Đối với các nhà phát triển game mới mà nói thì Trung Quốc chính là thị trường vô cùng hấp dẫn bởi cơ hội để đạt được thành tựu tại đây cũng tương đối cao – có hơn 550 triệu smartphone và máy tính bảng được sử dụng trên cả nước. Và cho dù chỉ vài phần trăm rất nhỏ trong số đó cài đặt và sử dụng các ứng dụng, trò chơi thì doanh thu mà họ thu về vẫn rất khả quan. Nhưng, phải đến khi thực sự thâm nhập thị trường game Trung Quốc ta mới thấy được sự khắc nghiệt của nó và không phải nhà phát triển nào cũng được sống với giấc mộng của mình. Và dưới đây sẽ là 7 lưu ý mà các nhà phát triển nên ghi nhớ nếu muốn đánh chiếm thị trường Trung Quốc bằng sản phẩm của mình – dựa trên bài thuyết trình của Colin Behr, phó giám đốc Quan hệ đối tác quốc tế của Vungle tại GDC 2015.

Có hơn 550 triệu thiết bị di động, máy tính bảng được sử dụng trên toàn lãnh thổ Trung Quốc.

1. Android đang thống trị thị trường Trung Quốc

Android đang chiếm lĩnh thị trường di động Trung Quốc.

Hiện nay, hệ điều hành Android đang chiếm tới 80,4% thị phần smartphone Trung Quốc, kéo theo đó là 80% doanh thu game mobile trên toàn lãnh thổ (theo Chukong).

"Có một số thiết bị dù rất đẳng cấp nhưng lượng người dùng lại khá hạn chế. Ví dụ như iPhone vậy, tuy rất được ưa chuộng tại Bắc Kinh hay Thượng Hải nhưng Android vẫn là loại máy được người dân tin dùng hơn bởi mức giá cả hợp lý. Dĩ nhiên, các nhà phát triển game Trung Quốc đã sớm nhận thấy điều này."

Dẫu vây, kể từ khi Apple cho ra mắt iPhone 6 và 6+ thì thị phần Android ở nước này lần đầu tiên có dấu hiệu suy giảm (tính từ năm 2013), cũng có nghĩa là trong tương lai thị trường iOS ở Trung Quốc vẫn có khả năng tăng mạnh nếu Apple tiếp tục cho ra mắt những sản phẩm thế hệ mới ấn tượng hơn.

2. Hệ thống phân phối ứng dụng 

Cửa hàng ứng dụng MyApp của Tencent.

Nếu trên thế giới, Google Play được coi là cửa hàng ứng dụng cung cấp các sản phẩm Android lớn nhất thì ở Trung Quốc lại không như vậy, đa số người dùng smartphone ở đây đề không thể truy cập vào cửa hàng của Google Play, nguyên do là nó không được tích hợp sẵn trên điện thoại và thậm chí là không thể cài đặt. Trang phân tích Umeng Analytics đã thống kê và công bố rằng chỉ có 5% người dùng là có thể tải game từ Google Play, 72,6% còn lại thì thường sử dụng cửa hàng ứng dụng của bên thứ 3. 

Ước tính, tại Trung Quốc hiện nay có hơn 400 cơ sở phân phối ứng dụng khác nhau và nền tảng cung cấp của mỗi bên cũng khác. Ví dụ như OEM Xiaomi có trang ứng dụng riêng có thể cài đặt trực tiếp với các sản phẩm của mình; Tencent, cổng thông tin lớn nhất Trung Quốc cũng có cửa hàng MyApp với hơn 64 triệu lượt tải về mỗi ngày; thậm chí kênh truy vấn thông tin khổng lồ Baidu Qihoo cũng có kho ứng dụng cho riêng mình.

3. Nên lưu ý về việc bản địa hóa 

Plants vs Zombie phiên bản đặc biệt của POPCAP dành cho thị trường Trung Quốc.

Mới nghe qua, điều này tưởng chừng chỉ áp dụng cho các nhà xuất bản giáo dục mà thôi nhưng thực tế, đối với việc phát triển game thì điều này lại rất quan trọng bởi nó có thể tạo được mối liên kết với các khách hàng.

"Lấy ví dụ như Plants vs Zombies: Great Wall Edition. Đây là trò chơi được POPCAP phát hành riêng cho thị trường Trung Quốc với những con zombie được ăn mặc giống các binh lính thời chiến và màn chơi là các địa danh lịch sử của đất nước này. Ngoài ra, họ còn giảm dung lượng của trò chơi đi để đỡ ngốn dữ liệu người dùng nữa."

Vậy, chính xác thì điều gì khiến định nghĩa 'phổ cập văn hóa' trở nên bức thiết như vậy? Trước hết, việc xây dựng kịch bản game gần gũi với người dùng sẽ mang lại sự hào hứng cho họ, khiến họ dành nhiều thời gian hơn để trải nghiệm trò chơi. Tiếp đó, hãy chú ý đến hệ thống ngôn ngữ trong game, điều này cũng sẽ rất quan trọng nếu bạn muốn thiết kế những pop-up quảng cáo in-game đấy nhé.

4. Game lậu tràn lan

Thực trạng này không còn là dạng xưa nay hiếm nữa, nhất là với một đất nước có khả năng 'môt phỏng' bất cứ thứ gì như Trung Quốc. Game cũng không ngoại lệ, người tiêu dùng Trung Quốc thậm chí có thể dễ dàng trải nghiệm 'đứa con tinh thần' của bạn mà không cần đến bất kỳ sự cho phép nào, hay phải chi trả bất kỳ khoản phí nào. Đôi khi, đến ngay cả đối thủ cạnh tranh cũng có thể ăn cắp ý tưởng của bạn và cho ra mắt một phiên bản 'nhái' để kiếm tiền, cho nên cũng đừng lấy thế làm lạ.

Và dĩ nhiên, để phòng tránh điều này là không hề đơn giản. Nhưng cũng có một số nhà phát triển đã khôn khéo tạo dựng được mối liên kết với bên pháp lý hoặc đăng ký độc quyền trên các cửa hàng ứng dụng, đó cũng là cách để bạn tiến về phía trước. 

5. 'Xã hội' không hoàn toàn là Facebook hay Twitter

Facebook, Twitter không được ưa chuộng tại Trung Quốc.

Cộng đồng luôn là một yếu tố then chốt đối với các nhà phát triển, phát hành game ở Mỹ, bởi vậy tính năng mời bạn bè hoặc chia sẻ những cột mốc kinh nghiệm mình đạt được trên Facebook, Twitter từ lâu đã trở thành thói quen của nhiều người. Tuy nhiên, ở Trung Quốc lại khác, hai mạng xã hội vốn rất phổ biến toàn cầu này lại bị chặn ở quốc gia này và người dân hầu như chỉ sử dụng các mạng xã hội được nội địa phát triển như Sina Weibo, Tencent Weibo QQ. Đây cũng là một điểm mà bạn cần lưu ý.

6. Đăng ký bản quyền Apk của mình

Như đã nói ở trên, nạn game lậu ở Trung Quốc là khá phổ biến và để có thể đảm bảo an toàn cho tập tin apk của bạn (tập tin cài đặt cho android) trước sự tấn công của tin tặc hay bị sao chép thành nhiều phiên bản 'nhái' khác nhau, biện pháp tốt nhất là bạn hãy đăng ký bản quyền cho sản phẩm của mình để có lợi thế về mặt pháp lý.

"Nhiều người đã trực tiếp nói chuyện với các nhà phát hành game để mong chờ sự giúp đỡ từ phía họ. Điều này tuy đòi hỏi một quá trình khá phức tạp với nhiều loại giấy tờ thủ tục khác nhau và phải đi lại với các bên có thẩm quyền, tuy nhiên, nó lại là phương pháp an toàn nhất để bạn có thể ngăn việc 'chảy máu chất xám' một cách vô ích."

7. Các mô hình thanh toán

"Ở Trung Quốc, mô hình pay-to-play nhìn chung sẽ khó bề phát triển hơn so với ở Mỹ. Tuy nhiên, đối với một số thể loại game như thẻ bài, chiến thuật nhập vai và game MMORPG thì người dùng lại có xu hướng chi trả nhiều hơn với các mặt hàng trong game (chiếm hơn 70% tổng thu nhập của game mobile). Cũng có nghĩa, mô hình free-to-play sẽ khả dụng hơn nhiều nếu bạn muốn đạt được doanh thu khả quan.

Ngoài ra, bạn cũng nên sử dụng các cổng thanh toán đáng tin cậy để có thể thực hiện mô hình In App Purchase bởi đối với game free-to-play mà nói, đây là điều cực kỳ quan trọng trong việc duy trì lượng người chơi. Một quá trình thanh toán nhanh gọn, đơn giản mà uy tín sẽ là điều mà các game thủ luôn mong muốn, nếu không họ sẽ cảm thấy chán nản và có thể là bỏ game. Hiện, có 2 cổng thanh toán có độ tin cậy cao ở Trung Quốc là AlipayUnion Pay để bạn lựa chọn, nếu hợp tác được với họ thì bạn đã phần nào nắm được thành công trong tay.

Ngoài ra, hình thức quảng bá cũng là điều không thể thiếu. Nhiều nghiên cứu cho thấy ở Trung Quốc, những quảng cáo thương mại tốt thường mang lại lợi nhuận tăng cao tức thì đối với nhiều dòng sản phẩm, đặc biệt là quảng cáo bằng video. Và nếu bạn có được những video quảng cáo sáng tạo, độc đáo thì tôi tin chắc người dùng sẽ sẵn lòng chi trả tiền bạc để mang về doanh thu cho bạn."

Số liệu thống kê cho thấy người dân Trung Quốc rất quan tâm đến các quảng cáo.

Vậy, các nhà phát hành sẽ đóng vai trò như thế nào?

"Một hãng phát triển nhỏ chắc chắn sẽ muốn có được chỗ dựa vững chắc từ một bên thứ 3 đáng tin cậy, có thể kể đến Chukong, Yodo1 hoặc Dreamsky. Và trọng trách của các hãng phát hành là sẽ hỗ trợ bạn từ việc nội địa hóa trò chơi cũng như phân phối sản phẩm trên thị trường, điều mà bạn cần làm ở đây là đến Trung Quốc và bắt tay vào thăm dò. Hãy trao đổi với các bên phát hành hoặc người dân ở đó để xem NPH nào có tiềm năng hợp tác nhất, còn nếu bạn vốn đã là một NPH lớn thì dĩ nhiên bạn sẽ muốn tự mình chinh phục thị trường rồi. Điều quan trọng là bạn cần thăm dò ý kiến của nhiều người càng tốt và dựa trên thông tin thu thập được tìm lấy một hướng đi đúng đắn nhất cho mình."

T.B