Trong tuyên bố hồi tháng Ba, Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu thông báo chương trình hiện đại hóa các hệ thống phòng thủ tên lửa bảo vệ thủ đô Moscow sẽ được hoàn thành vào cuối năm nay. 

Theo đó, chương trình nâng cấp của Nga sẽ bao gồm thành lập một trung đoàn mới được trang bị hệ thống tên lửa phòng không tầm trung S-350 Vityaz, và đưa vào hoạt động trạm radar mặt đất Razvyazka.

Hệ thống S-350 Vityaz của Nga. Ảnh: Wikimedia 

Kể từ năm 2020, một phần quan trọng trong Chương trình Vũ khí Quốc gia của Nga hay còn gọi là GPV-2027 đã tập trung vào phát triển năng lực phòng thủ hàng không vũ trụ. Tổng cộng hơn 3,4 nghìn tỷ Rúp (44,3 tỷ USD) đã được Nga đầu tư cho chương trình kể từ năm 2011, và khoản nâng cấp năng lực phòng thủ trên không chiếm 17,5%.  

UAV Ukraine liên tiếp tấn công

Theo EurAsian Times, việc hiện đại hóa năng lực phòng thủ trên không của Nga càng trở nên cấp thiết khi các vụ tấn công bằng máy bay không người lái (UAV) của Ukraine ngày càng xảy ra thường xuyên hơn. Mới đây, Nga tuyên bố một chiếc UAV Tu-141 Strizh của Ukraine đã bị bắn rơi ở thị trấn nằm cách thủ đô Moscow khoảng 180km. 

Tu-141 là UAV trinh sát tốc độ cao tầm xa được phát triển từ thời Liên Xô cũ, và có mặt trong kho vũ khí của Ukraine kể từ năm 2014.  Do thiếu tên lửa và rocket tầm xa, các lực lượng của Kiev đã cải tiến để UAV Tu-141 mang theo đầu đạn nổ nhằm tấn công các mục tiêu nằm sâu bên trong lãnh thổ Nga.

Với phạm vi hoạt động khoảng 1.000km, Ukraine từng sử dụng UAV Tu-141 để tấn công căn cứ không quân chiến lược Engels và Dyagilevo của Nga vào tháng 12/2022. 

Hồi tháng Một, nhiều hình ảnh và video trên mạng xã hội cho thấy quân đội Nga đã bố trí hệ thống phòng không Pantsir trên nóc của một số tòa nhà quốc phòng và hành chính ở trung tâm Moscow. Động thái này dường như cho thấy Nga đã chuẩn bị để đối phó trước cuộc tấn công nhằm vào thủ đô bất cứ lúc nào. 

UAV Tupolev Tu-141. Ảnh minh họa

Còn hồi tháng Hai, UAV cỡ nhỏ UJ-22 của Ukraine được báo cáo đã rơi ở bìa rừng gần một trạm nén khí ở làng Gubastovo, cách thủ đô Moscow về phía đông nam khoảng 100km.

Dù các cuộc tấn công bằng UAV của Ukraine không gây ra thiệt hại đáng kể, song tần suất và quy mô của những vụ tấn công khiến Nga gia tăng lo ngại, và tăng cường cấu trúc phòng không.

Theo Defense News, Chương trình Vũ khí Quốc gia của Nga có kế hoạch triển khai 800 hệ thống tên lửa S-400, S-350 và S-500 ở 100 tiểu đoàn. Theo bản cập nhật mới nhất, quỹ của Chương trình Vũ khí Nhà nước của Nga sẽ chi cho hoạt động sản xuất S-500.

Ông Yan Novikov, CEO của công ty công nghệ quốc phòng Nga Almaz-Antey, từng đưa ra tuyên bố hồi tháng 4/2022 rằng, S-500 đã được đưa vào sản xuất hàng loạt. 

Bộ Quốc phòng Nga đã ký hợp đồng mua hơn 10 khẩu đội S-500 của công ty Almaz-Antey vào năm 2021, và kế hoạch chuyển giao là năm 2022. Tuy nhiên, chưa có hệ thống S-500 nào được bàn giao cho Bộ Quốc phòng Nga vào năm ngoái. S-500 có tầm bắn khoảng 600km, có thể đánh chặn và bắn hạ tiêm kích tàng hình, và tên lửa đạn đạo liên lục địa (ICBM).

Ngoài ra, Nga còn đặt ra mục tiêu hoàn thành phát triển hệ thống phòng không S-550 vào năm 2027, và lực lượng hàng không vũ trụ Nga có thể được nhận loại vũ khí này vào năm 2025.