Số liệu từ Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội cho thấy, từ đầu năm 2024 đến nay, tình hình tội phạm mua bán người ở nước ta có diễn biến phức tạp, đòi hỏi cần có nhiều giải pháp, nỗ lực hơn nữa.

Tính riêng 6 tháng đầu năm 2024, số vụ mua bán người được phát hiện, khởi tố mới tăng 21,2% so với cùng kỳ năm 2023. 

Bên cạnh thủ đoạn truyền thống với hình thức gặp gỡ để tiếp xúc làm quen trực tiếp với nạn nhân, tội phạm mua bán người đang có xu hướng thay đổi phương thức hoạt động từ truyền thống sang hiện đại để dụ dỗ, lừa gạt nạn nhân. Các đối tượng lợi dụng hoạt động tư vấn, môi giới hôn nhân với người nước ngoài, cho nhận con nuôi, du lịch, thăm thân, người có nhu cầu xuất khẩu lao động... để tuyển chọn, dụ dỗ, lôi kéo sau đó lừa bán nạn nhân.

mua bán người
Một buổi tuyên truyền Luật Phòng, chống mua bán người ở quận 7 TP Hồ Chí Minh.

Để phòng, chống tội phạm mua bán người, thời gian qua, Đảng, Nhà nước đã ban hành nhiều chủ trương, chính sách, chương trình, kế hoạch chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương triển khai đồng bộ, quyết liệt các nhiệm vụ, giải pháp về phòng, chống tội phạm mua bán người, tập trung vào 9 nhóm nhiệm vụ, giải pháp trong Chương trình phòng, chống mua bán người của Chính phủ giai đoạn 2021 - 2025, định hướng đến năm 2030.

Trong đó, công tác hợp tác quốc tế tiếp tục được các bộ, ngành, địa phương đẩy mạnh thực hiện với nhiều hoạt động hợp tác song phương, đa phương, mang lại hiệu quả thiết thực.

Công tác phòng ngừa, nhất là tuyên truyền, truyền thông về phòng, chống mua bán người được đặc biệt chú trọng, triển khai tích cực với nhiều hình thức, nội dung.

Việc điều tra, truy tố, xét xử các vụ án mua bán người cũng được lực lượng chức năng tích cực triển khai thực hiện. Nhiều đường dây mua bán người ra nước ngoài, nội địa được triệt phá và đưa ra xét xử nghiêm minh trước pháp luật. Trong 6 tháng đầu năm, lực lượng chức năng đã phát hiện, điều tra 98 vụ, 234 đối tượng; xác định 246 nạn nhân.

Việc xác minh, xác định, giải cứu, bảo vệ và hỗ trợ nạn nhân bị mua bán được thực hiện nhanh chóng, bảo đảm quyền của nạn nhân.

Đặc biệt, từ năm 2016, Việt Nam đã chọn ngày 30/7 hàng năm là Ngày Toàn dân phòng, chống mua bán người nhằm phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị và toàn dân trong phòng ngừa, ngăn chặn, tiến tới đẩy lùi tội phạm mua bán người.

Hỗ trợ nạn nhân bị mua bán tái hòa nhập cộng đồng

Theo Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội, hiện Việt Nam có trên 400 trung tâm bảo trợ xã hội do ngành lao động, thương binh và xã hội quản lý và 3 cơ sở hỗ trợ nạn nhân của Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam cùng với các tổ chức quốc tế thực hiện công tác hỗ trợ nạn nhân. 

Các nạn nhân được tạo điều kiện để có việc làm, ổn định cuộc sống; được hỗ trợ một lần tiền trợ cấp khó khăn ban đầu. Nếu nạn nhân có nhu cầu vay vốn để sản xuất, kinh doanh sẽ được xem xét cho vay tại Ngân hàng Chính sách xã hội theo các chính sách tín dụng ưu đãi; được hỗ trợ chi phí phiên dịch trong thời gian lưu trú tại cơ sở trợ giúp xã hội hoặc cơ sở hỗ trợ nạn nhân.

Một số mô hình hỗ trợ nạn nhân ở các địa phương được đánh giá cao về tính hiệu quả và thực tiễn như mô hình nhóm tự lực, mô hình kết hợp hỗ trợ nạn nhân bị mua bán với phòng, chống mại dâm, phòng ngừa lây nhiễm HIV/AIDS…

Các sở lao động, thương binh và xã hội trên cả nước cũng thực hiện tốt công tác tiếp nhận, hỗ trợ nạn nhân, nhất là phụ nữ, trẻ em; tăng cường quản lý, hướng dẫn, kiểm tra, thanh tra việc chấp hành các quy định của pháp luật đối với hoạt động giới thiệu việc làm, đưa người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài, tuyển dụng người nước ngoài làm việc tại Việt Nam… 

Cùng với đó, phối hợp các sở, ngành liên quan tổ chức các hoạt động hưởng ứng Ngày Thế giới phòng, chống mua bán người theo chức năng, nhiệm vụ được giao.