Dù đã giành giải nhất trong cuộc thi đấu xảo toàn Đông Dương và đã được Pháp cấp mề đay từ năm 1938 nhưng những năm gần đây, từ khi HTX Nông nghiệp Choa ra đời bưởi Phúc Trạch mới giúp người dân Hương Khê (Hà Tĩnh) đổi đời.
Chủ nhiệm HTX Nông nghiệp Choa, Trần Xuân Loát cùng vợ là Trần Huyền Ân sau khi tốt nghiệp Đại học năm 2013 đã chọn khởi nghiệp trên chính vùng đất Hương Khê quê hương mình.
Sau nhiều trăn trở, tìm hiểu rất kỹ, hai vợ chồng anh Loát đã quyết định lấy cây bưởi đặc sản của vùng đất quê hương làm sản phẩm khởi nghiệp. Là vợ và cũng là người đồng sáng lập Hợp tác xã Nông nghiệp Choa cho biết vào những năm 2013 - 2014 khi anh chị mới ra trường do là đặc sản quý hiếm, hương vị thơm ngon không đâu có được nên giá mỗi quả bưởi Phúc Trạch rất cao (200 nghìn đồng/quả) và không nhiều người có điều kiện thưởng thức. Qua tìm hiểu, do kỹ thuật ươm trồng, chăm sóc của bà con chưa khoa học khiến sâu bệnh nhiều, lạm dụng phân bón hóa học, thuốc bảo vệ thực vật độc hại khiến cây yếu dần. Sau khi thành lập HTX Nông nghiệp Choa, qua nhiều thời gian mày mò, nghiên cứu trồng bưởi sạch bưởi sinh thái, ko dùng phân hóa học, tự làm phân bón để sản phẩm ngon hơn, cây bền hơn, thân thiện môi trường, nâng cao giá trị bưởi hơn.
Chất lượng, sản lượng đã tăng nhưng để có đầu ra cho sản phẩm, anh Loát đã mày mò, học hỏi và đưa bưởi đặc sản của quê hương lên các trang mạng xã hội dần hình thành lượng khách hàng lớn dần lên.
2014 đã có những đơn hàng đầu tiên và nhận ra đây là thị trường tiềm năng để thương hiệu bưởi Phúc Trạch đi xa hơn. Cũng trong năm 2014 HTX NN Choa bán hết sạch bưởi nhờ kênh online đến độ anh chị đã phải thu mua các nhà vườn xung quanh để bán. Và, năm 2018 liên kết với 30 vườn bưởi để cung cấp đủ sản lượng cho thị trường. Năm 2019, ra đời sản phẩm bưởi Phúc Trạch sinh thái Choa định vị đó là sản phẩm cao cấp với giá 70 nghìn đồng/quả. Khách đến chốt mua toàn bộ vườn, khách Hà Nội vào mua đến quả cuối cùng, không đủ cung cấp cho thị trường. Năm 2021 nhờ kênh bán hàng online người nông dân không còn phụ thuộc thương lái, bưởi Phúc Trạch được công nhận ocop 3 sao, đã đăng ký mã vạch, sở hữu trí tuệ... 2022 HTX NN Choa đạt 140 tấn doanh thu hơn 4 tỷ đồng. Hiện Nay HTX đã đầu tư xây dựng nhà kho, mở rộng vườn cây. Hàng năm, thành viên HTX đều tham gia những lớp học quản trị HTX, quản trị doanh nghiệp, nhận diện thương hiệu, tập huấn marketing, chuyển đổi số…