Giải ngân đầu tư công: Giao thông là điểm sáng

Ghi nhận nhiều đơn vị giải ngân cao

Theo báo cáo của Bộ Tài chính về giải ngân vốn kế hoạch năm 2023, lũy kế thanh toán từ đầu năm đến ngày 30/11/2023 là 449.506,6 tỷ đồng, đạt 56,98% kế hoạch (788.935,5 tỷ đồng). Trong đó Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế xã hội là 58.902 tỷ đồng (đạt 45,46% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao).

Ước thanh toán từ đầu năm đến ngày 31/12/2023 là 579.848,8 tỷ đồng, đạt 73,5% kế hoạch (đạt 81,87% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao) (cùng kỳ năm 2022 đạt 67,27% kế hoạch và đạt 75,11% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao). Trong đó Chương trình phục hồi và phát triển KTXH là 72.686 tỷ đồng (đạt 56,1% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao).

Nhận xét tình hình giải ngân kế hoạch vốn, Bộ Tài chính cho biết, kết quả giải ngân 12 tháng ước đạt 73,5% tổng kế hoạch năm 2023.

Trong khi có một số đơn vị đạt kết quả tích cực, có khả năng hoàn thành kế hoạch giải ngân như Ngân hàng Nhà nước (94,74%), Bộ Giao thông vận tải (86,08%), Bộ Quốc phòng (85,05%), Quảng Ngãi (98,94%), Long An (94,78%), Đồng Tháp (91,68%), Cà Mau (90,49%).

Còn 63/115 đầu bộ và địa phương có kết quả giải ngân ước 12 tháng thấp hơn bình quân của cả nước trong đó nhiều bộ, cơ quan trung ương và địa phương có tỷ lệ giải ngân rất thấp (12 bộ, cơ quan trung ương chỉ giải ngân được dưới 20%, 02 địa phương dưới 40%).

Bộ Tài chính đề nghị các đơn vị chủ động thực hiện quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công tại các Nghị quyết của Chính phủ, Chỉ thị, Công điện và văn bản chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về đôn đốc phân bổ, giải ngân vốn đầu tư công năm 2023; Nghị quyết của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế chính sách đặc thù về đầu tư xây dựng đường bộ.

Đối với số vốn đề nghị điều chuyển giữa các bộ, cơ quan trung ương và địa phương: Hiện nay, UBTVQH không thông qua phương án điều chuyển, vì vậy đề nghị các bộ, cơ quan trung ương và địa phương khẩn trương phân bổ trong tháng 12 (trong trường hợp chưa phân bổ) và giải ngân nguồn vốn nêu trên theo Nghị quyết số 217/NQ-CP ngày 15/12/2023 của Chính phủ về phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 11 năm 2023.

Giao thông là điểm sáng

Năm 2023, Bộ Giao thông vận tải được Chính phủ giao giải ngân hơn 94.160 tỷ đồng, gấp 1,7 lần năm 2022, gấp 2,2 lần năm 2021, cùng với 19,9 tỷ đồng bảo trì kết cấu hạ tầng giao thông.

Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thắng cho biết, đến tháng 12/2023, ước giải ngân của Bộ đạt khoảng 90% kế hoạch và dự kiến hết niên độ đạt trên 95%.

Trong năm 2023, Bộ GTVT đã khởi công 26 dự án, trong đó 18 dự án đường bộ, 2 dự án đường thủy, 3 dự án đường sắt; hoàn thành 20 dự án, trong đó có 9 dự án thành phần cao tốc Bắc Nam với chiều dài 475 km.

Để thúc đẩy giải ngân cho các dự án, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết, Bộ đã giao chi tiết kế hoạch và điều chỉnh linh hoạt qua 10 đợt, điều chuyển vốn từ dự án chậm giải ngân, xử lý nghiêm cán bộ có hành vi nhũng nhiễu, gây khó khăn cho nhà thầu trong quá trình thanh toán...

Các nhà thầu được yêu cầu bố trí đầy đủ nhân lực, máy móc, tài chính, tổ chức thi công 3 ca 4 kíp. Vì vậy, kết quả giải ngân hàng tháng của Bộ GTVT luôn duy trì ở mức cao hơn bình quân chung cả nước.

Theo Bộ trưởng, nhiệm vụ đột phá phát triển kết cấu hạ tầng trong đó có kết cấu hạ tầng giao thông là nhiệm vụ của cả hệ thống chính trị và các vấn đề mới, khó, chưa có tiền lệ do vậy cần phải phối hợp chặt chẽ với các bộ, ban ngành trung ương, sự vào cuộc một cách quyết liệt của cả hệ thống chính trị các địa phương, sự ủng hộ của người dân và doanh nghiệp.

Nói về kế hoạch và mục tiêu năm 2024, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng thông tin: Ngành giao thông tiếp tục đặt mục tiêu phấn đấu giải ngân trên 95% kế hoạch năm 2024 được Thủ tướng Chính phủ giao.

Đặc biệt, ngành GTVT phấn đấu hoàn thành đưa vào khai thác 2 Dự án thành phần đoạn Diễn Châu - Bãi Vọt, Cam Lâm - Vĩnh Hảo thuộc Dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017 - 2020 nâng tổng số đường bộ cao tốc trên cả nước đưa vào khai thác lên 2.021km (gồm 129 km cao tốc Diễn Châu - Bãi Vọt, Cam Lâm - Vĩnh Hảo và 1892 km cao tốc đã đưa vào khai thác trong năm 2023).

PGS.TS Đinh Trọng Thịnh, Chuyên gia kinh tế, Giảng viên cao cấp, Học viện Tài chính cho rằng: Cần nâng cao tinh thần trách nhiệm và có các quy định cụ thể về trách nhiệm của người đứng đầu các Bộ, ngành, địa phương, các chủ dự án trong việc triển khai thực hiện dự án và giải ngân vốn đầu tư công.

Trách nhiệm và vai trò người đứng đầu của các cơ quan ban, ngành phải được thực hiện từ khâu lập kế hoạch đầu tư sơ bộ, đến lập dự án tiền khả thi, lập dự án khả thi, kiểm tra, giám sát, thẩm định các dự án, đến các khâu giải phóng mặt bằng, chuẩn bị đầu tư đến khâu thực hiện đầu tư dự án...

Đồng thời, cần tăng cường năng lực tổ chức thực hiện dự án đầu tư công ở cấp cơ quan chủ quản, chủ đầu tư và ban quản lý dự án, đảm bảo đội ngũ cán bộ quản lý dự án có năng lực, trình độ chuyên môn cao, có kỹ năng chuyên môn và trách nhiệm cao với công việc.