Mỹ muốn thực hiện quyền bay qua không phận quốc tế - Bộ Quốc phòng nước này tuyên bố sau sự việc Hải quân TQ cảnh báo máy bay giám sát Mỹ, yêu cầu rời khu vực các bãi ngầm mà họ đang cải tạo trái phép ở quần đảo Trường Sa của Việt Nam.

{keywords}

Một thành viên phi hành đoàn trên máy bay giám sát P-8A Poseidon của Mỹ bên cạnh hình ảnh đảo nhân tạo mà TQ xây dựng trái phép ở Biển Đông. Ảnh: Reuters
Báo Bưu điện Hoa nam buổi sáng (Hong Kong) hôm nay cho biết, các máy bay giám sát và tàu hải quân Mỹ vẫn chưa "sát hạch" yêu sách chủ quyền của TQ ở xung quanh các đảo nhân tạo tại Biển Đông nhưng Lầu Năm Góc đã cảnh báo đó có thể là "bước đi tiếp theo".

Phát ngôn viên Lầu Năm Góc Steven Warren khẳng định, Mỹ không công nhận yêu sách chủ quyền của TQ xung quanh các kết cấu nhân tạo. Tuy nhiên, các máy bay giám sát P-8 và tàu hải quân Mỹ tuần tra ở Biển Đông chưa thử hoạt động trong khu vực 12 hải lý của các đảo nhân tạo. “Đó sẽ là bước tiếp theo", ông nói với báo giới. "Chúng tôi sẽ tiếp tục các sứ mệnh tuần tra thông thường của mình".

Trước đó, quan chức Mỹ cho hay, họ đang cân nhắc chọn lựa điều tàu chiến và máy bay giám sát đến khu vực 12 hải lý xung quanh các đảo nhân tạo ở Biển Đông. Nhiều chuyên gia lo ngại về khả năng gia tăng căng thẳng khi hai bên đối đầu ở vùng biển có các hải lộ quan trọng bậc nhất với thương mại toàn cầu.

Tập trung chú ý toàn cầu

Người phát ngôn Lầu Năm Góc đưa ra bình luận trên sau khi nhóm phóng viên truyền hình CNN có mặt trên máy bay giám sát P-8 Poseidon và thu lại được cảnh báo gửi tới máy bay từ phía lực lượng TQ ở Biển Đông. Hải quân TQ đã 8 lần phát đi cảnh báo trong chuyến tuần tra của P-8 ở gần Đá Chữ Thập - một trong những bãi đá mà TQ đang tiến hành hoạt động cải tạo quy mô rất lớn.

Nhà báo hiếm khi được cho phép bay trên chiếc P-8 và càng hiếm khi được cho phép quay phim bên trong buồng lái máy bay.

Theo giới phân tích, việc Lầu Năm Góc lần đầu tiên cho phép việc này, cùng với quyết định đưa ra cuốn video của Hải quân Mỹ về chuyến tuần tra của P-8 cho thấy, Washington quyết tâm tập trung sự chú ý của toàn cầu vào công việc cải tạo đảo quy mô lớn mà TQ đang làm trái phép ở Biển Đông.

Trong khi đó, tại Washington hôm qua, Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ đặc trách các vấn đề Đông Á - Thái Bình Dương Daniel Russel nói trong một cuộc họp báo rằng, chuyến bay giám sát của Mỹ là "hoàn toàn phù hợp" và các lực lượng hải quân, máy bay quân sự Mỹ sẽ tiếp tục thực hiện quyền hoạt động ở vùng biển và không phận quốc tế.

Ông tuyên bố, Mỹ sẽ tiến xa hơn để đảm bảo khả năng tất cả các nước hoạt động ở vùng biển, không phận quốc tế. “Không ai nghĩ sẽ cố gắng ngăn chặn Hải quân Mỹ hoạt động, đó không phải là chọn lựa tốt", ông nói. "Chúng tôi tin rằng, mọi quốc gia đều có quyền tiếp cận tự do vùng biển và không phận quốc tế".

Với việc Bắc Kinh tiến hành cải tạo đảo quy mô chưa từng có ở Biển Đông, một chỉ huy hải quân Mỹ đã cáo buộc TQ đang đựng một "bức trường thành bằng cát" để độc chiếm vùng biển.

Thái An (theo SCMP)