Sau hợp nhất tỉnh, Phú Thọ đang đứng trước một không gian phát triển hoàn toàn mới, với quy mô lớn hơn, dư địa rộng hơn và yêu cầu quản trị cao hơn.
Tại kỳ họp thứ 2, HĐND tỉnh Phú Thọ khóa 19, Chủ tịch UBND tỉnh Trần Duy Đông đã trực tiếp làm rõ nhiều vấn đề lớn mà đại biểu, cử tri và người dân quan tâm; trong đó có nhiều nội dung liên quan đến việc vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.
Điểm chung xuyên suốt các nội dung được người đứng đầu chính quyền tỉnh nhấn mạnh là: Phú Thọ không “cộng gộp” sau sáp nhập, mà phải tái cấu trúc để bứt phá trong thời gian tới.
Bổ sung quy hoạch mới cho một không gian phát triển mới
Theo Chủ tịch UBND tỉnh Trần Duy Đông, quy hoạch tỉnh là nhiệm vụ chiến lược, có ý nghĩa quyết định trong việc phát huy tiềm năng, lợi thế và định hình vị thế mới của Phú Thọ sau sáp nhập trên bản đồ phát triển quốc gia.
“Chất lượng quy hoạch quyết định khả năng thu hút nguồn lực. Quy hoạch tốt mới có dự án tốt, nhà đầu tư tốt”, ông Đông nhấn mạnh.
Chủ tịch UBND tỉnh Phú Thọ Trần Duy Đông phát biểu tại kỳ họp thứ 2, HĐND tỉnh khóa 19. Ảnh: P.T
Vì vậy, ngay sau khi tỉnh Phú Thọ mới chính thức đi vào hoạt động, UBND tỉnh đã ban hành kế hoạch điều chỉnh Quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021–2030, tầm nhìn đến năm 2050; thành lập Ban Chỉ đạo; phân công rõ trách nhiệm cho từng ngành, từng cấp; đồng thời lựa chọn liên danh tư vấn trong nước và quốc tế có uy tín để thực hiện.
Điểm đáng chú ý là tỉnh xác định rõ ba quan điểm xuyên suốt trong xây dựng quy hoạch.
Thứ nhất, kế thừa có chọn lọc các nội dung còn phù hợp trong quy hoạch của ba địa phương trước sáp nhập. Việc kế thừa này không phải “cộng cơ học”, mà được nghiên cứu, rà soát và bổ sung các nội dung mới phù hợp với không gian phát triển mở rộng của tỉnh.
Thứ hai, xác định rõ các vùng động lực, chức năng phân vùng và các hành lang kinh tế trên nền tảng tư duy dài hạn, tích hợp và liên kết vùng. Trong đó, các hành lang kinh tế mới được làm rõ, gắn với tuyến cao tốc Việt Trì – Hòa Bình, đường sắt Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng, vành đai 5. Cùng với đó là các vùng động lực mới kết nối khu vực Việt Trì – Vĩnh Yên, tạo cực tăng trưởng liên hoàn.
Thứ ba, quy hoạch được “chia nhỏ” theo từng giai đoạn phát triển, với định hướng rõ cho từng khu vực, từng ngành, từng lĩnh vực. Cụ thể: công nghiệp, công nghệ cao tại khu vực Vĩnh Phúc; công nghiệp cơ khí, công nghiệp phụ trợ tại Phú Thọ; du lịch nghỉ dưỡng cao cấp, nông nghiệp xanh, năng lượng tái tạo tại Hòa Bình.
Đến nay, theo Chủ tịch UBND tỉnh, các nội dung cơ bản đã được thực hiện bài bản, khoa học, hình thành những phương án quy hoạch cụ thể.
Tăng trưởng kinh tế của Phú Thọ đứng đầu vùng Trung du và miền núi phía Bắc
- Tốc độ tăng trưởng kinh tế bình quân giai đoạn 2021 - 2025 ước đạt 7,6%/năm, cao hơn bình quân chung của cả nước (6,3%); trong đó, tăng trưởng kinh tế năm 2025 đạt 10,52%, đứng thứ 4 toàn quốc, thứ nhất vùng Trung du và miền núi phía Bắc, vượt mục tiêu tăng trưởng Chính phủ giao là 10%; vượt chỉ tiêu HĐND tỉnh giao là 10,3%.
- Quy mô kinh tế năm 2025 ước đạt 412.400 tỷ đồng, tương đương gần 16 tỷ USD, tăng 15,56% so năm 2024, xếp thứ 6/34 địa phương.
- Tổng thu ngân sách dự kiến đạt 57.409 tỷ đồng, cao nhất từ trước đến nay của cả 3 tỉnh, đạt 127,5% dự toán HĐND tỉnh giao, bằng 136,6% so với số thực hiện năm 2024; cả giai đoạn 2021 - 2025 đạt hơn 252.500 tỷ đồng, bằng 101,2% so mục tiêu.
- Kết quả giải ngân vốn đầu tư công hàng năm luôn nằm trong nhóm dẫn đầu cả nước. Ước giải ngân hết năm đạt khoảng 95% tổng vốn kế hoạch năm và đạt 140% kế hoạch vốn Thủ tướng Chính phủ giao.
- Thu hút vốn đầu tư FDI năm 2025 đạt 1,51 tỷ USD (trong đó tăng vốn 50%), bằng 143% so kế hoạch, tăng 64% so với năm 2024.
Ngay sau kỳ họp HĐND, UBND tỉnh sẽ tổ chức hội nghị chuyên đề để đánh giá, lựa chọn phương án quy hoạch; đồng thời lấy ý kiến các bộ, ngành Trung ương, địa phương và tổ chức hội thảo khoa học để tiếp thu ý kiến chuyên gia. Quy hoạch tỉnh dự kiến được báo cáo Tỉnh ủy, HĐND tỉnh tại kỳ họp chuyên đề tháng 12/2025 và trình Thủ tướng Chính phủ trước ngày 31/12/2025.
Liên quan đến tích hợp quy hoạch các xã, phường sau sáp nhập, Chủ tịch UBND tỉnh cho biết, trước khi hợp nhất, phần lớn các xã, thị trấn đã có quy hoạch chung được phê duyệt. Tuy nhiên, sau sáp nhập, yêu cầu đặt ra là phải có quy hoạch tổng thể mới làm cơ sở quản lý và thu hút đầu tư.
Trong bối cảnh công tác quy hoạch cần thời gian và nguồn lực, trong khi hệ thống pháp luật về quy hoạch đô thị, nông thôn đang tiếp tục hoàn thiện, tỉnh xác định trước mắt tiếp tục thực hiện các quy hoạch đã được phê duyệt, cho đến khi có điều chỉnh phù hợp với quy hoạch tỉnh mới.
Riêng đối với 19 xã (sau sáp nhập) tại khu vực tỉnh Phú Thọ (cũ) chưa có quy hoạch chung xã, UBND tỉnh đồng ý chủ trương để UBND các xã làm chủ đầu tư lập đồ án quy hoạch chung xã và giao Sở Tài chính hướng dẫn về nguồn vốn thực hiện trên quan điểm ngân sách tỉnh hỗ trợ.
Chủ tịch UBND tỉnh đề nghị các địa phương khẩn trương lập nhiệm vụ quy hoạch, trình thẩm định và phê duyệt trong 6 tháng đầu năm 2026.
Xử lý dứt điểm tài sản công dôi dư, tăng cường 192 công chức, viên chức cho cấp xã
Một nội dung khác nhận được nhiều sự quan tâm là việc sắp xếp, xử lý tài sản công dôi dư sau sáp nhập.
Theo Chủ tịch UBND tỉnh, đây là nhiệm vụ khó, phức tạp, khối lượng lớn nhưng không thể chậm trễ, bởi liên quan trực tiếp đến phòng, chống lãng phí và sử dụng hiệu quả nguồn lực công.
Qua rà soát, toàn tỉnh có 1.324 cơ sở nhà, đất dôi dư. Đến nay, Phú Thọ đã xử lý xong 741 cơ sở, chủ yếu theo hướng điều chuyển cho các cơ quan nhà nước để bố trí trụ sở làm việc, bảo đảm hoạt động thông suốt. Hiện còn 583 cơ sở tiếp tục phải sắp xếp.
Công viên Văn Lang với điểm nhấn là cầu đi bộ được tái hiện từ truyền thuyết Vua Hùng dựng lầu kén rể. Ảnh: Đức Hoàng
Tỉnh xác định rõ thứ tự ưu tiên: trước hết bố trí cho trụ sở các cơ quan quản lý nhà nước, cơ sở y tế, giáo dục, nhà văn hóa, nhà sinh hoạt cộng đồng; sau đó mới xem xét điều chuyển cho các trung tâm phát triển quỹ đất hoặc đấu giá theo quy định.
Ấn tượng là vốn đầu tư FDI đạt 1,51 tỷ USD; DDI đăng ký đạt 10 tỷ USD với một số dự án quy mô lớn. Việc thu hút nguồn lực FDI, DDI, phát triển doanh nghiệp ngoài quốc doanh đạt kết quả tốt đã phản ánh kết quả rất tích cực trong cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, năng lực cạnh tranh của tỉnh.
Đánh giá về vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, Chủ tịch UBND tỉnh khẳng định bộ máy cơ bản hoạt động thông suốt, dịch vụ công được duy trì, đáp ứng yêu cầu “gần dân, sát dân”.
Tuy nhiên, ông cũng thẳng thắn nhìn nhận cấp xã vẫn còn nhiều khó khăn, đặc biệt về con người và cơ sở vật chất.
Thời gian tới, UBND tỉnh sẽ chỉ đạo dành nguồn lực trong kế hoạch đầu tư công trung hạn, và các nguồn lực khác để hoàn thiện cơ sở vật chất cho chính quyền cấp xã; ưu tiên cho các xã vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi; những trụ sở làm việc xuống cấp.
Cùng với đó, Phú Thọ dự kiến bổ sung thêm 192 công chức, viên chức cho cấp xã, thông qua sát hạch và không sát hạch, tập trung vào các vị trí “then chốt” như tài chính, kế toán, đất đai, công nghệ thông tin, y tế, giáo dục. Việc này bảo đảm cho cấp xã hoàn thành tốt các nhiệm vụ.
Trước đó, tỉnh đã điều động, tăng cường, biệt phái 627 công chức, viên chức về cơ sở – một nỗ lực được Bộ Nội vụ và Thủ tướng Chính phủ biểu dương.
Chủ tịch UBND tỉnh cũng giao rõ trách nhiệm cho các sở, ngành trong việc nắm bắt nhu cầu nhân lực, đào tạo, tập huấn, hỗ trợ chuyên môn cho cán bộ cấp xã; đồng thời tiếp tục rà soát việc phân cấp, phân quyền, bảo đảm phù hợp với năng lực thực tiễn.
Đặc biệt, tỉnh cam kết thực hiện đầy đủ, kịp thời các chế độ, chính sách cho cán bộ, công chức, viên chức và các đối tượng theo đúng quy định của Trung ương và HĐND tỉnh.
Năm đầu vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, tỉnh Phú Thọ đã đạt được kết quả toàn diện; các chỉ tiêu kinh tế tiếp tục duy trì mức tăng trưởng tích cực.