TPP: Thỏa thuận lịch sử, định hình tương lai

- Phát biểu tại buổi họp báo công bố hoàn tất đàm phán Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) Bộ trưởng Thương mại 12 nước tham gia đều tỏ rõ quan điểm cho rằng, đây là một thỏa thuận lịch sử có ảnh hưởng quan trọng tới tương lai thương mại toàn cầu.

Buổi họp báo có mặt đầy đủ Bộ trưởng của 12 nước tham gia đàm phán TPP để cùng chính thức tuyên bố kết thúc đàm phán và đạt được thoả thuận cuối cùng cho Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương.

Mở đầu buổi họp, Đại diện Thương mại Mỹ công đã thay mặt các bên tuyên bố các nước đã hoàn thành đàm phán.

Họp báo diễn ra tại Mỹ

Đại diện thương mại Mỹ ông Mike Froman tuyên bố: "Chúng tôi – các bộ trưởng thương mại của Australia, Brunei, Canada, Chile, Nhật Bản, Malaysia, New Zealand, Peru, Singapore, Mỹ và Việt Nam - vui mừng thông báo rằng, chúng ta đã đạt được thỏa thuận về Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP)".

"Sau hơn 5 năm đối thoại tăng cường, chúng tôi đã đi tới một thỏa thuận giúp hỗ trợ việc làm, thúc đẩy sự tăng trưởng bền vững, phát triển toàn diện và đổi mới trên khắp khu vực châu Á- Thái Bình Dương. Điều quan trọng nhất là thỏa thuận đã chạm tới mục tiêu mà chúng tôi đặt ra là hướng tới một hiệp định tham vọng, toàn diện. Những yếu tố này sẽ mang lại lợi ích cho công dân của các quốc gia thành viên", ông ông Mike Froman đại diện thương mại Mỹ, nói.

Bộ trưởng Thương mại Canada gọi TPP là một thỏa thuận thương  mại “tham vọng lớn của thế kỷ 21” nhằm thúc đẩy kinh tế toàn cầu.

Đại diện 12 nước tham dự đàm phán

Trong khi đó, có mặt tại buổi họp báo, bộ trưởng Thương mại New Zealand Tim Groser cho rằng, việc đàm phán TPP  kết thúc ở Atlanta là điều phi thường. Ông tin rằng, thỏa thuận chỉ mới bắt đầu, một số nước khác rồi sẽ cùng tham gia".

Đại diện Thương mại Australia Andrew Robb nói: "Thỏa thuận này hoàn toàn là bước chuyển biến lớn. Đây là thỏa thuận lớn nhất và tham vọng nhất liên quan đến các quốc gia và là thỏa thuận quan trọng nhất mà các nước đã đạt được trong 20 năm qua kể từ vòng đàm phán Uruguay. Tôi tin rằng nó sẽ định hình tương lai thế kỷ 21".

Bộ trưởng Công thương Vũ Huy Hoàng khẳng định tại cuộc họp báo rằng khi tham gia TPP, Việt Nam cam kết thực hiện và đáp ứng đầy đủ các quy định về quyền lợi người lao động. 

Play

Lãnh đạo các quốc gia tham giá TPP cũng đã có phản ứng đầu tiên, Phát biểu trên USA Today cho biết, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe hoan nghênh việc các nước kết thúc đàm phán TPP. Ông khẳng định đây không chỉ là "thành tựu to lớn" với Nhật Bản mà với tương lai châu Á - Thái Bình Dương.

Trước đó, vào sáng 5/10 theo giờ miền Đông nước Mỹ (tối 5/10 theo giờ Việt Nam), tại hội nghị diễn ra ở thành phố Atlanta, Bộ trưởng Thương mại các nước tham gia đàm phán Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) đã đạt được thỏa thuận cuối cùng về hiệp định thương mại tự do lớn nhất thế giới này.

Tuyên bố của bộ trưởng các nước tham gia đàm phán TPP, công bố ngày 4/10, khẳng định "các bộ trưởng thương mại của Australia, Brunei, Canada, Chile, Nhật Bản, Malaysia, Mexico, New Zealand, Peru, Singapore, Hoa Kỳ và Việt Nam hân hạnh thông báo rằng chúng tôi đã hoàn tất thành công Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương."

Sau 6 ngày đàm phán liên tục, 12 nước thành viên đã cùng nhau tháo gỡ ba nút thắt chính còn lại trên con đường dẫn tới thỏa thuận lịch sử này, bao gồm vấn đề dỡ bỏ hàng rào thuế quan đối với mặt hàng linh kiện ôtô nhập khẩu vào thị trường Bắc Mỹ, Canada và Mỹ mở cửa thị trường cho các sản phẩm bơ sữa của New Zealand và thời gian giữ bảo hộ độc quyền đối với các sản phẩm sinh dược thế hệ mới.

Tuyên bố của các bộ trưởng khẳng định sau hơn 5 năm đàm phán sâu rộng, "chúng tôi đã đạt được thỏa thuận nhằm hỗ trợ việc làm, thúc đẩy tăng trưởng bền vững, tăng cường phát triển hòa nhập và khuyến khích sáng tạo trên toàn khu vực Châu Á-Thái Bình Dương. Quan trọng hơn, thỏa thuận này đạt được mục tiêu mà chúng tôi đã đề ra về một hiệp định tham vọng, toàn diện, tiêu chuẩn cao và cân bằng, có lợi cho người dân các nước chúng ta."

Hiệp định TPP ban đầu có tên là nhóm P-4 do bốn nước thành lập là Chile, New Zealand, Singapore và Mexico. Tháng 9/2008, Mỹ tuyên bố tham gia TPP và đến đầu năm 2009, Việt Nam quyết định tham gia TPP với tư cách thành viên liên kết. Tháng 11/2010, sau khi tham gia 3 phiên đàm phán TPP với tư cách này, Việt Nam chính thức tham gia đàm phán TPP. Cho tới nay đã có 12 nước tham gia vào đàm phán TPP bao gồm New Zealand, Brunei, Chile, Singapore, Australia, Peru, Mỹ, Malaysia, Việt Nam, Canada, Mexico và Nhật Bản. 

TPP là một hiệp định thương mại tự do đa phương theo cơ chế mở, bao gồm không chỉ các vấn đề mở cửa thị trường hàng hóa và dịch vụ mà còn cả những lĩnh vực phi thương mại khác. Theo ước tính, sau khi có hiệu lực, TPP sẽ trở thành khu vực thương mại tự do lớn nhất thế giới với 800 triệu dân. Đàm phán TPP hiện là một trong những đàm phán thương mại quan trọng nhất của Việt Nam.

Bộ trưởng Công thương Vũ Huy Hoàng khẳng định tại cuộc họp báo rằng khi tham gia TPP, Việt Nam cam kết thực hiện và đáp ứng đầy đủ các quy định về quyền lợi người lao động.  Trả lời câu hỏi về dệt may Việt Nam, ông Vũ Huy Hoàng cho biết: "Dệt may đóng vai trò rất quan trọng nền kinh tế chúng tôi. Khi vào TPP, ngành dệt may cũng có thể phát triển mạnh hơn nữa. Và điều này có thể giúp rất nhiều cho người nghèo Việt Nam, đóng góp khoảng 1 triệu lao động cho ngành này. Tôi cám ơn các nước TPP đã tạo điều kiện cho dệt may của Việt Nam."

Hà Dũng - Duy Khánh