Trong bối cảnh biến đổi khí hậu diễn biến ngày càng phức tạp, nông nghiệp Việt Nam đang đứng trước yêu cầu đổi mới mô hình sản xuất để thích ứng và phát triển bền vững. Dự án “Hỗ trợ phát triển kinh tế vườn tuần hoàn thích ứng biến đổi khí hậu ở miền Bắc Việt Nam” (TCP/VIE/4001) do Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên Hợp quốc (FAO) tài trợ là minh chứng rõ nét cho sự kết hợp hiệu quả giữa chính sách quốc gia và nguồn lực quốc tế, mở đường cho quá trình chuyển đổi nền nông nghiệp theo hướng sinh thái, xanh và tuần hoàn.
Được triển khai từ tháng 10/2024 đến tháng 10/2026 với tổng kinh phí 400.000 USD, dự án tập trung tại 9 tỉnh, thành phố: Thái Nguyên, Nghệ An, Tuyên Quang, Ninh Bình, Phú Thọ, Hải Phòng, Sơn La, Hưng Yên và Bắc Ninh. Đây là những địa phương đại diện cho các vùng sinh thái đa dạng, đồng thời chịu áp lực lớn từ biến đổi khí hậu, đòi hỏi các giải pháp sản xuất mới gắn với quản lý tài nguyên thiên nhiên bền vững.
Điểm nổi bật của TCP/VIE/4001 là mục tiêu gắn kết chặt chẽ với chiến lược quốc gia. Thông qua đó, dự án không chỉ mang tính hỗ trợ kỹ thuật mà còn tạo hành lang khoa học và thực tiễn để chính sách đi vào cuộc sống, đưa nông nghiệp Việt Nam bắt kịp xu thế phát triển xanh toàn cầu.
Cách tiếp cận của dự án được xây dựng dựa trên ba trụ cột: kinh tế tuần hoàn, nông nghiệp sinh thái và an toàn thực phẩm. Trọng tâm là xây dựng mô hình canh tác tận dụng tối đa phụ phẩm, giảm chi phí đầu vào, tăng giá trị gia tăng và bảo vệ môi trường. Các giải pháp kỹ thuật nhấn mạnh việc hạn chế hóa chất, bảo tồn đa dạng sinh học, đồng thời giúp người sản xuất nâng cao năng lực chống chịu trước thiên tai và biến đổi khí hậu. Từ đó, nông sản không chỉ đáp ứng yêu cầu thị trường về chất lượng mà còn góp phần bảo đảm an ninh lương thực trong dài hạn.
Sự phối hợp chặt chẽ giữa FAO và Hội Làm vườn Việt Nam (VACVINA) thông qua Thỏa thuận thực hiện (LoA.FAVIE.2025.08) là nền tảng quan trọng để dự án đi vào chiều sâu. FAO giữ vai trò đặt hàng, giám sát và nghiệm thu sản phẩm, trong khi VACVINA trực tiếp tổ chức các hội thảo, tư vấn kỹ thuật và tập huấn tại cơ sở.
Không chỉ dừng ở hỗ trợ kỹ thuật, dự án còn nhắm tới tác động dài hạn về thể chế và chính sách. Các nghiên cứu đánh giá và sản phẩm tư vấn sẽ cung cấp cơ sở khoa học cho việc hoạch định chiến lược quản lý tài nguyên, phát triển nông nghiệp tuần hoàn và thích ứng khí hậu. Đây là cách tiếp cận mang tính chiến lược, khi dự án không chỉ giải quyết vấn đề trước mắt mà còn tạo nền tảng cho cải cách quản trị nông nghiệp.
Dự án cũng đặt trọng tâm vào đào tạo và nâng cao năng lực cộng đồng. Nông dân và hợp tác xã được trang bị kiến thức và kỹ năng để áp dụng phương thức sản xuất tuần hoàn, tiết kiệm chi phí, gia tăng hiệu quả kinh tế và bảo vệ môi trường. Việc gắn kết nghiên cứu khoa học với đào tạo thực tiễn sẽ giúp địa phương chủ động hơn trong việc nhân rộng mô hình sau khi dự án kết thúc.
Đặc biệt, TCP/VIE/4001 thể hiện rõ vai trò của hợp tác quốc tế trong việc thúc đẩy mục tiêu phát triển bền vững. Với sự đồng hành của FAO, dự án mang đến nguồn lực tài chính, tri thức và kinh nghiệm toàn cầu, đồng thời tôn trọng và phát huy thế mạnh của các địa phương. Đây là minh chứng cho cách tiếp cận “từ cơ sở” trong phát triển, khi cộng đồng không chỉ là đối tượng thụ hưởng mà còn là chủ thể tham gia.
Trong bối cảnh Việt Nam đang xây dựng chiến lược chuyển đổi nông nghiệp theo hướng sinh thái và tuần hoàn, dự án TCP/VIE/4001 là bước khởi đầu quan trọng. Sự đầu tư bài bản về nghiên cứu, kỹ thuật và chính sách sẽ không chỉ giúp người dân nâng cao sinh kế mà còn góp phần bảo vệ môi trường, giảm phát thải và nâng cao khả năng cạnh tranh của nông sản Việt Nam. Với tổng vốn đầu tư 400.000 USD và thời gian triển khai hai năm, dự án không chỉ mang lại kết quả cụ thể tại 9 địa phương tham gia mà còn tạo ra mô hình mẫu để nhân rộng ra cả nước, góp phần thực hiện tầm nhìn phát triển nông nghiệp bền vững đến năm 2050.
.svg){kind=icon}
