DCTP - mầm mống bất ổn an ninh chính trị

Theo đánh giá của Bộ Công an, hầu hết các điểm nóng bất ổn an ninh chính trị những năm gần đây đều có một phần liên quan đến DCTP. Khi các xung đột nổ ra, các thế lực thù địch lợi dụng tuyên truyền nội dung sai trái, kích động, lôi kéo người dân tham gia các hoạt động chống Đảng, Nhà nước rất quyết liệt và lèo lái vấn đề theo hướng rất tiêu cực.

Chính vì vậy, ngay từ năm 2022 Bộ Công an đã chỉ đạo công an các đơn vị, địa phương tham mưu cho cấp ủy, chính quyền có biện pháp xử lý, giải quyết những quyền lợi chính đáng của đồng bào nhất là vấn đề về đất ở và đất sản xuất, để các vụ việc tranh chấp đất đai, mất ổn định chính trị do DCTP được giải quyết kịp thời; nhanh chóng ổn định lại địa bàn và tuyệt đối không để phát sinh các vụ việc phức tạp mới.

hieu0347 di dan tu do.jpg
 Đời sống của đồng bào dân tộc còn gặp nhiều khó khăn, tiềm ẩn nguy cư gia tăng tình trạng người dân DCTP. Ảnh: Nam Phương

Chung sức cùng Bộ Công an, từ năm 2022 Bộ Quốc phòng mà chủ lực là các Đoàn Kinh tế - Quốc phòng ở địa bàn vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới, miền núi cũng đã vào cuộc phối hợp với các lực lượng chức năng, chính quyền địa phương nắm chắc địa bàn, tăng cường tuyên truyền, vận động đồng bào các dân tộc không DCTP. Nếu phải di chuyển đến địa bàn sinh sống mới thì vần tuân thủ pháp luật, phát huy truyền thống yêu nước, tham gia giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn mới.

Chính vì vậy, theo báo cáo của Bộ Quốc phòng, Bộ Công an và chính quyền các địa phương có đông gười DCTP cho thấy, tình hình thực hiện Nghị quyết số số 22/NQ-CP về công tác ổn định dân DCTP bước đầu đã có những kết quả tích cực. Cụ thể, song song với các dự án bố trí, sắp xếp ổn định dân DCTP được triển khai tại nhiều địa phương; các nguồn lực hỗ trợ người dân về nhu cầu về đất ở, nhà ở và đất sản xuất, nước sinh hoạt, cơ sở hạ tầng đã đáp ứng được các điều kiện sống cơ bản của người dân.

Phấn đấu đến năm 2025 chấm dứt tình trạng DCTP

Mặc dù có sự vào cuộc của nhiều bộ ngành nhưng theo đại diện Ủy Ban dân tộc nhìn nhận, đời sống và sản xuất của một bộ phận người dân DCTP còn gặp nhiều khó khăn, việc phục hồi sản xuất chưa bền vững. Những nhu cầu bức thiết của đồng bào DCTP như: đất ở, đất sản xuất, nước sinh hoạt, điện sinh hoạt... dù đã được quan tâm bố trí giải quyết nhưng vẫn chưa dáp ứng được yêu cầu.

Đáng chú ý, việc thiếu hụt nhiều dịch vụ xã hội cơ bản cùng với thu nhập thấp, nơi ở tạm bợ, không ổn định khiến tỷ lệ hộ nghèo trong đồng bào DCTP còn cao. Nhiều hộ chưa được hưởng các chính sách an sinh xã hội của Nhà nước nên đời sống còn gặp nhiều khó khăn, tiềm ẩn nguy cư gia tăng tình trạng người dân DCTP đi nơi khác, tiếp tục gây mất trật tự an toàn xã hội.

Do đó, tại Nghị quyết số 22/NQ-CP, Chính phủ đặt mục tiêu đến năm 2025 chấm dứt tình trạng DCTD; đến 2023 bảm bảo ổn định cuộc sống và phát triển sản xuất bền vững cho các hộ dân đã DCTP. Để thực hiện mục tiêu này, từ giữa năm 2022, Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định số 590/QĐ-TTg phê duyệt Chương trình “Bố trí dân cư các vùng: Thiên tai, đặc biệt khó khăn, biên giới, hải đảo, DCTP, khu rừng đặc dụng giai đoạn 2021 - 2025, định hướng đến năm 2030”.

Chương trình phấn đấu đến năm 2030 sắp xếp, bố trí ổn định 121.290 hộ có nơi ở ổn định; trong đó có 10.526 hộ DCTP, hộ cư trú trong khu rừng đặc dụng. Cùng với chương trình bố trí dân cư theo Quyết định số 590/QĐ-TTg, giai đoạn 2021 – 2030, công tác sắp xếp, bố trí ổn định dân cư cũng được triển khai trong Đề án Tổng thể và Chương trình MTQG phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi. Theo đó, chỉ riêng giai đoạn 2021-2023, các địa phương phải phấn đấu sắp xếp, ổn định dân cư cho hơn 81.500 hộ đồng bào DTTS.

Trong số đó có 17.400 hộ DCTP; bố trí định canh, định cư cho 9.300 hộ đồng bào thiếu đất ở; ổn định dân cư cho hơn 46.400 hộ (trong đó ở vùng biên giới cho 8.400 hộ); sắp xếp, ổn định dân cư vùng đặc biệt khó khăn và các vùng cần thiết khác. Và để làm được điều này, theo báo cáo của Ủy ban Dân tộc thì công tác tuyên truyền chống DCTP có vai trò quan trọng. Bởi, để ngăn ngừa được tình trạng DCTP thì ngay tại nơi khởi nguồn người dân muốn di dời công tác chăm lo đời sống, sinh kế cho họ có vai trò cốt lõi.

Bên cạnh đó, công tác truyền thông chính sách cần được thực hiện sâu rộng hơn nữa. Lấy vai trò của cán bộ cấp cơ sở, bộ đội biên phòng, người có uy tín của địa phương… làm nòng cốt tuyên truyền. Có như vậy mục tiêu đến 2025 tình trạng DCTP mới có thể được đẩy lùi, các vụ bất ổn an ninh chính trị, trật tự án toàn xã hội mới được ngăn chặn từ gốc.

Nam Phương