Tổng thống Nga Vladimir Putin ngày 21/2 đã đưa ra cảnh báo hạt nhân với phương Tây về vấn đề Ukraine, đình chỉ hiệp ước kiểm soát vũ khí hạt nhân, tuyên bố hệ thống chiến lược mới đã được đặt trong tình trạng trực chiến và có thể nối lại các vụ thử hạt nhân. 

Ảnh: Reuters

Nga sở hữu kho đầu đạn hạt nhân lớn nhất thế giới

Theo hãng tin Reuters và tổ chức cố vấn phi đảng phái Stimson, Nga sở hữu kho đầu đạn hạt nhân lớn nhất thế giới. Tính tới năm 2022, Nga kiểm soát khoảng 5.977 đầu đạn hạt nhân trong khi Mỹ nắm 5.428 đầu đạn, Liên đoàn các nhà khoa học Mỹ cho biết.

Khoảng 1.500 đầu đạn trong số trên bị "xếp xó" nhưng có lẽ vẫn nguyên vẹn, 2.889 trong tình trạng dự trữ và 1.558 đầu đạn chiến lược được triển khai. Trong số đó có 812 đầu đạt được triển khai trên tên lửa đạn đạo đặt trên mặt đất, 576 đầu đạn được đặt ở tên lửa đạn đạo phóng từ tàu ngầm và khoảng 200 cái tại các căn cứ máy bay ném bom hạng nặng, bản tin Các nhà khoa học nguyên tử cho biết. 

Về phần Mỹ, nước này đã triển khai 1.664 đầu đạn chiến lược. Trung Quốc có tổng số 350 đầu đạn, Pháp có 290 và Anh có 225. Với số lượng đầu đạt hạt nhân đồ sộ trên, cả Mỹ và Nga đều có sức mạnh hạt nhân rất lớn. 

Trong thời kỳ Chiến tranh Lạnh, Liên Xô có khoảng 40.000 đầu đạn hạt nhân và Mỹ có 30.000 đầu đạn tương tự. Tên lửa, tàu ngầm và máy bay ném bom là các phương tiện có thể mang đầu đạn hạt nhân. 

Bản tin Các nhà khoa học nguyên tử cho biết, Nga dường như có khoảng 400 tên lửa đạn đạo liên lục địa được trang bị hạt nhân, có thể mang 1.185 đầu đạn. Nước này đang vận hành 10 tàu ngầm hạt nhân có thể mang tối đa 800 đầu đạn và 60-70 máy bay ném bom hạt nhân. 

Tổng thống Putin cho biết, ông nắm được thông tin rằng Mỹ đang phát triển loại vũ khí hạt nhân mới.

Theo Hiệp hội Kiểm soát vũ khí, Mỹ thử nghiệm vũ khí hạt nhân lần cuối cùng vào năm 1992, Trung Quốc và Pháp thử lần cuối vào năm 1996, Ấn Độ và Pakistan vào năm 1998 và Triều Tiên thử vào 2017. 

Ai nắm quyền ra lệnh dùng vũ khí hạt nhân tại Nga?

Theo học thuyết hạt nhân của Nga, Tổng thống là người ra quyết định cuối cùng về việc sử dụng vũ khí hạt nhân, cả loại chiến lược lẫn phi chiến lược. Cái gọi là cặp hạt nhân (Cheget) luôn ở cạnh Tổng thống. Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu và Tổng tham mưu trưởng Valery Gerasimov được cho là cũng có cái cặp như vậy. 

Về cơ bản, cặp hạt nhân là công cụ liên lạc để kết nối Tổng thống với các tướng lĩnh quân đội cấp cao và từ đó tới lực lượng tên lửa, thông qua mạng lưới chỉ huy và kiểm soát điện tử tối mật Kazbek. Kazbek hỗ trợ một hệ thống khác mang tên Kavkaz. 

Một đoạn phim do kênh truyền hình Zvezda của Nga trình chiếu vào năm 2019 cho thấy, trong chiếc cặp có một loạt nút. Phần lệnh có hai nút: Nút phóng màu trắng và nút hủy màu đỏ. Chiếc cặp được kích hoạt bằng một tấm thẻ đặc biệt. 

Nếu Nga cho rằng họ phải đối mặt với một cuộc tấn công hạt nhân chiến lược, thông qua chiếc cặp trên, Tổng thống Nga sẽ gửi mệnh lệnh trực tiếp tới Bộ Tổng tham mưu và các đơn vị chỉ huy dự bị đang nắm giữ mã hạt nhân, từ đó tới những đơn vị tên lửa chiến lược để tiến hành khai hỏa. 

Nếu một cuộc tấn công hạt nhân vào Nga được xác nhận, Tổng thống Nga sẽ kích hoạt hệ thống "Perimetr" như một lựa chọn cuối cùng. Một tên lửa điều khiển sẽ kích hoạt các cuộc tấn công hạt nhân từ kho vũ khí của Nga.