Nhân rộng mô hình “thôn thông minh”
Xã Gia Phú, tỉnh Lào Cai được hình thành từ ba xã Xuân Giao, Thống Nhất và Gia Phú. Trước khi sáp nhập, thôn Đông Căm đã là mô hình điểm thôn chuyển đổi số với 19 thủ tục hành chính như chứng thực, đăng ký kết hôn, khai sinh, nhập khẩu…
Sau khi thành lập xã mới, Đảng ủy và chính quyền tiếp tục mở rộng mô hình ra 10 thôn. Các thôn này duy trì tiếp nhận hồ sơ của người dân, trong đó các thôn mới sáp nhập thực hiện 5 thủ tục hành chính, riêng thôn Đông Căm đảm nhiệm 20 thủ tục.

Với 10 thôn này, UBND xã Gia Phú đã trang bị các biển hiệu, bảng hướng dẫn, trang thiết bị gồm máy vi tính, máy in và lắp đặt đường mạng Internet với tổng kinh phí gần 200 triệu đồng để phục vụ tiếp nhận hồ sơ của nhân dân tại thôn và một số thôn vùng lân cận.
UBND xã Gia Phú thành lập Tổ công tác hướng dẫn, tập huấn trên 35 buổi về thao tác, quy trình nộp hồ sơ trên dịch vụ công cho Tổ công nghệ số thôn ở ngay tại thôn và tại điểm tiếp nhận hồ sơ của Trung tâm Phục vụ hành chính công điểm Gia Phú, Xuân Giao cũ. Cùng với đó là hướng dẫn trực tuyến qua điện thoại thông minh.
Đến thời điểm này, các thôn đã thực hiện nộp hồ sơ trực tuyến tại thôn được trên 500 hồ sơ của công dân. Sau thời gian thực hiện thí điểm tại các thôn, Đảng ủy xã sẽ chỉ đạo đánh giá kết quả và tiếp tục mở rộng mô hình đến các thôn còn lại trên địa bàn.
Hiện toàn xã Gia Phú có 11 thôn chuyển đổi số, góp phần giảm tải lượng hồ sơ tại Trung tâm Phục vụ hành chính công của xã. Mô hình thôn thông minh tạo nhiều lợi thế về hạ tầng số: mạng Internet, camera an ninh, điểm wifi công cộng, nhóm quản lý thông tin dân cư… giúp xã truyền đạt chủ trương nhanh, giảm sai lệch thông tin và hỗ trợ thôn mới sáp nhập ổn định tổ chức.
Đội ngũ cán bộ và người dân tại thôn thông minh – vốn đã có năng lực số và thói quen sử dụng các nền tảng số như Zalo OA, dịch vụ công trực tuyến, thanh toán số, sổ sức khỏe điện tử – sẽ trở thành lực lượng nòng cốt hỗ trợ các thôn khác nâng cao kỹ năng số, hình thành mô hình quản trị thôn hiện đại, minh bạch và thuận tiện hơn.
Đồng thời, xã có thể tận dụng các công cụ điều hành từ thôn thông minh để từng bước hình thành “Trung tâm điều hành xã thông minh”, kết nối dữ liệu dân cư, tình hình an ninh, sản xuất và phản ánh hiện trường. Qua đó giảm đáng kể khối lượng giấy tờ, nâng cao hiệu quả giải quyết thủ tục hành chính và góp phần cải thiện sự hài lòng của người dân.
Công nghệ len lỏi vào sản xuất, đời sống nông dân
Trong lĩnh vực sản xuất, lợi thế của “thôn thông minh” giúp xã Gia Phú triển khai mạnh mẽ quá trình số hóa nông nghiệp. Việc áp dụng nhật ký điện tử, gắn mã QR truy xuất nguồn gốc, xây dựng bản đồ số diện tích cây trồng – vật nuôi, hỗ trợ các hộ kinh doanh bán hàng trên các sàn thương mại điện tử sẽ tạo chuyển biến rõ rệt trong năng suất, chất lượng và đầu ra của sản phẩm.
Các mô hình nông nghiệp thông minh như cảm biến độ ẩm, tưới tiêu tự động hay giám sát chăn nuôi qua camera có thể được triển khai thí điểm tại thôn thông minh và sau đó nhân rộng sang các thôn khác trên địa bàn, góp phần nâng cao thu nhập, đáp ứng tiêu chí nông thôn mới nâng cao về kinh tế.
Ngoài ra, mô hình "thôn thông minh" còn đóng góp trực tiếp vào nhiều tiêu chí khác như an ninh trật tự, môi trường, văn hóa – xã hội, giáo dục và y tế nhờ vào hệ thống giám sát camera, thông tin tuyên truyền qua nền tảng số, tổ hỗ trợ dịch vụ công và các ứng dụng kết nối y tế – giáo dục trực tuyến.
Bằng việc phát huy hiệu quả mô hình “thôn thông minh”, Gia Phú đã tạo ra sự lan tỏa mạnh mẽ về chuyển đổi số trong toàn xã, hỗ trợ các thôn mới sáp nhập nhanh chóng đi vào nề nếp, hiện đại hóa phương thức quản lý và sản xuất, nâng cao đời sống người dân và tạo nền tảng vững chắc để xã sớm đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao trong thời gian tới.