Đắk Lắk là tỉnh vùng cao, nằm ở trung tâm khu vực Tây Nguyên, có vị trí chiến lược quan trọng về kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh của vùng và cả nước. Tỉnh hiện có 15 đơn vị hành chính cấp huyện (13 huyện, 1 thành phố và 1 thị xã); gồm 2.478 buôn, thôn, tổ dân phố. Dân số toàn tỉnh gần 1,9 triệu người (năm 2021), với 49 dân tộc cùng sinh sống, trong đó có khoảng 604 nghìn hộ dân tộc thiểu số (DTTS) (Ê-đê, Ba-na, Gia-rai...), chiếm 35,7% dân số toàn tỉnh, phân bố rải rác trên 184 xã, phường, thị trấn. Tỉnh Đắk Lắk cũng là nơi đến của nhiều đồng bào DTTS ở các tỉnh khác di cư tới và không ngừng gia tăng về số lượng qua các năm.
Giai đoạn 2021 - 2025, toàn tỉnh có 130 xã thuộc vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, trong đó có 54 xã khu vực III, 519 thôn, buôn đặc biệt khó khăn thuộc vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Theo tiêu chuẩn nghèo gia đoạn 2022 - 2025, năm 2021, tỉnh Đắk Lắk có 12,79% hộ nghèo, trong đó hộ nghèo dân tộc thiểu số chiếm tỷ lệ 65,23% tỷ lệ hộ nghèo toàn tỉnh.
Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Lắk Phạm Ngọc Nghị khẳng định: Thời gian qua, Đảng, Nhà nước và địa phương rất quan tâm đến công tác dân tộc, cụ thể bằng các nghị quyết chuyên đề liên quan đến công tác dân tộc. Nhờ đó, đời sống của đồng bào dân tộc thiểu số đã cải thiện rất nhiều cả về vật chất và tinh thần.
Với đặc thù về dân số, thành phần dân tộc như trên, người có uy tín luôn đóng vị trí, vai trò quan trọng, là cầu nối giữa chính quyền với nhân dân, gắn kết “ý Đảng” với “lòng dân”. Hiện nay, thành phần người có uy tín được mở rộng hơn; bên cạnh già làng, trưởng bản, còn có bí thư chi bộ, nhân sĩ, trí thức, cán bộ nghỉ hưu, giáo viên, doanh nhân, chức sắc tôn giáo... Họ là những cá nhân có sự tín nhiệm của cộng đồng, có phạm vi ảnh hưởng lớn cùng khả năng tập hợp, dẫn dắt, tạo niềm tin trong nhân dân. Đại hội XIII của Đảng nhấn mạnh nhiệm vụ “chăm lo xây dựng đội ngũ cán bộ, người có uy tín tiêu biểu trong vùng dân tộc thiểu số” (1) để làm nền tảng củng cố khối đại đoàn kết dân tộc.
Trong những tháng đầu năm nay, UBND tỉnh Đắk Lắk đã tổ chức khen thưởng cho 196 Người có uy tín tiêu biểu trong đồng bào DTTS trên địa bàn tỉnh năm 2021; chỉ đạo Ban Dân tộc phối hợp với các sở: Lao động Thương binh và Xã hội, Giao thông vận tải, Công Thương tổ chức thẩm định kết quả rà soát thôn, buôn đặc biệt khó khăn đối với các thôn, buôn đã sáp nhập, giải thể hoặc đổi tên theo các Nghị quyết của HĐND tỉnh; ban hành Kế hoạch số 119/KH-UBND ngày 7/6/2022 về việc triển khai thực hiện Chiến lược công tác dân tộc giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2045; ban hành Quyết định số 157/QĐ-UBND ngày 18/1/2022 phê duyệt danh sách đưa ra, thay thế Người có uy tín trong đồng bào DTTS trên địa bàn tỉnh…
Theo báo cáo, hằng năm, UBND tỉnh giao Ban Dân tộc chủ trì phối hợp với các ngành chức năng, UBND các huyện, thị xã, thành phố tổ chức bình chọn, rà soát, đưa ra, bổ sung, thay thế và đề nghị UBND tỉnh quyết định phê duyệt danh sách Người có nguy tín trong vùng đồng bào DTTS bảo đảm các điều kiện theo quy định.
Trong giai đoạn (2011 - 2021), hằng năm, UBND tỉnh ban hành quyết định công nhận Người có uy tín trên địa bàn tỉnh dao động từ 966 - 1.020 người. Tổng kinh phí được giao để thực hiện chính sách đối với Người có uy tín trong đồng bào DTTS là 20.657,9 triệu đồng.
Trong 10 năm qua, ngành công tác dân tộc tỉnh Đắk Lắk luôn thực hiện bảo đảm các chế độ, chính sách, quan tâm hỗ trợ vật chất cũng như tinh thần đối với Người có uy tín trong đồng bào DTTS.
Cụ thể, tỉnh đã tổ chức 26 hội nghị tập huấn, bồi dưỡng kiến thức, với 4.418 lượt Người có uy tín tham gia; cấp 720.273 tờ Báo Dân tộc và Phát triển, 2.256.290 tờ báo Đắk Lắk cho 9.155 Người có uy tín; tổ chức 15 đoàn tham quan, học tập kinh nghiệm ngoài tỉnh cho 447 Người có uy tín tiêu biểu của 15 huyện, thị xã, thành phố; thăm hỏi, tặng quà 5.086 Người có uy tín nhân dịp Tết Nguyên đán hằng năm; thăm hỏi, động viên tinh thần cho 2.542 trường hợp Người có uy tín bị ốm đau, gặp tai nạn, thiên tai, hỏa hoạn; tổ chức biểu dương, khen thưởng cho 2.090 Người có uy tín có nhiều thành tích tiêu biểu.
Trần Chung, Linh Trang, Thu Hà, Văn Giáp