EU là một trong những khu vực quan trọng với những kênh phân phối lớn, nên Bộ Công Thương sẽ phối hợp với nhà nhập khẩu, kênh phân phối lớn của châu Âu để tổ chức các sự kiện lớn, quảng bá hàng hóa Việt Nam sang các nước khu vực EU trong năm 2023.
Doanh nghiệp nhỏ cũng phải sẵn sàng cho những cuộc thẩm định nghiêm túc
ThS. Trần Minh Thu, Chuyên viên Phòng WTO và Hội nhập, Ban Pháp chế Liên đoàn Thương mại và công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho biết, khái niệm “thẩm định chuỗi cung ứng” lần đầu tiên xuất hiện trong Các nguyên tắc hướng dẫn của Liên Hợp quốc về kinh doanh và quyền con người (UNGP).
Sau đó, nhiều văn kiện, chính sách pháp luật khác cũng có nội dung liên quan tới khái niệm “thẩm định chuỗi cung ứng”. Điển hình như Hướng dẫn của Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) cho các công ty đa quốc gia về hành vi kinh doanh có trách nhiệm; Tuyên bố 3 bên của Tổ chức Lao động quốc tế (ILO) về các nguyên tắc liên quan tới doanh nghiệp đa quốc gia và chính sách xã hội…
Đề cập câu chuyện xuất khẩu vào thị trường Liên minh châu Âu (EU), bà Thu phác họa một “bức tranh” đầy thách thức đối với doanh nghiệp Việt: Châu Âu vốn là thị trường của những tiêu chuẩn cao, nhưng chưa bao giờ áp lực về tính minh bạch lại lớn như hiện nay, khi các quy định trong Luật Thẩm định chuỗi cung ứng của Đức (SCDDA) hay Chỉ thị Thẩm định phát triển bền vững doanh nghiệp (CSDDD) của EU… đã chuyển sang mức bắt buộc phải áp dụng.
Doanh nghiệp lớn của EU có trách nhiệm nhận diện, ngăn chặn, hạn chế tác động và chịu trách nhiệm về các rủi ro, ảnh hưởng bất lợi thực tế hoặc tiềm tàng về quyền con người, môi trường… phát sinh trong hoạt động kinh doanh và toàn bộ chuỗi cung ứng của doanh nghiệp.
Điều này đồng nghĩa mỗi xưởng sản xuất, mỗi đơn vị logistics tại Việt Nam - dù nhỏ đến đâu - nếu nằm trong "mắt xích" cung ứng cho EU đều phải sẵn sàng cho những cuộc thẩm định nghiêm túc.
Khi ký kết Hiệp định thương mại tự do EU - Việt Nam (EVFTA), Việt Nam đã cam kết tuân thủ các chuẩn mực quốc tế về lao động và môi trường. Giờ đây, thẩm định chuỗi cung ứng chính là "bản rà soát" thực tế nhất để minh chứng rằng: Sản phẩm Việt Nam xuất khẩu không chỉ đạt chất lượng về kỹ thuật mà còn đạt chuẩn về đạo đức kinh doanh và trách nhiệm xã hội.
Để không “lỡ nhịp” trên hành trình tiến vào thị trường châu Âu
Tại phiên thảo luận bàn tròn “Xuất khẩu Việt Nam thích ứng với các quy định về thẩm định chuỗi cung ứng ở thị trường châu Âu” vừa diễn ra ngày 21/10 ở Hà Nội, bà Phan Thị Thanh Xuân, Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hiệp hội Da giày - Túi xách Việt Nam và ông Hoàng Mạnh Cầm, Chánh Văn phòng Hội đồng quản trị Tập đoàn Dệt may Việt Nam cùng thống nhất rằng: Đáp ứng các quy định thẩm định chuỗi cung ứng chính là cách tốt nhất để bảo vệ lợi ích xuất khẩu lâu dài và tận dụng ưu đãi thuế quan từ EVFTA.
Hai ngành dệt may và da giày vốn có chuỗi cung ứng dài và phức tạp. Việc đáp ứng quy định thẩm định không đơn thuần là việc hoàn thiện hồ sơ mà là cả quá trình rà soát lại từng khâu, từ nguồn gốc sợi vải, nguyên liệu da cho đến điều kiện làm việc của người lao động.
Các chuyên gia tham gia phiên thảo luận đánh giá cao việc Việt Nam đã có sự cải tiến mạnh mẽ về hệ thống pháp luật trong nước để tương thích với các cam kết. Doanh nghiệp cần biến những cải cách này thành lợi thế cạnh tranh, chứng minh cho đối tác EU thấy sự sẵn sàng và tính chuyên nghiệp của hệ thống sản xuất Việt Nam.
Theo khuyến nghị của chuyên gia, để không “lỡ nhịp” trên hành trình tiến vào thị trường châu Âu và đảm bảo tính tuân thủ các hiệp định quốc tế, doanh nghiệp phải luôn tuân thủ nghiêm túc các quy định pháp luật Việt Nam về lao động và môi trường. Đây là "vùng đệm" an toàn nhất để đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế cao hơn.
Thay vì đối phó thụ động, doanh nghiệp cần chủ động ngăn chặn rủi ro, và đặc biệt là phải lưu trữ đầy đủ các bằng chứng, giấy tờ về hoạt động thực thi. Đây chính là "hồ sơ năng lực xanh" giúp doanh nghiệp vượt qua các kỳ thẩm định của đối tác lớn.
Ngoài ra, doanh nghiệp cần đưa việc thẩm định vào chính sách và hệ thống quản lý rủi ro. Điều này đòi hỏi sự đầu tư thực chất về nguồn lực nhân sự và tài chính để phối hợp hiệu quả với khách hàng châu Âu khi được yêu cầu.
Hành trình đáp ứng các quy định thẩm định chuỗi cung ứng của EU có thể đầy gian truân, nhưng đó là con đường tất yếu để doanh nghiệp Việt Nam tự tin khẳng định vị thế một đối tác tin cậy, trách nhiệm trong việc xây dựng các giá trị bền vững trong chuỗi giá trị toàn cầu, hướng tới một tương lai xanh và nhân văn hơn.
Hiệp định EVFTA có lộ trình cắt giảm thuế quan rất ngắn, vì vậy Việt Nam cần nhanh chóng tận dụng và duy trì lợi thế này càng sớm càng tốt.
EVFTA là một trong hai hiệp định (cùng với CPTPP) có độ cam kết và độ mở toàn diện, có trình độ và đẳng cấp cao hơn so với 12 hiệp định thương mại tự do Việt Nam đã ký kết.
.svg){kind=icon}
