Bộ trưởng Tô Lâm cho biết, từ ngày 1/7, Bộ Công an triển khai cấp hộ chiếu phổ thông mẫu mới cho công dân. Trước khi phát hành chính thức mẫu hộ chiếu mới, Bộ Công an đã phối hợp với Bộ Ngoại giao thông báo đến cơ quan đại diện của tất cả các nước tại Việt Nam. Sau 1 tháng thông báo theo quy định, không có quốc gia nào có ý kiến.
Tuy nhiên, đến ngày 27/7, Đức và một số nước thông báo tạm thời dừng cấp thị thực vào hộ chiếu mẫu mới của Việt Nam, với lý do không ghi thông tin “nơi sinh” của người mang hộ chiếu.
Để tháo gỡ khó khăn, Chính phủ đã chỉ đạo Bộ Công an và các Cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài thực hiện in bị chú bổ sung thông tin về “nơi sinh” vào hộ chiếu mẫu mới.
Phía nước ngoài chấp thuận việc in bổ sung, tuy nhiên các nước cho biết việc này chỉ là tạm thời, đề nghị Việt Nam sớm bổ sung thông tin “nơi sinh” vào trang nhân thân, đặc biệt phía Séc thông báo chỉ chấp nhận hộ chiếu Việt Nam có in bị chú thông tin “nơi sinh” đến hết năm 2022.
Bộ trưởng Công an cho biết, trước tình hình trên, Chính phủ nhận thấy việc nghiên cứu bổ sung thông tin “nơi sinh” vào trang nhân thân trong hộ chiếu là cần thiết và cần sớm thực hiện (trước ngày 1/1/2023).
Bộ trưởng Tô Lâm phân tích, việc này sẽ tạo thuận lợi cho công dân trong việc xin thị thực, nhập cảnh, cư trú và làm các thủ tục liên quan ở các nước có yêu cầu in thông tin nơi sinh trong hộ chiếu, nhất là Séc và các nước trong khối Schengen.
Bộ trưởng cũng khẳng định, việc bổ sung thông tin “nơi sinh” vào trang nhân thân hộ chiếu không làm phát sinh thêm thủ tục và chi phí do hiện nay trong mẫu tờ khai đề nghị cấp hộ chiếu, giấy thông hành hiện hành đã có mục thông tin về “nơi sinh”. Cơ quan cấp phát hộ chiếu có thể khai thác thông tin về nơi sinh của công dân có trong cơ sở dữ liệu để in hộ chiếu.
"Việc bổ sung thông tin “nơi sinh” vào trang nhân thân của hộ chiếu là cần thiết, tạo thuận lợi cho công dân ta trong việc nhập cảnh vào các nước, tuy nhiên do thời gian gấp không kịp sửa đổi Luật Xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam hoặc ban hành Nghị quyết riêng về vấn đề này" Bộ trưởng Tô Lâm nói.
Vì vậy, Chính phủ xin kiến nghị Quốc hội đồng ý bổ sung thông tin “nơi sinh” trên hộ chiếu mẫu mới, giao Bộ trưởng Công an sửa đổi, bổ sung văn bản quy phạm pháp luật theo thẩm quyền để bổ sung thông tin “nơi sinh” vào mẫu hộ chiếu cấp cho công dân Việt Nam.
Không làm phát sinh thủ tục và không gây tốn kém
Thay mặt cơ quan thẩm tra tờ trình, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh Lê Tấn Tới cho biết, Ủy ban Quốc phòng và An ninh nhất trí với sự cần thiết bổ sung thông tin “nơi sinh” vào trang nhân thân của hộ chiếu.
Về thẩm quyền bổ sung thông tin “nơi sinh” vào hộ chiếu, Ủy ban Quốc phòng và Anh ninh thấy rằng, các thông tin trên giấy tờ xuất nhập cảnh của công dân Việt Nam do Luật Xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam quy định, nên việc bổ sung thông tin “nơi sinh” vào giấy tờ xuất nhập cảnh nói chung thuộc thẩm quyền của Quốc hội.
Còn các mẫu giấy tờ xuất nhập cảnh thì Luật đã giao Bộ Công an ban hành sau khi trao đổi với các Bộ, ngành liên quan.
Do đó, Ủy ban Quốc phòng và An ninh thấy rằng, việc Chính phủ trình và kiến nghị Quốc hội cho bổ sung thông tin “nơi sinh” trên hộ chiếu là phù hợp.
Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh Lê Tấn Tới đánh giá: "Việc bổ sung thông tin “nơi sinh” vào hộ chiếu sẽ bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp ổn định, lâu dài cho công dân Việt Nam khi thực hiện hoạt động nhập cảnh tại các nước". Việc này không làm phát sinh thủ tục hành chính và không gây tốn kém cho công dân.
Ủy ban Quốc phòng và An ninh nhất trí với tờ trình của Chính phủ đưa nội dung trên vào Nghị quyết chung của kỳ họp thứ 4 Quốc hội; giao Bộ trưởng Bộ Công an sửa đổi, bổ sung văn bản quy phạm pháp luật theo thẩm quyền để bổ sung thông tin “nơi sinh” vào mẫu hộ chiếu cấp cho công dân Việt Nam”.
Ủy ban Quốc phòng và An ninh đề nghị Chính phủ về lâu dài cần nghiên cứu theo hướng mở rộng bổ
sung “nơi sinh” vào giấy tờ xuất nhập cảnh nói chung để bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp ổn định, lâu dài cho công dân Việt Nam.