“Giám sát hành trình, văn minh đi lại”

“Giám sát hành trình, văn minh đi lại” là thông điệp của Cục đường bộ Việt Nam khi nói về quy định lắp camera hành trình đối với 4 loại ô tô kinh doanh vận tải.

4 loại phương tiện phải lắp thiết bị giám sát hành trình 

Chính phủ vừa ban hành Nghị định số 151/2024/NĐ-CP quy định rõ 4 loại phương tiện bắt buộc phải lắp thiết bị giám sát hành trình. Nghị định có hiệu lực từ ngày 1/1/2025. Theo đó, 4 loại phương tiện bắt buộc phải lắp thiết bị giám sát hành trình gồm: ô tô chở người từ 8 chỗ trở lên (không kể chỗ của người lái xe) kinh doanh vận tải, ô tô đầu kéo, xe cứu thương, xe cứu hộ giao thông đường bộ.

Theo Nghị định 151, bốn loại phương tiện này lắp thiết bị ghi nhận hình ảnh người lái xe bảo đảm yêu cầu kỹ thuật theo quy định của Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về thiết bị giám sát hành trình và thiết bị ghi nhận hình ảnh người lái xe. Thông tin, dữ liệu thu thập từ thiết bị giám sát hành trình lắp trên 4 phương tiện này được kết nối, chia sẻ với Bộ GTVT (Cục Đường bộ Việt Nam), Sở GTVT các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và các cơ quan có liên quan theo quy định của pháp luật.

Nghị định 151 cũng nêu rõ, việc quản lý, sử dụng thiết bị, truyền dẫn, cung cấp, cập nhật, lưu trữ, sử dụng dữ liệu thu thập từ thiết bị giám sát hành trình, thiết bị ghi nhận hình ảnh người lái xe thực hiện theo quy định của pháp luật về quản lý, vận hành, sử dụng hệ thống quản lý dữ liệu thiết bị giám sát hành trình và thiết bị ghi nhận hình ảnh người lái xe. Như vậy, sau các phương tiện vận tải hành khách và hàng hóa thì xe cứu thương, xe cứu hộ giao thông đường bộ cũng phải lắp thiết bị giám sát hành trình chính là điểm mới của Nghị định 151.

Góp phần giảm tỷ lệ tai nạn giao thông

Theo ông Bùi Quang Thái, Cục trưởng Cục Đường bộ Việt Nam, việc sử dụng thiết bị giám sát hành trình đã góp phần giảm tỷ lệ tai nạn giao thông cũng như tỷ lệ vi phạm tốc độ tính bình quân trên 1.000km. Cụ thể, năm 2015 tỷ lệ này là 11,5 lần/1.000km, đến năm 2022 giảm xuống còn 0,75 lần/1.000km, giảm 15 lần.

Thực tế, sau thời gian áp dụng quy định lắp thiết bị giám sát hành trình, đa phần các doanh nghiệp vận tải và lái xe đã đồng tình và ủng hộ. Bởi rất nhiều tình huống giao thông trên đường đã được thiết bị giám sát ghi lại phục vụ hiệu quả công tác điều tra, giám sát của lực lượng chức năng (khi xảy ra va chạm giao thông) hay quản lý điều hành và tối ưu hóa chi phí kinh doanh (đối với các doanh nghiệp vận tải).

Nhìn nhận ở góc độ quản lý, ông Bùi Quang Thái thẳng thắn ủng hộ việc thêm xe cứu thương và xe cứu hộ cũng phải lắp thiết bị giám sát hành trình lần này. Bởi vì trên thực tế lâu nay xe cứu thương (nhóm xe của tư nhân làm dịch vụ vận tải chở người bệnh) hoạt động không có quy định cụ thể (mức giá, lộ trình) khiến có những lùm xùm nổ ra đã từng được báo chí phản ánh, thậm chí hiện tượng xe cứu thương hoạt động "chui", chưa được cấp phép hoạt động cũng không hiếm.

Bên cạnh đó, quy định xe đầu kéo cũng phải lắp thiết bị giám sát hành trình tại Nghị định 151 lần này cũng được đánh giá là “dù chậm còn hơn không”. Bởi thực tế nhiều vụ tai nạn giao thông đặc biệt nghiêm trọng thời gian gần đây đều có liên quan loại phương tiện này đã xảy ra. Do đó, việc lắp thiết bị giám sát hành trình được kết nối với cơ quan quản lý là cần thiết, giúp cho doanh nghiệp, tài xế ý thức rõ hơn trong quá trình tham gia giao thông.

Hẳn những người tham gia giao thông xe thấy các xe đầu kéo vốn bị coi là hung thần trên nhiều tuyến quốc lộ (như Quốc lộ 5, Quốc lộ 13, Xa lộ Hà Nội…) đang thực sự là nỗi ám ảnh của người dân. Do đó, việc trang bị "mắt thần" là các thiết bị giám sát hành trình (có camera giám sát) thì các cơ quan chức năng (lực lượng CSGT, cơ quan quản lý dữ liệu giám sát hành trình) thời gian tới sẽ cần nâng cấp hệ thống lưu trữ dữ liệu; cập nhật phần mềm quản lý và liên thông kết quả giám sát giữa các địa phương để công tác quản lý, giám sát và xử lý các tình huống vi phạm giao thông được kịp thời, chính xác hơn.

Xét cho cùng, khi các phương tiện được đưa vào khuôn khổ, chịu sự giám sát của các cơ quan chức năng thì ý thức tuân thủ luật giao thông của lái xe sẽ được nâng cao, qua đó góp phần kéo giảm tai nạn giao thông hiện nay.