Thời gian gần đây, một bộ phận người lao động đã lựa chọn hưởng bảo hiểm xã hội một lần, làm ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi trước mắt và về lâu dài của người lao động, tác động tới hệ thống an sinh xã hội.

Hôm 14/4, Bảo hiểm xã hội (BHXH) Việt Nam phát đi cảnh báo về tình trạng trước tình hình dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, đã có một bộ phận người lao động lựa chọn hưởng BHXH một lần. Theo BHXH, lựa chọn này trực tiếp ảnh hưởng đến quyền lợi trước mắt và về lâu dài của người lao động. Người lao động cần cân nhắc khi quyết định nhận BHXH một lần.

{keywords}
Bảo hiểm xã hội Việt Nam khuyến cáo, khi người lao động nhận bảo hiểm xã hội một lần, người lao động sẽ thiệt thòi khi chưa đến tuổi nghỉ hưu đã tiêu hết tiền dưỡng già. Ảnh minh họa

Hiện còn một số người lao động mong muốn có một khoản chi tiêu trước mắt để trang trải cuộc sống, nên đã lựa chọn hưởng BHXH một lần. Tuy nhiên theo khuyến cáo của các chuyên gia ngành phúc lợi xã hội, các quyền lợi của người lao động trong các trường hợp này sẽ bị hạn chế hơn so với khi hưởng lương hưu.

Bởi, nếu nhận bảo hiểm xã hội một lần, sau này, tham gia lại sẽ không được cộng nối thời gian đóng bảo hiểm xã hội, mà tính thành thời gian đóng mới. Như vậy, người lao động mất đi cơ hội được hưởng lương hưu, không có thu nhập để đảm bảo cuộc sống khi hết tuổi lao động hoặc nếu khi nghỉ hưu vẫn đủ thời gian được hưởng lương hưu thì do thời gian đóng bảo hiểm xã hội ít, số tiền lương hưu sẽ thấp. Điều này đồng nghĩa, người lao động sẽ mất nguồn tài chính hỗ trợ và ổn định cuộc sống lâu dài khi bị suy giảm khả năng lao động, hết tuổi lao động.

Lý do khác là, trong thời gian hưởng lương hưu (độ tuổi dễ gặp bất trắc về sức khỏe nhất của mỗi người), người lao động được Quỹ Bảo hiểm xã hội trả kinh phí để cấp thẻ bảo hiểm y tế miễn phí (người nghỉ hưu có lương hưu không phải tự mua thẻ bảo hiểm y tế) và được hưởng các quyền lợi về khám, chữa bệnh bằng bảo hiểm y tế.

Khi người hưởng lương hưu không may qua đời thì người lo mai táng được nhận một lần trợ cấp mai táng bằng 10 lần mức lương cơ sở tại tháng người hưởng lương hưu qua đời; thân nhân được hưởng trợ cấp tử tuất hằng tháng hoặc một lần.

{keywords}
Ảnh minh họa


Thực tế đã chứng minh, khoản tiền đóng vào Quỹ Bảo hiểm xã hội là “của để dành” quý giá của chính mình, nó không mất đi mà ngược lại vẫn được cơ quan Bảo hiểm xã hội quản lý và đầu tư tăng trưởng, người tham gia có thể bảo lưu thời gian đóng bảo hiểm xã hội để khi có điều kiện thì tiếp tục tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc hoặc tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện với sự hỗ trợ đóng của Nhà nước.

Trong thời gian bảo lưu, nếu không may người tham gia qua đời thì gia đình được hưởng trợ cấp mai táng phí, thân nhân được hưởng trợ cấp tử tuất theo quy định.

Đặc biệt, việc nhận bảo hiểm xã hội một lần là phải chấp nhận sự thiệt thòi rất lớn khi với 22% mức tiền lương tháng đóng vào quỹ hưu trí, tử tuất thì một năm tổng mức đóng là 2,64 tháng lương.

Trong khi mức hưởng bảo hiểm xã hội một lần cho mỗi năm đóng bảo hiểm xã hội chỉ bằng 1,5 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội cho những năm đóng trước năm 2014 và bằng 2 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội cho những năm đóng từ năm 2014 đến nay.

Ngoài ra, người tham gia bảo hiểm xã hội, khi đã hưởng lương hưu thì mức lương hưu được điều chỉnh định kỳ theo chỉ số giá tiêu dùng và mức tăng trưởng kinh tế.

Như vậy, người lao động nhận bảo hiểm xã hội một lần sẽ bị thiệt thòi vì khi chưa đến tuổi nghỉ hưu đã tiêu hết tiền dưỡng già. Để đến khi về già, không được hưởng hưu trí, phải phụ thuộc vào con, cháu và xã hội.

Nếu không may bị bệnh, không có thẻ bảo hiểm y tế, người lao động nhận bảo hiểm xã hội một lần còn phải đối mặt với nguy cơ không chi trả nổi chi phí khám, chữa bệnh chỉ sau một lần mắc bệnh và nằm viện thời gian dài, từ đó phải đối mặt với tình trạng nghèo đói, kiệt quệ, trở thành gánh nặng đối với gia đình và xã hội.

Vì vậy, người lao động nên cân nhắc kỹ lưỡng khi lựa chọn nhận bảo hiểm xã hội một lần. Trong thời điểm này, nếu không may bị thất nghiệp, người lao động nên đăng ký nhận trợ cấp thất nghiệp, trợ cấp học nghề; đăng ký nhận chế độ hỗ trợ từ gói an sinh xã hội của Chính phủ.

Thu Hằng
Ảnh: Bảo Phùng