Ngày 14/11/2025, tại Hà Nội, Tổng cục Biển và Hải đảo Việt Nam (VASI) thuộc Bộ Nông nghiệp và Môi trường (NN&MT) phối hợp với Chương trình Phát triển Liên hợp quốc (UNDP) tại Việt Nam tổ chức hội thảo khởi động Dự án “Hỗ trợ thực hiện Kế hoạch hành động quốc gia về rác thải nhựa đại dương trong bối cảnh phục hồi xanh hậu COVID-19 tại Việt Nam”. Dự án được tài trợ bởi Quỹ Môi trường Toàn cầu (GEF).
Hội thảo có sự tham gia của đại diện Bộ NN&MT, Tổng cục Môi trường, Vụ Hợp tác Quốc tế, Quỹ Bảo vệ Môi trường Việt Nam, Sở Nông nghiệp và Môi trường Gia Lai, cùng các đối tác phát triển và chuyên gia kỹ thuật. Các đại biểu tập trung thảo luận kế hoạch triển khai dự án và cơ chế phối hợp giữa các bên liên quan trong quá trình thực hiện.

Kế hoạch hành động quốc gia về rác thải nhựa đại dương được ban hành năm 2019, đặt mục tiêu giảm 75% rác thải nhựa đại dương vào năm 2030. Tuy nhiên, đại dịch COVID-19 đã làm gia tăng việc sử dụng nhựa dùng một lần, đặt ra yêu cầu cấp thiết phải đẩy nhanh các giải pháp giảm thiểu rác thải nhựa trong giai đoạn phục hồi xanh của đất nước.
Trong bối cảnh đó, dự án do GEF tài trợ tập trung hỗ trợ Việt Nam tăng cường khung chính sách, thúc đẩy thay đổi hành vi, nâng cao giám sát và chia sẻ tri thức, đồng thời triển khai các giải pháp cụ thể ở cấp địa phương. Dự án kế thừa và phát huy các mô hình đã được UNDP hỗ trợ trước đây, như Nhà máy Tái chế Vật liệu (MRF) tại Quy Nhơn và mô hình “ngư dân mang rác từ biển vào bờ”.
Theo kế hoạch, tỉnh Gia Lai được lựa chọn là địa bàn thí điểm chính nhằm triển khai các hoạt động giảm phát sinh rác thải, phân loại rác tại nguồn, cải thiện thu gom và tái chế, qua đó giảm thiểu rò rỉ rác nhựa ra môi trường. Dự án đặt mục tiêu ngăn ngừa và giảm khoảng 2.000 tấn rác thải nhựa, đồng thời đóng góp cải thiện 13.400 hecta sinh cảnh biển.
Phát biểu tại hội thảo, bà Francesca Nardini, Phó Trưởng Đại diện thường trú UNDP tại Việt Nam, cho biết việc ban hành Kế hoạch hành động quốc gia năm 2019 là một cột mốc quan trọng trong nỗ lực hướng tới quản lý đại dương bền vững của Việt Nam. Tuy nhiên, theo bà Francesca Nardini, đại dịch COVID-19 đã tạo ra những thách thức mới, làm gia tăng tiêu thụ nhựa dùng một lần và cho thấy nhu cầu cấp thiết của quá trình phục hồi xanh.
Bà Francesca Nardini nhấn mạnh, thông qua các hành động địa phương như giảm phát sinh rác, phân loại tại nguồn, cải thiện thu gom và tái chế, dự án hướng tới giảm 2.000 tấn rác thải nhựa. Mức giảm tải ô nhiễm này sẽ đồng thời góp phần cải thiện khoảng 7,2km sinh cảnh biển.
Sự phối hợp chặt chẽ giữa VASI ở cấp trung ương và Sở Nông nghiệp và Môi trường Gia Lai được xác định là yếu tố then chốt nhằm bảo đảm hiệu quả triển khai và đạt được các mục tiêu của dự án. Sau hội thảo khởi động, VASI và UNDP sẽ hoàn thiện Báo cáo Khởi động và bắt đầu triển khai các hoạt động hỗ trợ kỹ thuật về chính sách, tăng cường phối hợp liên ngành và thí điểm tại địa phương.
UNDP cho biết sẽ tiếp tục hỗ trợ Bộ NN&MT và VASI nhằm bảo đảm tuân thủ các tiêu chuẩn của GEF, đồng thời thúc đẩy tính bền vững dài hạn cho các kết quả mà dự án đạt được.