Đầu năm 2023, ông Nguyễn Quốc Toản - Giám đốc Trung tâm Chuyển đổi số và Thống kê nông nghiệp (Bộ NN-PTNT), nhấn mạnh vai trò của chuyển đổi số trong nông nghiệp. Theo đó, áp dụng kinh tế số có thể đưa giá trị kinh tế nông nghiệp tăng gấp nhiều lần.

Song, ông cũng chỉ ra hàng loạt nút thắt cần giải quyết, như: vấn đề nhận thức, thể chế; vấn đề quản lý, điều hành, ứng dụng số chưa toàn diện; phần mềm phục vụ chỉ đạo chưa có liên kết chia sẻ dữ liệu; chưa xây dựng được cơ sở dữ liệu lớn về truy xuất nguồn gốc, mã số vùng trồng, vùng nuôi, dữ liệu chuỗi ngành hàng...

Bộ NN-PTNT đặt mục tiêu, trong năm 2023 và thời gian tới sẽ xây dựng trợ lý ảo cho người nông dân. Trợ lý ảo sẽ hỗ trợ bà con cập nhật kịp thời chỉ số giá nông sản, vật tư đầu vào, thời tiết, mùa vụ, diễn biến xu hướng thị trường... thông qua ứng dụng AI vào sản xuất bằng các app.

nong dan 4.gif
Nông dân sẽ có những "trợ lý ảo" hỗ trợ cập nhật tình hình sản xuất, dự báo giá cả nông sản trên thị trường 

Ông Toản cũng dẫn chứng về việc Bộ NN-PTNT bắt tay với Worldsoft xây dựng Mạng nhà nông phục vụ phát triển bền vững liên kết hợp tác xã – hộ nông dân – hiệp hội các ngành hàng nông nghiệp, doanh nghiệp. 

Mạng nhà nông sẽ như một “trợ lý ảo” hỗ trợ người nông dân lập kế hoạch sản xuất mùa vụ, quản lý thu/chi, báo cáo lãi/lỗ, báo cáo chất lượng sản phẩm, dự báo năng suất, sản lượng, giá bán nông sản...

Ông Nguyễn Ái Hữu, nhà sáng lập Worldsoft, cho biết, nền tảng Mạng nhà nông là diễn đàn nông dân rộng lớn được hỗ trợ bởi trí tuệ nhân tạo, giúp cho việc trao đổi thông tin một cách dễ dàng. 

Khi đi vào hoạt động, thông tin thị trường sẽ được cập nhật mới nhất, nhanh nhất với các số liệu chính xác, có thể giải đáp các vấn đề bất kỳ trong lĩnh vực nông nghiệp. Bên cạnh đó, những ứng dụng công nghệ, cách làm tốt hoặc vấn đề khác liên quan lĩnh vực nông nghiệp sẽ được giải đáp ngay lập tức. 

Dự kiến cuối tháng 10-11/2023, các đơn vị phát triển nền tảng sẽ phối hợp với Hội Nông dân tỉnh Tiền Giang tập huấn cho 1.300 hộ nông dân trên địa bàn tỉnh tham gia nền tảng Mạng nhà nông.

Tương tự, Trung ương Hội Nông dân Việt Nam và Tập đoàn Bưu chính Viễn thông cũng đẩy nhanh quá trình xây dựng app Nông dân Việt Nam.

Theo ông Lương Quốc Đoàn, Chủ tịch Hội Nông dân Việt Nam, app Nông dân Việt Nam đang trong quá trình hoàn thiện và dự kiến giữa tháng 12 tới đây sẽ đi vào hoạt động. App sẽ như một “trợ lý ảo” của hàng triệu hộ nông dân hội viên.

Trên ứng dụng này sẽ cập nhật nhanh nhất tất cả các thông tin liên quan đến lĩnh vực “tam nông” từ sản xuất đến thị trường tiêu thụ nông sản, giải đáp các thắc mắc của người nông dân, nắm bắt những dự báo về thời tiết, mùa vụ, xu hướng thị trường nông sản…

Khi nói về các “trợ lý ảo” của người nông dân số, Bộ trưởng NN-PTNT Lê Minh Hoan nhấn mạnh về vai trò của người nông dân trong chuỗi sản xuất. Ở đó, nông dân là người gieo hạt lúa xuống đồng ruộng, đưa con giống vào chuồng, đưa con cá xuống ao… Theo đó, ngay từ đầu vào chuỗi ngành hàng đảm bảo chuyên nghiệp, chuẩn hóa sẽ là tiền đề để chuỗi ngành hàng phía sau, từ thu hoạch, sau thu hoạch, sơ chế, chế biến, đóng gói đi theo. 

Sự cạnh tranh trên thị trường hiện nay dựa vào chi phí và chất lượng. Nếu chúng ta thay đổi được đầu vào thì sẽ thay đổi được ngành hàng, tăng lợi thế cạnh tranh hơn.

Song, thực tế người nông dân đối mặt hàng ngày với việc canh tác không có quy chuẩn, đa phần là làm theo nhau, thấy sầu riêng lên giá thì đốn cây điều để trồng sầu riêng… Điều này cho thấy còn có một khoảng trống rất lớn giữa thông tin, tri thức, kiến thức, quy chuẩn giữa chúng ta đến với người nông dân.

“Không có sức mạnh nào bằng sức mạnh của chuyển đổi số. Người ta chỉ cần tham gia vào một mạng nào đó được nhà nước chứng nhận an toàn về mặt thông tin, dữ liệu… thì ngay lập tức sẽ có các nhà khoa học, tổ khuyến nông, cộng đồng doanh nghiệp trả lời những thắc mắc đó”, Bộ trưởng Hoan nói.

Ông cho rằng, khi nông dân tiếp cận được thông tin nhanh, chính xác các thông tin về thị trường, nắm rõ thị hiếu của người tiêu dùng... sẽ quay lại liên kết được với nhau để tổ chức sản xuất hàng hoá sao cho phù hợp. 

Trần Tuấn Anh, Hoàng Thúy An, Vũ Thị Thúy Ngân