Tổng thống Mỹ Donald Trump và ứng cử viên Tổng thống đảng Dân chủ Joe Biden đã có cuộc tranh luận trên truyền hình đầu tiên tại bang Ohio sáng qua (giờ Việt Nam). 

Trước đó, Ủy ban tranh luận tổng thống đã công bố 6 chủ đề lớn: Ghế trống của Tòa án tối cao, dịch bệnh Covid-19, kinh tế, tính công bằng của quá trình bỏ phiếu; nạn phân biệt chủng tộc và bạo lực tại các thành phố; thành tích của mỗi ứng cử viên.

Đây là cuộc tranh luận bầu cử đầu tiên ở Mỹ trong thời kỳ dịch bệnh và cũng là lần đầu tiên hai ứng viên đối đầu trực tiếp. Cả hai đều sử dụng những phương pháp riêng để tập trung cho cuộc tranh luận, cố gắng xác định những vấn đề cấp bách nhất của cuộc bầu cử tổng thống năm 2020. Tuy nhiên, chúng ta cũng nên nhớ rằng thực tế từ những năm 1960 và 1970 đến nay, bên chiếm ưu thế trong cuộc tranh luận chưa chắc có thể trở thành tổng thống.

Sau cuộc tranh luận, ông Trump dường như không đạt được gì, còn ông Biden đã khiến những cử tri dao động có thêm lý do để ủng hộ ông. 

Cựu Phó tổng thống Joe Biden cho thấy ông đã không để đối thủ của mình tận dụng sức ép từ những phát biểu gay gắt hay kích động tranh cãi. Với phong thái điềm tĩnh, lạnh lùng và dứt khoát trong phần lớn 90 phút tranh luận, ông Biden thể hiện rằng ông xứng đáng là một ứng cử viên tổng thống với tầm nhìn rõ ràng. 

{keywords}
Ứng cử viên Tổng thống đảng Dân chủ Joe Biden. Ảnh: Reuters

Ứng viên Dân chủ phạm lỗi

Mặc dù ông Biden có những lỗi nhất định về khả năng diễn đạt trôi chảy, có thể là do ảnh hưởng từ tật nói lắp mà ông đã nỗ lực khắc phục từ nhỏ, song Tổng thống Trump lại là người chỉ có thể tỏ ra nghiêm túc trong một vài trường hợp. 

Một sai sót khác của ông Biden là ông tìm cách lái cuộc tranh luận khỏi những câu hỏi về các giao dịch làm ăn của con trai mình là Hunter Biden với các đối tác Trung Quốc và Ukraine, nhưng lại để đối thủ có thêm một cơ hội khác vào cuối buổi tranh luận để khơi lại những thắc mắc về các hoạt động tại Iraq của người con trai khác, Beau Biden. 

Ông Trump, người không muốn sự tập trung dồn vào những thông tin cho rằng ông coi các tình nguyện viên quân đội là những kẻ thất bại và khờ khạo, đã nhanh chóng chớp lấy cơ hội và chuyển hướng đề tài sang Hunter, Ukraine và Trung Quốc. 

Sai lầm này của ông Biden có thể không quá nghiêm trọng, song các cố vấn của ứng cử viên đảng Dân chủ lẽ ra nên có chuẩn bị trước cho ông để có thể “ra đòn” với đối thủ trong không chỉ các vấn đề liên quan đến nghĩa vụ quân sự mà còn cả những nội dung khác như đóng thuế. 

Một vấp váp khác trong quá trình chuẩn bị đã khiến ông Biden có phần bối rối diễn ra ở nội dung liên quan đến luật pháp và trật tự.

Đầu cuộc tranh luận, khi nêu rõ những khác biệt giữa quan điểm của ông với lập trường của các thành viên cánh tả trong đảng Dân chủ về một vấn đề khác, ông Biden đã khẳng định rằng nhờ sự đề cử của đảng, “tôi chính là đảng Dân chủ”.

Tổng thống Trump đã xoáy vào tuyên bố này khi hỏi rằng liệu ông Biden có gọi điện cho thị trưởng các thành phố nơi những cuộc biểu tình trong phong trào Black Lives Matter bùng lên mạnh mẽ thành bạo lực hay không. Ông Biden đáp trả rằng ông không làm điều đó bởi hiện tại ông không phải là một quan chức dân cử. Ông Trump nhanh chóng chỉ ra những mâu thuẫn trong phát biểu của đối thủ.

Ứng viên Dân chủ  tiếp tục cuộc tranh luận bằng phát biểu về sự ủng hộ đối với luật pháp và trật tự, song ông Trump đáp lại bằng cách liệt kê một số tổ chức an ninh ủng hộ việc ông tái tranh cử và đề nghị đối thủ kể tên một nhóm tương tự dành sự hậu thuẫn cho ứng cử viên đảng Dân chủ.

Tình huống này đã làm khó ông Biden và ông không có được sự đồng tình của nhiều cơ quan hành pháp trong suốt cuộc tranh luận, dù đã tỏ rõ lập trường phản đối các cuộc biểu tình bạo lực. 

{keywords}
Tổng thống đương nhiệm Donald Trump. Ảnh: Vox

Phong cách không đổi của ông Trump

Diện mạo của Tổng thống đương nhiệm Trump trong cuộc tranh luận này có vẻ kém chỉn chu với trang phục có vẻ không vừa vặn. 

Người điều hành cuộc tranh luận Chris Wallace của Fox News đã liên tục phải nhắc nhở ông Trump không được ngắt lời Biden. Ông Wallace thậm chí còn phải nhấn mạnh lại một lần nữa rằng hai bên phải tuân thủ luật lệ, và rằng ông Trump “thực tế là người ngắt lời đối thủ nhiều hơn”. 

Có vẻ như ứng viên Cộng hòa đã không làm gì để thay đổi suy nghĩ của phần đông các cử tri Mỹ - những người mà nhiều các cuộc thăm dò cho thấy không hài lòng với sự lãnh đạo của vị Tổng thống đương nhiệm và phản đối việc ông tái đắc cử.

Mọi chuyện không chỉ bởi ở phong thái của ông. Ông vẫn chính là Tổng thống Trump và không hề có ý định thay đổi phong cách vốn có một nhà buôn bất động sản, điều vừa hấp dẫn đám đông ủng hộ trung thành nhưng lại khiến một số người khác cảm thấy khó chịu. 

Điều thể hiện rõ hơn ông Trump là ai và ông coi trọng những gì chính là khi ông Biden chỉ trích, so sánh các cuộc tập hợp đông người mà ông Trump tổ chức - những sự kiện hiếm người đeo khẩu trang trong bối cảnh dịch bệnh vẫn hoành hành - với những hoạt động quy mô nhỏ và tuân thủ giãn cách xã hội của đảng Dân chủ. Nhà lãnh đạo đương nhiệm của nước Mỹ phản pháo bằng tuyên bố: “Nếu ông có thể thu hút đám đông, ông chắc chắn cũng sẽ làm như thế”. 

Cuộc tranh luận đầu tiên giữa hai ứng viên tổng thống chưa nhắc tới nhiều về chính sách đối ngoại, điều có thể sẽ được làm rõ hơn trong 2 cuộc tranh luận về sau. Tuy nhiên, với những chính sách đối nội liên quan đến cách xử lý dịch bệnh, nền kinh tế và các mối quan hệ sắc tộc, ông Biden đã đưa ra nhận xét: “Ông là vị Tổng thống tồi tệ nhất mà người dân Mỹ từng bầu”.

Có lẽ, với cuộc tranh luận này, dường như ông Biden giành được ưu thế hơn so với ông Trump. Nhưng sẽ còn nhiều vấn đề nảy sinh trong các cuộc tranh luận sắp tới.

Việt Hoàng (Giảng viên Đại học Luật TP.HCM)

Bầu cử Tổng thống Mỹ 2020

Bầu cử Tổng thống Mỹ 2020

Tin tức bầu cử Tổng thống Mỹ 2020 mới nhất được cập nhật liên tục 24/7 tại Vietnamnet.vn. Hình ảnh, video buổi tranh luận trực tiếp giữa Tổng thống Donald Trump và ông Joe Biden

Đấu trường Trump - Biden: Các đối thủ dùng mọi chiến thuật tấn công

Đấu trường Trump - Biden: Các đối thủ dùng mọi chiến thuật tấn công

Cuộc tranh luận trong 90 phút với 6 chủ đề, mọi vấn đề lớn nhỏ của nước Mỹ, nền chính trị Mỹ và cả cá nhân hai ứng viên đều được đặt lên bàn cân.