Nhơn Châu cách TP Quy Nhơn khoảng 24km, gồm có 3 thôn với hơn 600 hộ dân sinh sống. Phần lớn người dân nơi đây sinh sống bằng nghề khai thác và nuôi trồng thủy sản, đồng thời tham gia kinh doanh, cung cấp dịch vụ du lịch cộng đồng.
Đầu năm 2023, UBND tỉnh Bình Định đã phê duyệt đồ án Quy hoạch chung xây dựng xã Nhơn Châu đến năm 2035. Theo quy hoạch sẽ phát triển xã đảo Nhơn Châu gắn liền công tác đảm bảo quốc phòng, an ninh và chủ quyền biển đảo Tổ quốc, phát triển kinh tế, nâng cao đời sống, thu nhập cho người dân, trong đó trọng tâm là phát triển kinh tế biển, phát triển du lịch sinh thái biển đảo, trên cơ sở bảo tồn, phát huy và tôn tạo các giá trị thiên nhiên, văn hóa vốn có của đảo.
Để thực hiện mục tiêu trên, những năm gần đây, Nhơn Châu phát huy những lợi thế có sẵn của đảo đẩy mạnh phát triển kinh tế biển, phát triển du lịch sinh thái.
Và nhiệm vụ trọng tâm của cấp uỷ, chính quyền Nhơn Châu đặt ra là, phát triển kinh tế biển gắn với nuôi trồng, đánh bắt thuỷ hải sản, bảo tồn, phát huy các giá trị vốn có của Nhơn Châu để phát triển đảo thành một trong những trung tâm du lịch biển đảo của Quy Nhơn.
Theo báo cáo của UBND xã Nhơn Châu, toàn đảo có 136 phương tiện tham gia khai thác thủy sản, mỗi năm duy trì khai thác được khoảng 450 tấn cá, mực các loại.
Bên cạnh đó, xã đảo cũng từng bước phát triển về nuôi trồng thuỷ sản. Hiện Nhơn Châu có 48 hộ nuôi, với 129 lồng, 26 bè, thả nuôi 10.700 con tôm hùm và cá, mực các loại, thu nhập từ nuôi trồng thủy sản ước khoảng 7,5 tỷ đồng/năm. Ngoài ra, các hoạt động chế biến thủy sản ở địa phương cũng phát triển, hằng năm sản xuất được khoảng 1.100kg mắm cái, 1.320 lít mắm nước, 2.350kg chả cá và các loại thủy sản phơi khô đóng gói, ước thu nhập khoảng 3,5 tỷ đồng/năm. Hiện nay, Hợp tác xã thủy sản Nhơn Châu đẩy mạnh sản xuất chả cá Cù Lao Xanh để cung cấp vào các thị trường trong và ngoài tỉnh. Đây là sản phẩm chủ lực của địa phương đã được UBND tỉnh Bình Định chứng nhận OCOP 3 sao và là sản phẩm công nghiệp nông thôn cấp tỉnh năm 2022.
Song song với phải triển kinh tế, phát triển du lịch là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của xã đảo.
Theo Quy hoạch xã đảo Nhơn Châu xác định các điểm phát triển du lịch dã ngoại sinh thái gắn kết trong chuỗi du lịch vòng quanh đảo gồm: Điểm du lịch dã ngoại bãi Nhỏ, bãi Bồn, bãi Gala, bãi Nam, bãi Đông, bãi đá Thảo Nguyên và 2 điểm dừng chân ngắm cảnh tại Vũng Tròn và mũi hòn Két. Cụm du lịch phía Đông xã đảo quy hoạch đường giao thông nội bộ phục vụ du lịch kết nối các điểm du lịch hiện hữu như ngọn Hải đăng, cột cờ Thanh niên, Bàn cờ Tiên, giếng Tiên, điểm ngắm bình minh, quy hoạch một điểm ngắm bình minh phía Đông Bắc Hải đăng theo mô hình công trình kiến trúc biểu tượng đặc biệt phục vụ du lịch.
Vì thế, Nhơn Châu cần đẩy mạnh dịch vụ homestay kết hợp dịch vụ ăn uống, nghỉ ngơi, tổ chức du lịch trải nghiệm văn hóa du lịch cộng đồng tại địa phương, đồng thời giữ vững quốc phòng - an ninh cho xã đảo tiền tiêu.
Hiện nay, chính quyền và người dân trên đảo đang tích cực chuyên nghiệp hóa hoạt động lưu trú, tạo ra các tour, tuyến, địa điểm du lịch đặc trưng của đảo nhằm đa dạng hóa sản phẩm, tăng năng lực đáp ứng để phát triển du lịch bền vững.
Du lịch phát triển, người dân sắm mới các phương tiện ca nô phục vụ chở khách du lịch từ đất liền ra đảo và ngược lại. Hệ thống giao thông trên địa bàn xã đã được đầu tư, nâng cấp, mở rộng hoàn chỉnh với 14,38km đường trục thôn (100%) đã bê tông hóa, 9,62km đường ngõ xóm và 11km các đường xung quanh đảo được cứng hóa. Bờ kè chắn sóng đã được xây dựng kiên cố nhằm bảo vệ khu dân cư trước mặt biển chống triều cường xâm thực.
Theo UBND xã Nhơn Châu, qua 3 tháng đầu năm 2024, đã có hơn 3.000 lượt du khách đến du lịch, trải nghiệm tại đảo. Đây là tín hiệu vui đối với việc phát triển du lịch trên xã đảo, khi ngày càng có nhiều du khách trong và ngoài tỉnh đến địa phương, góp phần tạo công ăn việc làm, tăng thu nhập cho bà con nơi đây.
Ông Hồ Nhật Lệ, Chủ tịch UBND xã Nhơn Châu chia sẻ, thời gian tới, xã sẽ đẩy mạnh phát triển và nâng cao chất lượng các cơ sở lưu trú trên địa bàn; khuyến khích phát triển mô hình du lịch cộng đồng gắn với sinh kế người dân làng chài ven biển, đưa loại hình dịch vụ này trở thành thế mạnh, là bản sắc văn hóa riêng của du lịch xã Nhơn Châu.
Đồng thời hỗ trợ người dân phát triển dịch vụ lưu trú homestay gắn với bảo tồn kiến trúc làng chài ven biển phục vụ phát triển du lịch cộng đồng. Bên cạnh đó, xã cũng chú trọng vấn đề bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên.
Theo đánh giá của ông Hồ Quốc Dũng, Bí thư Tỉnh uỷ, Chủ tịch HĐND tỉnh Bình Định, tiềm năng phát triển kinh tế biển, trong đó phải kể đến việc phát triển du lịch ở xã đảo Nhơn Châu là rất lớn. Thời gian gần đây, tình hình kinh tế-xã hội, đời sống của nhân dân trên xã đảo đã có nhiều thay đổi tích cực.
Quyết tâm đến năm 2025, nhất định Nhơn Châu sẽ có một số sản phẩm du lịch mới nhằm đánh thức tiềm năng du lịch của xã đảo, tạo việc làm, tăng thu nhập cho người dân, cũng như tạo thêm một sản phẩm du lịch mới cho tỉnh Bình Định, góp phần đẩy mạnh phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.
Hải Yến