Chiều ngày 29/9, Bộ TT&TT công bố kết luận kiểm tra 7 doanh nghiệp viễn thông sai phạm quản lý thông tin thuê bao. Đây là lần đầu tiên Thanh tra Bộ TT&TT phối hợp trực tiếp với các Sở TT&TT gồm TP.HCM, Cần Thơ, Bà Rịa Vũng Tàu, Nghệ An, Ninh Bình để tiến hành lập biên bản và sẽ xử phạt các chi nhánh, công ty khu vực của các doanh nghiệp viễn thông và xử phạt trực tiếp điểm cung cấp dịch vụ uỷ quyền với số lượng rất lớn 39 điểm trên toàn quốc.
Tổng số tiền phạt xấp xỉ 3 tỷ đồng, trong đó xử phạt doanh nghiệp viễn thông và các chi nhánh là 1,155 tỷ, gần tương đương tổng mức Thanh tra Bộ xử phạt trong 5 năm từ 2017 (1,378 tỷ đồng). Đặc biệt, trước đây Thanh tra Bộ hầu như không xử phạt các đại lý, điểm cung cấp dịch vụ viễn thông uỷ quyền nhưng lần này đã xử phạt là 1,77 tỷ đồng.
Ông Bùi Hoàng Phương, Chánh Thanh tra Bộ TT&TT cho biết, Thanh tra Bộ đã xử phạt Vietnamobile 440 triệu đồng, xử phạt Viettel Telecom và 8 chi nhánh 175 triệu đồng, xử phạt 4 trung tâm tâm kinh doanh của VNPT gồm Hà Nội, Thanh Hóa, Ninh Bình và Bà Rịa Vũng Tàu 170 triệu đồng, xử phạt 4 công ty dịch vụ MobiFone khu vực với mức phạt 170 triệu đồng, xử phạt Đông Dương Telecom 90 triệu đồng, xử phạt MobiCast 90 triệu đồng, xử phạt Gtel Mobile với số tiền 20 triệu đồng.
Ngoài ra, đoàn Thanh tra đã xử phạt 39 điểm viễn thông ủy quyền trên phạm vi toàn quốc với số tiền là 1,77 tỷ đồng. Đoàn thanh tra cũng đã buộc các nhà mạng phải khắc phục hậu quả, số tiền tương đương với số tiền đã nạp vào tài khoản SIM đã kích hoạt. Đây là hình phạt tương đối nghiêm khắc cho các doanh nghiệp viễn thông.
Kết luận kiểm tra đã chỉ rõ sai phạm các doanh nghiệp viễn thông di động trong việc quản lý thông tin thuê bao, cụ thể: bán SIM đã được nhập sẵn thông tin thuê bao, kích hoạt sẵn dịch vụ di động trả trước; chấp nhận đăng ký thông tin thuê bao bên ngoài điểm cung cấp dịch vụ viễn thông; quản lý chưa chặt chẽ dẫn tới vẫn còn tình trạng thông tin thuê bao không chính xác, không đầy đủ theo quy định; cá nhân đăng ký rất nhiều SIM, cá biệt một số cá nhân đăng ký tới hàng ngàn SIM, đây là một trong các nguyên nhân của tình trạng sử dụng SIM không chính chủ. Doanh nghiệp còn để xảy ra tình trạng nhân viên của mình, nhân viên đại lý, điểm cung cấp dịch vụ viễn thông sử dụng thông tin cá nhân hoặc sử dụng thông tin của người khác để đăng ký thông tin thuê bao; để cho đại lý, điểm cung cấp dịch vụ viễn thông cho nhau mượn tài khoản để đăng ký thông tin thuê bao; thực hiện không đúng quy trình đăng ký lại thông tin thuê bao, cấp lại SIM; sử dụng hồ sơ đăng ký thuê bao lần đầu để kích hoạt thêm SIM cho người sử dụng, không thực hiện đúng quy trình đăng ký thông tin thuê bao.
Những hành vi vi phạm pháp luật của doanh nghiệp viễn thông, đại lý, điểm cung cấp dịch vụ viễn thông nêu trên làm ảnh hưởng, kéo dài thời điểm hoàn thành mục tiêu quản lý chính xác thông tin thuê bao, là nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng SIM rác vẫn được bán trên thị trường. Ngoài ra, SIM rác còn bị các đối tượng xấu lợi dụng để phát tán tin nhắn, thực hiện cuộc gọi rác, quấy rối, lừa đảo; sơ hở trong việc cấp lại SIM của doanh nghiệp có thể bị đối tượng xấu lợi dụng để chiếm đoạt SIM, từ đó chiếm đoạt tiền trong tài khoản ngân hàng của thuê bao.
Cùng với việc xử phạt, Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông sẽ có văn bản nhắc nhở, chấn chỉnh người đứng đầu doanh nghiệp, yêu cầu kiểm điểm trách nhiệm các cá nhân, tổ chức có liên quan đến việc để tồn tại tình trạng thuê bao có thông tin không chính xác, đây là lần nhắc nhở thứ 2, nếu có nhắc nhở lần 3 sẽ có biện pháp xem xét xử lý trách nhiệm người đưng đầu doanh nghiệp viễn thông; đồng thời yêu cầu các đơn vị thuộc Bộ, Sở Thông tin và Truyền thông tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, phát hiện, xử lý nghiêm minh các hành vi vi phạm; xem xét áp dụng hình thức xử phạt đình chỉ hoạt động phát triển thuê bao mới và đề nghị cơ quan có thẩm quyền xem xét trách nhiệm của người đúng đầu doanh nghiệp nếu doanh nghiệp tái phạm. Đây là hình thức xử phạt hết sức nghiêm khắc, ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.
Để đảm bảo quản lý tốt thông tin thuê bao viễn thông, ngăn chặn SIM rác, cuộc gọi rác, cuộc gọi quấy rối, lừa đảo, cuộc gọi đòi nợ không đúng pháp luật, thì doanh nghiệp viễn thông và người sử dụng có trách nhiệm rất lớn. Trước hết, doanh nghiệp viễn thông phải nghiêm chỉnh chấp hành Nghị định số 49, chủ động rà soát cơ sở dữ liệu thông tin thuê bao, kịp thời phát hiện, xử lý theo quy định thuê bao có thông tin không chính xác; nhắc nhở, chấn chỉnh, chấm dứt hợp đồng đối với các đại lý, điểm cung cấp dịch vụ viễn thông vi phạm; chủ động nghiên cứu, áp dụng kỹ thuật, công nghệ để đảm bảo tiếp nhận thông tin thuê bao đầy đủ, đúng người sử dụng. Người sử dụng dịch vụ viễn thông di động cần nâng cao ý thức chấp hành pháp luật, không mua, sử dụng SIM đã đăng ký trước thông tin thuê bao; cập nhật thông tin thuê bao đầy đủ, chính xác; tố giác đến cơ quan chức năng các tổ chức/cá nhân sử dụng thông tin của mình để đăng ký trước thông tin thuê bao, bán SIM đã đăng ký trước thông tin thuê bao.
Sau cuộc kiểm tra này, Bộ TT&TT phối hợp với Bộ Công an tiếp tục xử lý đối với các tổ chức/cá nhân vi phạm pháp luật về quản lý thông tin thuê bao, thực hiện cuộc gọi rác, cuộc gọi lừa đảo, cuộc gọi quấy rối, lừa đảo, cuộc gọi đòi nợ không đúng pháp luật.
Phát biểu tại buổi công bố, Thứ trưởng Bộ TT&TT Phạm Đức Long nhấn mạnh rằng, thuê bao không chính chủ, SIM rác hiện là vấn nạn của xã hội. Các đối tượng xấu thường lợi dụng sim rác để nhắn tin tới khách hàng để lừa đảo, chiếm đoạt tài sản…
Theo Thứ trưởng Phạm Đức Long, dù các nhà mạng đã góp phần phát triển kinh tế cho xã hội, tuy nhiên cần phải chấn chỉnh hơn nữa nhằm đảm bảo có lợi cho toàn xã hội. Thứ trưởng tin rằng nhà mạng nào có uy tín sẽ được khách hàng ủng hộ. Thêm vào đó, việc nhìn nhận ra sai phạm và nhận trách nhiệm không nên chỉ dừng lại ở cấp lãnh đạo mà phải xuống cả cấp dưới. Chủ động rà soát vi phạm để khắc phục. Chủ động tuyên truyền tới cho khách hàng, người dân biết tới hậu quả liên quan trong việc không tuân thủ việc đăng ký thuê bao chính chủ. Khi chuyển nhượng số điện thoại thì người dân cũng nên đăng ký lại thông tin thuê bao. Cần có trách nhiệm chung nhằm ngăn chặn vấn nạn SIM rác, cuộc gọi rác.
Thái Khang