Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP Hà Nội ngày 18/10 cho biết, tuần qua có thêm 1.034 ca sốt xuất huyết tại tất cả 30 quận, huyện, thị xã. Cộng dồn từ đầu năm nay, Hà Nội có gần 6.800 ca sốt xuất huyết (tăng 3,2 lần so với cùng kỳ năm ngoái), 5 trường hợp tử vong. 

Trao đổi với PV Báo VietNamNet, ThS.BS Hà Huy Tình, Phó trưởng khoa Truyền nhiễm - Bệnh viện đa khoa Đống Đa (Hà Nội) cho hay, đơn vị vừa điều trị cho một trường hợp mắc sốt xuất huyết có tiểu cầu hạ về 0 hiếm gặp.

Bệnh nhân là ông N.Đ.T, 57 tuổi, ở huyện Thanh Oai, Hà Nội. Trước khi vào viện một tuần, bệnh nhân thấy người gai rét, mệt nhiều, sốt 39 độ C. Cơn sốt của ông thoái lui sau khi uống thuốc.  

Sáng ngày thứ 3 sau sốt, ông T. đánh răng thấy máu tươi chảy ồ ạt. Ngay lập tức bệnh nhân được đưa tới cấp cứu tại bệnh viện huyện, xét nghiệm dương tính sốt xuất huyết Dengue, đặc biệt, tiểu cầu về mức 0 G/L. Ông được chuyển lên Bệnh viện đa khoa Đống Đa (đầu ngành về Truyền nhiễm của Hà Nội).

Số lượng tiểu cầu trung bình trong máu của một người khỏe mạnh là từ 150 - 450 G/L. Mức nguy hiểm khi tiểu cầu giảm dưới 50; Mức nghiêm trọng là 10 - 20.

BS Tình cho biết, ông T. có nhiều bệnh nền như tăng huyết áp, tiểu đường, gout đã biến chứng u sùi bàn chân. Khi vào viện, bệnh nhân mệt mỏi nhiều, chảy máu chân răng, chảy máu tại các khối u sùi chân; chỉ số tiểu cầu là 2 G/L.

Bệnh nhân được truyền dịch để tăng cô đặc máu, cầm máu, truyền khối tiểu cầu ngay lập tức. 3 ngày sau, tiểu cầu ông T. tăng lên 28 G/L, cầm máu. Tới chiều 17/10, sau gần 7 ngày điều trị, tiểu cầu ông tăng lên 146 G/L, đạt mức bình thường, sức khoẻ ổn định, được ra viện.

Lượng bệnh nhân sốt xuất huyết tăng cao, khoa Truyền nhiễm Bệnh viện Đa khoa Đống Đa phải kê thêm giường bệnh. Ảnh: Minh Quyết

Theo BS Tình, sốt xuất huyết có thể gây nhiều biến chứng nguy hiểm, trong đó có giảm tiểu cầu, thường xảy ra từ ngày thứ 4-7 của bệnh (giai đoạn nguy hiểm).

"Năm nay, số bệnh nhân có tiểu cầu từ 3- 5 G/L không quá hiếm, nhưng tiểu cầu về 0 như ca bệnh này là lần đầu gặp" - BS Tình nói với VietNamNet.

PGS.TS Nguyễn Hà Thanh, Viện trưởng Viện Huyết học - Truyền máu Trung ương, cho biết tiểu cầu là các tế bào máu nhỏ được sản xuất từ tủy xương, có chức năng tham gia quá trình đông cầm máu.  

Nguyên nhân của tình trạng giảm tiểu cầu khi mắc sốt xuất huyết là do tủy xương (nơi sản xuất tiểu cầu) bị ức chế. Các kháng thể được tạo ra trong giai đoạn người bệnh bị sốt xuất huyết đã phá hủy một lượng lớn tiểu cầu; Tăng kết dính tiểu cầu với các tế bào nội mạch; Tiểu cầu bị các tế bào thực bào phá hủy…  

Số lượng tiểu cầu trong máu giảm sẽ gây tình trạng xuất huyết, máu khó đông, khả năng chống nhiễm trùng của người bệnh cũng giảm đi.  

Các biểu hiện đa dạng từ nhẹ đến nặng của giảm tiểu cầu:

- Xuất huyết trên da: các chấm xuất huyết rải rác hoặc ở cẳng tay cẳng chân, nách, ngực, thắt lưng…

- Xuất huyết niêm mạc: Chảy máu chân răng, chảy máu mũi, nôn ra máu, đi ngoài có phân đen hoặc máu, đi tiểu ra máu. Ở nữ có thể có kinh nguyệt kéo dài hoặc đến sớm hơn kỳ hạn.

- Xuất huyết nặng: Thoát huyết tương qua thành mạch, kéo theo mất nước; Chảy máu mũi nặng; Ra máu âm đạo nặng; Xuất huyết trong cơ và phần mềm; Xuất huyết nội tạng, xuất huyết não; Xuất huyết kèm tình trạng sốc, vật vã, bứt rứt, tay chân lạnh, mạch nhanh, tiểu ít…; Suy hô hấp, suy tim, gan hoặc các cơ quan khác.

Khi nào bệnh nhân sốt xuất huyết cần truyền tiểu cầu?

Theo hướng dẫn chẩn đoán, điều trị sốt xuất huyết của Bộ Y tế, người bệnh sốt xuất huyết nặng cần truyền tiểu cầu khi số lượng tiểu cầu dưới 50 G/L và xuất huyết nặng hoặc có chỉ định chọc màng phổi, màng bụng. Còn bệnh nhân có tiểu cầu dưới 5 G/L nhưng chưa xuất huyết thì cần xem xét trường hợp cụ thể.