ sử dụng trong nhiệm vụ tiêu diệt lãnh đạo IS. (Ảnh: EPA)

Phát ngôn viên Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ, ông Bernadette Meehan cho biết đây là một nhân vật quan trọng của IS, chuyên giám sát các hoạt động bất hợp pháp về dầu và khí đốt, một nguồn tiền chính yếu đối với tổ chức này.

Tuy nhiên, Michael Weiss, tác giả của cuốn sách "ISIS: Bên trong quân đội khủng bố", cho rằng vai trò của Abu Sayyaf là một bí ẩn, bởi IS hầu như đã không kiếm được tiền từ dầu mỏ sau khi bị Mỹ ném bom cơ sở hạ tầng.

Chiến thắng ở Tikrit

Quân đội Iraq từng có một trận chiến quyết liệt với IS ở Tirkit. Kết quả là IS đã giành được quyền kiểm soát thành phố này. Nhóm phiến quân sau đó đã tàn sát 1.500 học viên sĩ quan quân đội Iraq và chôn họ trong những ngôi mộ tập thể.

Lực lượng an ninh Iraq và chiến binh Shiite ra dấu hiệu chiến thắng trên một chiếc xe bọc thép. (Ảnh: Reuters)

Vào tháng 4 vừa qua, các lực lượng Iraq và Shiite cùng với sự giúp đỡ của Iran đã đánh đuổi được IS khỏi Tikrit. Đến giờ, Tikrit vẫn được coi là một trong những chiến thắng trụ cột của quân đội Iraq và liên minh.

Giành lại Kobani

Quân liên minh đã chiến thắng tại Kobani - nhưng với một chi phí khủng khiếp. IS giành được thành phố này vào mùa thu năm ngoái sau một trận chiến nảy lửa.

Về chiến lược, Kobani rất có giá trị. Thành phố này nằm ở giữa biên giới với Thổ Nhĩ Kỳ và nơi IS đang giành quyền kiểm soát là Raqqa, Syria.

Khung cảnh đổ nát, hoang tàn tại Kobani. (Ảnh: AP)

Những chiến binh người Kurd đã tấn công Kobani trên mặt đất với sự hậu thuẫn từ các cuộc không kích của liên quân quốc tế do Mỹ dẫn đầu. Cuối tháng 1, IS đã bỏ chạy khỏi Kobani.

Những trận oanh tạc ác liệt đã khiến cho Kobani trở thành nơi gần như không thể ở được.

Idriss Nassan, một phát ngôn viên của người Kurd tại Syria, những người đang kiểm soát Kobani cho biết trên CNN: “Thành phố đã bị phá hủy tới 70%. Vấn đề là chúng tôi không có đủ máy móc để loại bỏ các mảnh đổ nát và vật liệu để xây dựng lại. Chi phí sẽ lên đến hàng tỷ USD”.

Tăng thêm lực lượng chống IS

Một dấu hiệu tích cực đối với liên quân do Mỹ đứng đầu là, nhiều quốc gia khác đang giúp đỡ họ trong cuộc chiến chống IS. Kể từ tháng 8/2014, 18 quốc gia đã tham gia vào liên minh này.

Vua Abdullah II của Jordan gặp Tổng thống Obama tại Nhà Trắng để bàn bạc về vấn đề IS, sau khi xuất hiện video quay lại cảnh một phi công Jordan bị IS thiêu sống. (Ảnh: Getty Images)

Theo quân đội Mỹ, các nước Trung Đông như Bahrain, Ảrập Xê-út, Các Tiểu vương quốc Ảrập thống nhất và Jordan đã tiến hành không kích IS, cùng với sự hỗ trợ của nhiều quốc gia khác. Tổng cộng, có 3.900 sứ mệnh không quân chống IS đã được thực hiện.

Năm ngoái, Tổng thống Obama từng tuyên bố: “Sức mạnh của liên minh này đã cho thế giới thấy rõ, đây không phải cuộc chiến của mình nước Mỹ”.

Lan Phương