Chiều nay, Quốc hội biểu quyết thông qua Luật Thi hành án hình sự (sửa đổi). Luật gồm 15 chương, 180 điều, có hiệu lực từ 1/7/2026.

Luật mới quy định phạm nhân được hiến mô, bộ phận cơ thể; được hưởng chế độ, chính sách theo quy định pháp luật về hiến mô, bộ phận cơ thể người.

Phạm nhân được hiến mô, bộ phận cơ thể khi bảo đảm đủ các điều kiện, gồm: tự nguyện; hiến mô, bộ phận cơ thể cho người thân thích của phạm nhân; đủ điều kiện sức khỏe để hiến mô, bộ phận cơ thể và bảo đảm sức khỏe để tiếp tục chấp hành án sau khi hiến mô, bộ phận cơ thể; tự chịu các chi phí hiến mô, bộ phận cơ thể và chăm sóc sức khỏe bản thân sau khi hiến mô, bộ phận cơ thể.

Ngoài ra, phạm nhân phải là người bị kết án về tội phạm ít nghiêm trọng hoặc tội phạm nghiêm trọng thuộc trường hợp phạm tội lần đầu và thời gian chấp hành án còn lại dưới 3 năm.

Chính phủ sẽ quy định chi tiết trình tự, thủ tục giải quyết trường hợp phạm nhân có nguyện vọng hiến mô, bộ phận cơ thể.

202512101410530561_z7311983341428_7ba5774e82dd42abcbc6617943fe53e7.jpg
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng trình bày tiếp thu, chỉnh lý dự thảo luật. Ảnh: Quốc hội

Trước khi Quốc hội thông qua, trình bày báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo luật, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng cho biết, việc bổ sung quyền của phạm nhân được hiến mô, bộ phận cơ thể là chính sách lớn, thể hiện quan điểm nhân đạo của Đảng, Nhà nước đối với người phạm tội. 

Dự thảo luật ban đầu trình Quốc hội có nội dung phạm nhân được lưu trữ trứng, tinh trùng. Tuy nhiên, luật mới thông qua đã bỏ điều này. Bên cạnh ý kiến tán thành quy định trên, nhiều ý kiến đề nghị nghiên cứu thận trọng, cân nhắc kỹ, đánh giá tác động đầy đủ, nhất là các hiệu ứng xã hội không mong muốn, trước mắt chưa nên quy định trong dự thảo luật.

Ông Hoàng Thanh Tùng cho biết, trên cơ sở ý kiến đại biểu Quốc hội, cơ quan chủ trì soạn thảo, cơ quan chủ trì thẩm tra và các cơ quan hữu quan đã tiến hành rà soát, đánh giá thận trọng về vấn đề này.

"Nếu bổ sung quy định cho phạm nhân được lưu trữ trứng, tinh trùng sẽ đặt ra yêu cầu nguồn lực rất lớn, đòi hỏi rất cao về chuyên môn, kỹ thuật y tế và quản lý giam giữ, khó bảo đảm tính khả thi trong điều kiện hiện nay", ông Tùng lý giải.

Vì vậy, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội theo hướng không quy định về quyền của phạm nhân được lưu trữ trứng, tinh trùng trong dự thảo luật. Chính phủ sẽ nghiên cứu kỹ lưỡng về nội dung này và đề xuất tại thời điểm thích hợp.

Người bị tạm giữ, tạm giam được nhận quà là tiền và hiện vật

Cũng trong chiều nay, Quốc hội biểu quyết thông qua Luật Thi hành tạm giữ, tạm giam và cấm đi khỏi nơi cư trú. Luật gồm 12 chương và 74 điều.

Đáng chú ý, luật quy định người bị tạm giữ, người bị tạm giam được nhận quà của người thân thích gửi. Thủ trưởng cơ sở giam giữ tổ chức tiếp nhận, kiểm tra loại bỏ các vật thuộc danh mục cấm và giao đầy đủ cho người bị tạm giữ, người bị tạm giam; kiểm tra, phòng ngừa, ngăn chặn các hành vi chiếm đoạt quà, đồ dùng cá nhân của người bị tạm giữ, người bị tạm giam.

Bộ trưởng Bộ Công an, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng quy định cụ thể về định mức và loại quà mà người thân thích của người bị tạm giữ, người bị tạm giam được phép gửi. 

Trước đó tại các phiên thảo luận về nội dung này, nhiều ý kiến đại biểu Quốc hội đề nghị giữ như quy định của luật hiện hành, theo đó người bị tạm giữ, người bị tạm giam được nhận quà (bao gồm cả hiện vật) của thân nhân gửi. Một số ý kiến tán thành với dự thảo luật quy định người bị tạm giữ, người bị tạm giam chỉ được nhận tiền và đồ vật thiết yếu phục vụ sinh hoạt.

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng cho biết, vấn đề này còn có ý kiến khác nhau, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉ đạo Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội gửi phiếu xin ý kiến đại biểu Quốc hội.

Theo kết quả kiểm phiếu, đã có 240 đại biểu Quốc hội tán thành phương án giữ như quy định luật hiện hành; có 77 đại biểu Quốc hội tán thành phương án Chính phủ trình.

Tiếp thu ý kiến của đa số đại biểu Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉ đạo tiếp thu, chỉnh lý nội dung này theo hướng giữ quy định của luật hiện hành.