Các chuyên gia kinh tế cho rằng, dù phải cân nhắc những kịch bản về dịch bệnh, song Việt Nam cần xây dựng một kế hoạch dài hơi nhằm thúc đẩy phục hồi kinh tế sau khi COVID-19 kết thúc.

Theo đó, kể từ đầu năm 2020, Việt Nam cũng đối mặt với hai làn sóng bùng phát của đại dịch COVID-19. Với phản ứng quyết liệt và khá sớm, Việt Nam là một trong số ít các quốc gia được đánh giá là tương đối thành công trong kiểm soát COVID-19. Công tác chỉ đạo và điều hành của Chính phủ đã thể hiện những bước chuyển phù hợp, linh hoạt, song kiên định với “mục tiêu kép”, vừa quyết liệt phòng chống dịch hiệu quả; vừa tập trung phục hồi và thúc đẩy sản xuất trong nước. Các cải cách về môi trường kinh doanh, hỗ trợ doanh nghiệp… tiếp tục có sự liền mạch với các năm trước. Các giải pháp hỗ trợ nền kinh tế mới tiếp tục được nghiên cứu, cân nhắc, bên cạnh việc rà soát, điều chỉnh quy định liên quan đến tiếp cận một số gói hỗ trợ trước đó

Phát biểu tại nghị trường mới đây, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên đã có phần trình bày về các nhóm giải pháp trọng tâm mà Bộ Công Thương sẽ triển khai trong thời gian tới để tiếp tục đẩy mạnh phát triển công nghiệp, góp phần sớm phục hồi nền kinh tế.

Bộ trưởng nhìn nhận trong 5 năm tới, mục tiêu phát triển công nghiệp của Việt Nam phải kết hợp hài hòa giữa phát triển theo cả chiều rộng, chiều sâu, chú trọng chiều sâu; tạo đột phá trong nâng cao năng suất chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh, giá trị gia tăng nội địa của sản phẩm công nghiệp; phải tận dụng tối đa lợi thế của nước đang trong thời kỳ dân số vàng; khai thác triệt để cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 và lợi thế thương mại khi Việt Nam tham gia nhiều hiệp định thương mại tự do thế hệ mới.

Vì vậy, Bộ Công Thương sẽ tham mưu Chính phủ đánh giá kỹ hơn kết quả thực hiện mục tiêu công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước trong những năm qua, từ đó xây dựng chủ trương, chính sách đủ mạnh, đồng bộ và khả thi để phát triển ngành công nghiệp có tính chất nền tảng như: Công nghiệp hỗ trợ, công nghiệp vật liệu, hóa chất, cơ khí chế tạo, chế biến và điện tử.

Nhóm giải pháp thứ hai Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên hướng đến là tập trung hoàn thiện thể chế theo quan điểm của Đảng, bảo đảm công nghiệp-thương mại phát triển mạnh mẽ, đúng hướng, khả thi. Trong đó, việc trước mắt là sửa đổi, bổ sung những cơ chế, chính sách còn bất cập, mâu thuẫn, chồng chéo để giải phóng sự phát triển công nghiệp của cả khu vực nhà nước và tư nhân.

{keywords}
Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên

Đồng thời, Bộ Công Thương kiên trì, thống nhất thực hiện nghiêm chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ về cắt giảm mạnh thủ tục hành chính, giảm trung gian, tăng phân cấp, chú trọng hậu kiểm, cá thể hóa trách nhiệm, tăng cường ứng dụng công nghệ trong chỉ đạo, điều hành.

Bộ Công Thương cam kết sẽ quyết liệt hơn trong triển khai thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về chống tham nhũng, tiêu cực trong tham mưu xây dựng cơ chế, chính sách thực hiện các dự án trọng điểm.

Riêng đối với các dự án chậm tiến độ, thua lỗ kéo dài, Bộ Công Thương kiên trì, kiên quyết đề nghị cấp có thẩm quyền giải quyết theo hướng: khẩn trương định giá đúng, giải quyết dứt điểm, đúng luật, hợp tình hình để Nhà nước không mất thêm tiền và mất thêm người vào các dự án kém hiệu quả. Đồng thời, hướng đến mục tiêu để khu vực kinh tế ngoài nhà nước tham gia “giải cứu” các dự án càng sớm càng tốt.

Nhóm giải pháp thứ ba, Bộ Công Thương sẽ tập trung nguồn lực để phát triển hạ tầng công nghiệp thương mại, nhất là giao thông của các khu công nghiệp, khu chế xuất theo cơ chế kết hợp công-tư, trong đó, vốn Nhà nước chỉ là mồi, vốn tư nhân, vốn xã hội là cơ bản.

“Chúng tôi sẽ cùng các bộ, ngành và địa phương tham mưu Chính phủ sớm ban hành chính sách nhằm thu hút nguồn lực trong dân, đa dạng hóa hình thức đầu tư, hình thức quản lý như kinh nghiệm một số nước trong khu vực và một số địa phương đã thí điểm thành công thời gian vừa qua, hình thức đầu tư công - quản trị tư, đầu tư tư – quản trị công; đầu tư công-tư kết hợp và quản lý theo cơ chế đấu thầu khách quan”, Bộ trưởng nói.

Bộ Công Thương tập trung đào tạo nguồn nhân lực, nhất là nhân lực chất lượng cao, sẵn sàng thu hút, đáp ứng nhu cầu lao động có trình độ tay nghề cao cho các dự án đầu tư lớn của các doanh nghiệp nước ngoài, sẵn sàng đón làn sóng chuyển dịch đầu tư nước ngoài vào Việt Nam sau khi dịch được kiểm soát.

Thứ tư, Bộ Công Thương sẽ khẩn trương tham mưu Chính phủ đánh giá lại hiệu quả đầu tư và các chính sách thu hút đầu tư FDI vào nước ta trong giai đoạn qua. Từ đó có chính sách phù hợp hơn, tăng tính ràng buộc hơn đối với các doanh nghiệp FDI. Phải đảm bảo khi doanh nghiệp FDI đầu tư vào Việt Nam phải có công nghệ thật sự cao, ngành sản xuất của Việt Nam đang thực sự khuyến khích, mang lại giá trị gia tăng lớn. Đồng thời, doanh nghiệp đó phải có lộ trình để các doanh nghiệp trong nước từng bước tham gia vào chuỗi sản xuất, cung ứng, nhất là khâu nguyên vật liệu và tiêu thụ sản phẩm, bảo đảm quyền lợi tốt hơn cho người lao động Việt Nam trước mắt và lâu dài.

Bộ Công Thương cũng sẽ khẩn trương đánh giá lại những hạn chế trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế vừa qua để có cơ chế, chính sách phù hợp. Rà soát, sửa đổi, bổ sung chính sách đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ, đồng thời có cơ chế, chính sách đối với những doanh nghiệp lớn để các doanh nghiệp này đủ sức tham gia và hỗ trợ các doanh nghiệp nhỏ trong nước tham gia vào chuỗi sản xuất, cung ứng toàn cầu.

Bộ Công Thương sẽ đẩy nhanh tiến độ lập các quy hoạch về năng lượng, điện và khoáng sản, hạ tầng thương mại từ năm 2030 đến năm 2045, đồng thời tham mưu cho Chính phủ chỉ đạo, điều hành và tổ chức thực hiện một cách linh hoạt và kiên quyết tạo điều kiện cho công nghiệp và thương mại đất nước phát triển.

Bên cạnh đó, Bộ Công Thương sẽ tăng cường phối hợp với các bộ, ngành, địa phương trong việc hoàn thiện chiến lược phát triển ngành công thương dựa trên tiềm năng, lợi thế của mỗi vùng để đưa vào quá trình xây dựng quy hoạch tỉnh, quy hoạch vùng và quốc gia trong thời gian tới.

“Bài tuyên truyền thực hiện Nghị quyết 84/NQ-CP ngày 29/5/2020 của Chính phủ"

Bài và ảnh: Thu Thủy