Trong bối cảnh thị trường nông sản liên tục biến động, yêu cầu về chất lượng, truy xuất nguồn gốc và tiêu chuẩn xuất khẩu ngày càng khắt khe, nông nghiệp Khánh Hòa đang từng bước chuyển mình theo hướng hiện đại.
Việc đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong thu thập dữ liệu, phân tích và dự báo thị trường được xem là giải pháp then chốt để nâng cao năng lực cạnh tranh, hướng tới xây dựng hệ sinh thái nông nghiệp thông minh và bền vững.
Tại nhiều địa phương trong tỉnh, mô hình sản xuất truyền thống đang được thay thế bằng tư duy canh tác dựa trên dữ liệu và công nghệ. Các hợp tác xã, trang trại tích cực chuyển sang kinh tế tuần hoàn, áp dụng tiêu chuẩn VietGAP, hữu cơ, gắn sản xuất với bảo vệ môi trường và hiệu quả dài hạn. Quá trình này giúp người sản xuất kiểm soát tốt đầu vào, ổn định chất lượng sản phẩm và từng bước tiếp cận các thị trường có giá trị cao.
Một trong những mô hình tiêu biểu là trang trại sầu riêng công nghệ cao Sakura Farm tại xã Đông Khánh Sơn. Với quy mô 45ha, chuyên canh các giống sầu riêng giá trị cao như Musang King và Ri6, trang trại này lựa chọn công nghệ làm nền tảng cho toàn bộ quy trình sản xuất. Hệ thống tưới tiết kiệm nước và bón phân qua đường ống được lập trình tự động, vận hành chính xác theo từng giai đoạn sinh trưởng của cây.
Điểm khác biệt của Sakura Farm nằm ở việc tích hợp trí tuệ nhân tạo vào quản lý đất đai và cây trồng. Các cảm biến và thiết bị phân tích giúp “đọc” được sức khỏe của đất thông qua các chỉ số độ ẩm, dinh dưỡng, pH, từ đó đưa ra khuyến nghị kỹ thuật phù hợp. Song song đó, flycam được sử dụng thường xuyên để giám sát toàn bộ vườn cây, theo dõi nguồn nước, phát hiện sớm dấu hiệu bất thường nhằm xử lý kịp thời.
Theo chia sẻ của chủ trang trại, việc kiểm soát chính xác các yếu tố môi trường giúp giảm rủi ro trong sản xuất, tiết kiệm chi phí và duy trì sự ổn định của vườn cây. Canh tác theo hướng hữu cơ, dựa trên công nghệ, giúp cây khỏe, trái đạt chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu an toàn thực phẩm và hạn chế dư lượng hóa chất.
Song hành với thực tiễn sản xuất, hoạt động nghiên cứu và chuyển giao công nghệ đang đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao năng lực nông nghiệp địa phương. Viện Nghiên cứu Bông và Phát triển Nông nghiệp Nha Hố là đơn vị tiên phong trong ứng dụng công nghệ sinh học và kỹ thuật di truyền hiện đại để chọn tạo nhiều giống cây trồng phù hợp điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng Nam Trung Bộ. Các giống nho, táo, măng tây, nha đam, xoài, nhãn… có năng suất cao, chất lượng tốt đã và đang được chuyển giao cho nông dân, hợp tác xã trên địa bàn tỉnh.
Giai đoạn đến năm 2030, Viện cho biết sẽ ưu tiên nghiên cứu các giống cây trồng mới có khả năng chống chịu sâu bệnh, thích ứng biến đổi khí hậu, đồng thời phát triển các giải pháp công nghệ vi sinh và nano nhằm cải thiện sức khỏe dinh dưỡng đất. Việc ứng dụng Internet vạn vật trong quản lý nước, dinh dưỡng và điều tiết tiểu khí hậu tại nhà màng, nhà lưới; sử dụng trí tuệ nhân tạo trong giám sát dịch hại và cơ giới hóa sản xuất đang mở ra hướng đi mới cho nông nghiệp chính xác.
Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Khánh Hòa, các chính sách hỗ trợ sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao được triển khai đồng bộ, giúp mở rộng diện tích lên hơn 1.003ha. Diện tích cây trồng đạt chứng nhận hữu cơ theo tiêu chuẩn Mỹ, Nhật Bản và châu Âu vượt 5.599ha. Toàn tỉnh hiện có 163 mã số vùng trồng, tạo điều kiện thuận lợi cho truy xuất nguồn gốc và xuất khẩu nông sản.
Nhiều loại cây trồng chủ lực như sầu riêng, xoài, bưởi, nha đam, măng tây đã khẳng định vị thế trên thị trường quốc tế. Riêng nho và táo mang lại giá trị kinh tế cao, với lợi nhuận từ hàng trăm triệu đồng mỗi héc-ta mỗi năm, cho thấy hiệu quả rõ nét của mô hình nông nghiệp công nghệ cao.
Thời gian tới, Khánh Hòa tiếp tục tập trung phát triển các nhóm cây trồng, vật nuôi đặc thù, thu hút doanh nghiệp đầu tư chuỗi giá trị khép kín từ sản xuất đến tiêu thụ. Cùng với đó là đào tạo nhân lực số, tăng cường liên kết giữa doanh nghiệp, nhà khoa học và nông dân, tạo nền tảng để nông nghiệp địa phương phát triển bền vững, chủ động trước biến động thị trường và hội nhập sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu.
.svg){kind=icon}
