Ngày 15/8/2025, UBND tỉnh Nghệ An có Văn bản số 8347/UBND-NN gửi Bộ Nông nghiệp và Môi trường, đề xuất gần 30 nội dung góp ý nhằm điều chỉnh, bổ sung Bộ Tiêu chí quốc gia xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2026 – 2030.
Đây không chỉ là hành động thể hiện tinh thần trách nhiệm với chương trình lớn của quốc gia, mà còn là sự khẳng định vị thế của Nghệ An – một địa phương giàu truyền thống, nhiều kinh nghiệm và đóng vai trò tiên phong trong phong trào xây dựng nông thôn mới.
Theo đại diện Chi cục Kinh tế hợp tác và Phát triển nông thôn Nghệ An, việc đóng góp ý kiến vào dự thảo Bộ Tiêu chí quốc gia xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2026 – 2030 xuất phát từ thực tiễn triển khai. Qua 15 năm thực hiện, Nghệ An nhận thấy nhiều tiêu chí trước đây còn trùng lặp, thiếu tính cập nhật, chưa phản ánh hết những thay đổi sau khi sáp nhập xã hoặc hình thành các vùng kinh tế động lực mới. Vì vậy, tỉnh đề nghị điều chỉnh tiêu chí quy hoạch – nền tảng của quá trình phát triển – để phù hợp hơn với không gian mới, đồng thời đảm bảo hài hòa giữa phát triển kinh tế và gìn giữ cảnh quan, bản sắc nông thôn.
Dự thảo Bộ Tiêu chí quốc gia xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2026 – 2030 do Bộ Nông nghiệp và Môi trường chủ trì xây dựng, dự kiến gồm 10 nhóm tiêu chí cốt lõi. Đó là: quy hoạch; hạ tầng kinh tế - xã hội; kinh tế nông thôn; nguồn nhân lực; văn hóa - giáo dục - y tế; giảm nghèo và an sinh xã hội; khoa học - công nghệ và chuyển đổi số; môi trường và cảnh quan; hệ thống chính trị - hành chính công; tiếp cận pháp luật và an ninh - quốc phòng.
So với giai đoạn trước, dự thảo lần này được tinh gọn và nâng chất rõ rệt. Nhiều nội dung trùng lặp được hợp nhất, đồng thời bổ sung các chỉ số cụ thể giúp việc đánh giá minh bạch, khách quan hơn. Chẳng hạn, tỷ lệ đường xã có cây xanh đạt trên 70%; thủy lợi đảm bảo tưới tiêu chủ động cho trên 80% diện tích; công trình cấp nước tập trung hoạt động ổn định trên 70%...
Ở nhóm tiêu chí kinh tế và nhân lực, mục tiêu đến năm 2030 là thu nhập bình quân đầu người gấp 2,5 lần năm 2020. Mỗi xã phải có ít nhất một mô hình liên kết sản xuất - tiêu thụ sản phẩm chủ lực, với hợp tác xã, tổ hợp tác hoặc doanh nghiệp giữ vai trò “hạt nhân”. Đặc biệt, lần đầu tiên có yêu cầu tối thiểu 35% lao động qua đào tạo có chứng chỉ.
Chuyển đổi số trở thành điểm nhấn quan trọng khi vừa chú trọng Internet băng rộng, phủ sóng 5G, triển khai thương mại điện tử, vừa hướng tới xây dựng “thôn thông minh” và phong trào “Bình dân học vụ số” để người dân nông thôn dễ dàng tiếp cận tri thức mới.
Đáng chú ý, tiêu chí về môi trường mở rộng từ thu gom, xử lý chất thải sang tái chế, tái sử dụng, giảm chôn lấp rác sinh hoạt xuống dưới 50%. Đây là bước tiến phù hợp với xu hướng phát triển xanh, đồng thời giảm áp lực cho môi trường nông thôn.
Bộ Nông nghiệp và Môi trường còn đề xuất Chính phủ ban hành thêm bộ tiêu chí công nhận tỉnh, thành phố hoàn thành nhiệm vụ nông thôn mới với 11 điều kiện – tăng 3 so với trước. Lần đầu tiên cũng có khung thí điểm cho xã nông thôn mới hiện đại với 3 tiêu chí riêng.
Điều này cho thấy mục tiêu vừa đạt chuẩn, vừa vươn tới mô hình nông thôn mới nâng cao, kiểu mẫu, hiện đại. Với Nghệ An – nơi từng được xem là điểm sáng của cả nước, đây là thách thức nhưng cũng là cơ hội để khẳng định khát vọng phát triển.
Bộ tiêu chí mới, cùng với những góp ý trách nhiệm từ Nghệ An, chính là “thước đo” để định hình tương lai nông thôn Việt Nam: hiện đại, xanh, nhân văn và giàu bản sắc.
.svg){kind=icon}
