“Đóng đinh” trong lòng độc giả với hình ảnh một người chuyên viết về Hà Nội, song nhà văn Nguyễn Ngọc Tiến không chỉ có những trang viết hấp dẫn, thú vị về đất Hà thành ngàn năm văn hiến. Tập tản văn "Qua đêm ở nhà các vua Nguyễn" là một minh chứng cho thấy bút lực sâu rộng của nhà văn này ở mảng sách viết về văn hóa, lịch sử, con người Việt Nam.
Nhiều năm làm phóng viên Báo Hà Nội mới, Nguyễn Ngọc Tiến may mắn có cơ hội tiếp xúc với nhiều tài liệu và nhân vật lịch sử, qua đó tái hiện những câu chuyện ít người biết.
Nặng lòng với lịch sử đất nước, tha thiết được đi để trải đời đã khiến ông tìm mọi cách để được ngủ lại trong hoàng thành Huế.
"Tôi tò mò chuyện các vua ngủ và ăn uống ra sao, bàn bạc với quan đại thần hay đối xử với các con, hoàng hậu, cung tần như thế nào... nên nhiều lần có ý định ngủ một đêm trong Hoàng thành mà song không được. May mắn thay, nhờ có người quen giúp đỡ, tôi được nghỉ lại một đêm, nảy sinh suy nghĩ về những vị vua xưa cùng quyền lực của họ, nghĩ tới lăng mộ các vua Nguyễn được xây sau này như vua Gia Long, Minh Mạng,Tự Đức... để thấy rằng cuộc đời làm vua quả thực “ngồi trên đầu thiên hạ”, nhưng khi mất vẫn “khôn dại cùng chung ba thước đất” như thơ của vua Tự Đức", nhà văn Nguyễn Ngọc Tiến trải lòng.
Nằm trên nền điện Càn Thành, khu vực xưa kia từng là cấm cung lộng lẫy nhưng nay chỉ còn là một nền đất hoang lạnh, Nguyễn Ngọc Tiến suy ngẫm về lịch sử, từ đó liên tưởng đến hiện tại, về thế thái nhân tình, và chắp bút để viết nên tản văn "Qua đêm ở nhà các vua Nguyễn".
Cuốn sách gồm 4 chương: Chống dịch và chống giặc; Vua quan xưa và nay; Tản mạn văn hóa; Loanh quanh chuyện đời; mang phong vị của cả khảo cứu lẫn tùy bút, có cái khách quan của người làm báo, nhưng cũng có cả cái đa tình của người viết văn.
Đất nước trên trang viết của ông có khi nhọc nhằn và đau khổ theo chân những người đồng bào chạy dịch Covid từ Nam ra Bắc, lại có khi phong tình quyến rũ trong hương vị của “mắm Nghệ, lòng giòn, rượu ngon, cơm trắng”.
Với quan điểm “đọc lịch sử, viết về lịch sử không đơn thuần chỉ để biết về quá khứ, quan trọng hơn, là để biết cho hôm nay, biết trăn trở với cuộc đời và đất nước hôm nay”, thông qua trải nghiệm cá nhân, kết hợp cách khai thác mới lạ, Nguyễn Ngọc Tiến kể cho độc giả nghe những câu chuyện gợi nhiều suy ngẫm về thực tại và cả quá khứ, có thể khởi dậy cảm xúc tự hào, say mê, và cũng có thể là nỗi trăn trở, ngậm ngùi về những giá trị vang bóng và suy tàn.
Trong vai trò người dẫn chuyện, tác giả rất kiệm lời nhận xét, không ngợi ca cũng không phê phán, nhưng người đọc vẫn thấy ở đó một thái độ rõ ràng, một niềm trăn trở khôn nguôi.
“Tất cả những nội dung mà tôi đề cập trong sách đều là những cái rất mới, rất lạ, ít xuất hiện trên mạng xã hội. Mong muốn của tôi là mang đến cho bạn đọc sự hấp dẫn, để không hối tiếc khi đọc tác phẩm này”, Nguyễn Ngọc Tiến nhấn mạnh.
“Cuốn sách “Qua đêm ở nhà các vua Nguyễn” là một cuốn sách hay mang đậm chất trữ tình, suy tưởng. Cuốn sách là những trải nghiệm và suy ngẫm của tác giả Nguyễn Ngọc Tiến về lịch sử, văn hóa, xã hội Việt Nam trong quá khứ cũng như trong hiện tại. Cuốn sách không chỉ mang đến những kiến thức về lịch sử, văn hóa, xã hội mà còn giúp người đọc có những chiêm nghiệm sâu sắc về cuộc sống. Có thể nói, đây là một cuốn sách đáng đọc dành cho những ai yêu thích lịch sử, văn hóa, xã hội Việt Nam”, độc giả Phương Dung chia sẻ cảm xúc trên Bookademy – Ybox.
Tại buổi ra mắt sách mới đây, nhà văn Trương Quý đánh giá cao nhà văn Nguyễn Ngọc Tiến “có bút lực trong rất nhiều đề tài chứ không chỉ riêng về Hà Nội. Anh khám phá những dấu mốc đầu tiên của một sự kiện, hoặc tìm đến những khía cạnh của vấn đề mà chưa ai từng biết. Anh mở ra những lát cắt của lịch sử, xâu chuỗi các sự kiện và dẫn dắt đến những câu chuyện rất hấp dẫn”.