Tại nhiều quốc gia, AI tạo sinh đang dần được áp dụng để từng bước nâng cao chất lượng dịch vụ công, cải thiện trải nghiệm của người dân tại các điểm chạm trong nhiều lĩnh vực như hành chính, giáo dục, y tế,…

VietNamNet mới đây đã có buổi trò chuyện với bà Nguyễn Quỳnh Trâm, Tổng Giám đốc Microsoft Việt Nam về sức mạnh của AI tạo sinh trong việc thúc đẩy sự tiến bộ xã hội, tăng trưởng kinh tế và cải thiện chất lượng cuộc sống.

AI tạo sinh đang đóng vai trò như một trợ lý ảo cho con người. Liệu “trợ lý” đặc biệt này có thể thay thế các công chức?

TGĐ Microsoft: Với tiềm năng vô hạn, AI tạo sinh trong lĩnh vực công đang đóng vai trò như một “trợ lý” cho các chính phủ. Tuy nhiên, điều này không đồng nghĩa với việc công nghệ này sẽ thay thế vai trò của các công chức, mà thay vào đó là gia tăng hiệu suất công việc của họ với tác động cao và chi phí thấp. 

AI sẽ giúp các cán bộ công chức rút ngắn thời gian tìm kiếm thông tin cần thiết cho công việc của mình, ví dụ tìm kiếm nhanh các quy định, luật và báo cáo trước đó về một chủ đề để tìm câu trả lời hoặc định hướng chính sách mới, giúp họ tóm tắt nội dung các cuộc họp hoặc đơn giản hóa quy trình soạn thảo văn bản tiêu chuẩn.

Chẳng hạn như, cơ quan Công nghệ Chính phủ Singapore hiện nay đang khai thác sức mạnh của AI bằng cách sử dụng công nghệ Azure OpenAI để hoàn thành những tác vụ lặp đi lặp lại hằng ngày.

Với sự hỗ trợ từ AI, các công chức sẽ được giải phóng thời gian để tập trung hơn vào việc thực hiện nghiên cứu thực địa, tương tác với người dân hoặc tham gia vào những nhiệm vụ đòi hỏi sự đồng cảm, sáng tạo và tư duy chiến lược để đưa ra quyết định đúng đắn, từ đó mang lại giá trị gia tăng trong công việc.

Tổng giám đốc Microsoft Việt Nam - Nguyễn Quỳnh Trâm.

Ở khía cạnh nâng cao trải nghiệm của người dân với dịch vụ công, AI tạo sinh sẽ mang lại những gì?

TGĐ Microsoft: Có thể nói, cải thiện tương tác với người dân là một trong những lợi ích thấy rõ từ việc áp dụng AI tạo sinh trong lĩnh vực công. 

Cụ thể, công nghệ AI tạo sinh có thể tích hợp với các công cụ dịch thuật thông minh, giúp những người dân địa phương hiểu rõ hơn các dịch vụ công mà chính phủ cung cấp, điều mà trước đây chưa thể thực hiện được, đặc biệt là ở các quốc gia châu Á đa ngôn ngữ. 

Chẳng hạn như tại Ấn Độ, dân làng ở Biwan đang sử dụng Jugalbandi, một chatbot mới trên nền tảng WhatsApp, để thực hiện mọi việc từ việc nhận lương hưu đến tiếp cận thông tin về học bổng đại học. 

Công cụ này có khả năng hiểu các câu hỏi bằng nhiều ngôn ngữ, dù ở dạng âm thanh hay văn bản, truy xuất thông tin về các chương trình liên quan, thường được viết bằng tiếng Anh, rồi chuyển những thông tin đó sang tiếng địa phương. Nhờ vậy người dân có thể tiết kiệm thời gian đáng kể so với việc tìm kiếm trên web và điều hướng qua nhiều liên kết.

Phải chăng AI tạo sinh đang giúp nâng cao chất lượng dịch vụ công?

TGĐ Microsoft: Tại châu Á, AI tạo sinh đang mở ra cánh cửa tương lai cho các dịch vụ y tế và giáo dục cá nhân hóa, lấy con người làm trung tâm. 

Công cụ AI có thể ghi lại cuộc trò chuyện giữa bác sĩ và bệnh nhân, thông qua đó đưa ra chẩn đoán và đề xuất đơn thuốc để bác sĩ xem xét. Khi đó các bác sĩ sẽ có thêm thời gian để trò chuyện với bệnh nhân, thay vì phải dán mắt vào màn hình. 

Tương tự, trong lĩnh vực giáo dục, AI có thể hỗ trợ giáo viên trong việc tổ chức lớp học và soạn giáo án một cách hợp lý, hiệu quả. Với học sinh, AI là một gia sư ảo chất lượng cao, có thể giúp các em nâng cao hiệu quả học tập,…

Ứng dụng chatbot CoolE Bot hiện đang được áp dụng tại Đài Loan là một dẫn chứng mạnh mẽ cho điều này. Bộ Giáo dục Đài Loan đang sử dụng CoolE Bot để hỗ trợ học sinh phổ thông luyện nói tiếng Anh mà không phải lo ngại việc đứng trước đám đông. 

Ra mắt vào tháng 12/2022 và được xây dựng dựa trên dịch vụ Azure OpenAI cùng các công nghệ khác của Microsoft, chatbot này giúp đánh giá khả năng phát âm, độ chính xác và độ lưu loát.

Trong trường hợp học sinh gặp khó khăn trong diễn đạt, họ chỉ cần nhấp vào nút và chatbot sẽ đề xuất một câu hỏi để tiếp tục cuộc trò chuyện.

Cho đến nay, đã có khoảng 30.000 học viên sử dụng giải pháp này hằng tháng, với mục tiêu giúp Đài Loan trở thành quốc gia song ngữ tiếng Trung và tiếng Anh vào năm 2030.

AI tạo sinh sẽ giúp tăng cường trải nghiệm của người dân trong các lĩnh vực hành chính, giáo dục, y tế.

Tại khu vực châu Á, AI tạo sinh sẽ mở rộng tầm ảnh hưởng ra sao trong lĩnh vực dịch vụ công?

TGĐ Microsoft: Đây mới chỉ là giai đoạn đầu trong tiến trình phát triển của AI tạo sinh. Điều đó cũng có nghĩa, những bước tiến của công nghệ này trong tương lai hứa hẹn sẽ mang đến nhiều ảnh hưởng hơn nữa. Nói cách khác, nhiều khả năng, AI tạo sinh sẽ thay đổi toàn bộ cuộc sống trên trái đất.

Trên khắp châu Á, những quy định mới về AI tạo sinh đang dần được xây dựng để phù hợp với tốc độ phát triển của công nghệ này. Tôi cho rằng, trước tiên và quan trọng nhất, các quốc gia phải phát triển và triển khai AI tạo sinh một cách cẩn trọng, có trách nhiệm, đồng thời bảo vệ quyền riêng tư và bảo mật dữ liệu để gia tăng lòng tin của người dân.

Thách thức lớn thứ hai đó là khả năng phổ cập đến mọi vùng miền của đất nước. Điều này đòi hỏi việc mở rộng khả năng truy cập Internet và các dịch vụ dữ liệu bằng thiết bị di động, một lĩnh vực mà các quốc gia châu Á đã đạt được nhiều tiến bộ, nhưng vẫn còn sự chênh lệch lớn giữa thành thị và nông thôn. Bên cạnh đó, việc sử dụng các thiết bị cá nhân cũng cần phải được mở rộng.

Tương lai của AI tạo sinh trong lĩnh vực dịch vụ công tại Việt Nam sẽ ra sao?

TGĐ Microsoft: Tôi luôn có niềm tin rất lớn vào tiềm năng tạo ra sự thay đổi của AI tạo sinh khi công nghệ này được triển khai đến hàng chục triệu người Việt Nam. 

Chúng ta có cơ hội thực sự để đi tắt đón đầu, chỉ cần triển khai từng bước thật thận trọng, dựa trên nền tảng công nghệ được chuẩn bị kỹ lưỡng. Bên cạnh đó, cần tìm hiểu, đánh giá, học hỏi kinh nghiệm áp dụng AI tạo sinh trong lĩnh vực công từ các quốc gia thành công trong khu vực. 

Tôi tin rằng Việt Nam sẽ nắm bắt rất tốt cơ hội tuyệt vời này để có thể trao quyền cho mỗi người dân, thông qua AI tạo sinh, tiếp cận dịch vụ công một cách đơn giản và hiệu quả hơn. 

Cảm ơn bà!

Nguyễn Mạnh Hưng, Vũ Tuấn Anh, Lê Doãn Hợp