Ngày 4/11, phát biểu trước Quốc hội tại phiên chất vấn nhóm vấn đề xây dựng, Phó Thủ tướng Lê Văn Thành dành thời gian nói về tỷ lệ đất dành cho công viên, vườn hoa, cây xanh ở các thành phố chưa đạt yêu cầu so với quy hoạch.

Theo Phó Thủ tướng, công tác quy hoạch, quản lý và phát triển đô thị trong những năm qua đã đạt được nhiều kết quả rất quan trọng. Trong quá trình đó đã hình thành nhiều khu đô thị hiện đại, hạ tầng kỹ thuật đô thị từng bước được cải thiện, không gian đô thị được mở rộng làm thay đổi diện mạo đô thị.

Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác phát triển đô thị, quản lý đô thị cũng còn nhiều tồn tại, hạn chế. Một số khu vực đô thị quá tải về hạ tầng; các tiêu chí về đô thị như tỷ lệ đất cây xanh, công viên, vườn hoa, đất giao thông còn rất thấp.

Phó Thủ tướng Lê Văn Thành.

“Như Bộ trưởng Xây dựng đã báo cáo với Quốc hội, hiện nay tỷ lệ đất cho công trình công cộng như công viên, cây xanh, đất giao thông ở tất cả các đô thị đều rất thấp”, Phó Thủ tướng Lê Văn Thành nói.

Theo Phó Thủ tướng, chất lượng nhiều đồ án quy hoạch, điều chỉnh quy hoạch cũng chưa đáp ứng được yêu cầu, thiếu tầm nhìn, không bảo đảm sự cân đối giữa quỹ đất ở với quỹ đất dành cho các chức năng công cộng, cây xanh, văn hóa, giáo dục… Nhất là quy hoạch mật độ nhà cao tầng quá lớn đã gây áp lực quá tải cho hạ tầng đô thị.

Phó Thủ tướng Lê Văn Thành cho biết, còn nhiều đồ án quy hoạch, điều chỉnh quy hoạch đã trình Thủ tướng Chính phủ nhưng do chất lượng tư vấn, công tác thẩm tra, thẩm định không đạt yêu cầu dẫn tới phải làm đi làm lại nhiều lần và mất rất nhiều thời gian.

Đặc biệt, có những quy hoạch điều chỉnh giảm quỹ đất cây xanh, công viên phúc lợi công cộng, tăng quỹ đất ở, điều chỉnh chiều cao công trình dẫn tới gây quá tải hệ thống hạ tầng, không thực hiện tinh thần Quyết định 130 của Thủ tướng Chính phủ về biện pháp, lộ trình di dời và việc sử dụng quỹ đất sau khi di dời cơ sở sản xuất công nghiệp trong nội thành Hà Nội.

Theo Phó Thủ tướng, tinh thần của Quyết định 130 là di chuyển các cơ sở sản xuất, kinh doanh ở các trung tâm đô thị, ưu tiên để dành cho xây dựng các công viên, xây dựng các công trình giao thông, công trình phúc lợi công cộng, nhưng trên thực tế chúng ta làm việc này rất kém hiệu quả. Điều đó dẫn đến hiện nay chúng ta đang thiếu đất cây xanh.

“Do vậy, Thủ tướng và Chính phủ chỉ đạo các cấp, các ngành phải quan tâm, khi di chuyển cơ sở sản xuất từ các nội đô để bảo đảm môi trường phải ưu tiên và thực hiện Quyết định 130 của Thủ tướng để sắp xếp đất cây xanh, công trình phúc lợi”, Phó Thủ tướng Lê Văn Thành nói thêm.

Diện tích cây xanh đô thị chưa đạt mức tối thiểu

Trước đó, trả lời chất vấn trước Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị cũng dành nhiều thời gian nói về tình trạng thiếu công viên ở Hà Nội. Bộ trưởng cho biết, hiện nay các đồ án quy hoạch đô thị được lập và phê duyệt đều cơ bản đáp ứng được các chỉ tiêu về diện tích đất cây xanh công cộng tối thiểu theo quy chuẩn kỹ thuật về quy hoạch xây dựng.

Tuy nhiên, trong thực tế quản lý và thực hiện quy hoạch đô thị thì diện tích cây xanh đô thị chưa đạt mức tối thiểu theo quy hoạch. Cụ thể như ở Hà Nội mới đạt hơn 2m2/người, trong khi theo quy chuẩn yêu cầu đối với các đô thị loại 1, loại đặc biệt đạt tối thiểu từ 6-7m2/người.

Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị.

Đề cập đến trách nhiệm của Bộ Xây dựng trước vấn đề trên, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị cho biết, thời gian qua cơ quan này chưa quyết liệt, chưa thường xuyên đôn đốc các địa phương thực hiện theo đúng như quy hoạch về chỉ tiêu cây xanh.

Bên cạnh đó, Bộ Xây dựng cũng chưa kiểm tra, chấn chỉnh kịp thời việc điều chỉnh quy hoạch, ảnh hưởng đến quy hoạch đất công viên. Bộ Xây dựng cũng như chưa kịp thời đề xuất, tham mưu cơ chế chính sách để thu hút đầu tư phát triển công viên cây xanh trong đô thị.

Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị cho biết, thời gian tới các bộ ngành sẽ hoàn thiện chính sách quản lý phát triển công viên cây xanh đô thị, bổ sung các chế tài xử lý khi chủ đầu tư các dự án không dành quỹ đất cho việc phát triển cây xanh hoặc không đầu tư đồng bộ hệ thống công viên.

Đối với các địa phương cần tăng cường khuyến khích thu hút nguồn vốn, nhằm phát triển cây xanh đô thị cũng như tăng cường kiểm tra, giám sát và rà soát, bố trí quỹ đất cũng như tạo quỹ đất phát triển công viên, cây xanh.

“Các địa phương cần hạn chế, thận trọng chuyển đổi chức năng đất công viên, cây xanh trong xem xét điều chỉnh quy hoạch. Khi chuyển đổi trụ sở cơ quan, xí nghiệp cần ưu tiên dành quỹ đất cho phát triển công viên, cây xanh”, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị nói.