Tháo gỡ vướng mắc, giảm phát thải khí nhà kinh ngành xây dựng

Sáng 4/10, đã diễn ra phiên toàn thể Tuần lễ Công trình Xanh Việt Nam 2024 với chủ đề “Phát triển công trình xanh - Chuyển động từ chính sách đến hành động thực tiễn” do Bộ Xây dựng phối hợp với UBND TP Hà Nội tổ chức.

Phát biểu tại phiên toàn thể, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Phạm Minh Hà cho biết, theo số liệu thống kê, đến hết quý III/2024, số lượng công trình xanh trên cả nước đạt khoảng 500 công trình với tổng diện tích sàn xây dựng khoảng trên 12 triệu m2.

Số lượng công trình xây dựng được chứng nhận công trình xanh, sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả hiện nay đã vượt chỉ tiêu đặt ra tại Quyết định số 280/QĐ-TTg ngày 13/3/2019 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình quốc gia về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả giai đoạn 2019 – 2030.

Tuy nhiên, việc phát triển công trình xanh ở Việt Nam thời gian qua cũng còn gặp nhiều khó khăn, rào cản như thiếu các chứng nhận về vật liệu xanh, vật liệu tiết kiệm năng lượng, thiếu nguồn nhân lực có chất lượng và chuyên môn sâu về công trình xanh, nhận thức của một bộ phận chủ đầu tư, người sử dụng các sản phẩm, dich vụ về công trình xanh còn nhiều hạn chế, khả năng tiếp cận các nguồn vốn xanh cho các dự án công trình xanh hạn chế.

tuan le cong trinh xanh vietnamnet.jpg
Phiên toàn thể Tuần lễ Công trình Xanh Việt Nam 2024 với chủ đề “Phát triển công trình xanh - Chuyển động từ chính sách đến hành động thực tiễn”, ngày 4/10. 

Để tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc thúc đẩy phát triển công trình xanh, trong thời gian tới, lãnh đạo Bộ Xây dựng cho hay, Bộ sẽ tiếp tục phối hợp với các Bộ, ngành nghiên cứu trình Chính phủ ban hành quy định về danh mục dự án xanh trong đó có các dự án công trình xanh; Quy định về danh mục dự án được tiếp cận nguồn tín dụng xanh; Nghiên cứu đề xuất quy định về dán nhãn năng lượng cho vật liệu xây dựng vào nội dung dự thảo Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả trong năm 2025…

Về vấn đề giảm nhẹ phát thải khí nhà kính (KNK), Vụ trưởng Vụ Khoa học Công nghệ và Môi trường, Bộ Xây dựng Vũ Ngọc Anh thông tin, Bộ Xây dựng đã vạch ra kế hoạch giảm phát thải KNK trong ngành Xây dựng.

Đối với tiêu thụ năng lượng trong sản xuất xi măng, các giải pháp đề ra là tận dụng nhiệt thải phát điện; Sử dụng máy nghiền hiệu suất cao; Các giải pháp giảm tiêu thụ điện khác.

Đối với các quá trình công nghiệp xi măng, giải pháp là tối ưu hóa quá trình đốt; Giảm tỉ lệ clinker trong xi măng bằng việc sử dụng phụ gia khoáng hóa thiên nhiên và chất thải từ các ngành công nghiệp khác; Sử dụng chất thải chứa năng lượng làm nhiên liệu thay thế nhiên liệu tự nhiên.

Đối với quá trình vận hành tòa nhà, giải pháp là sử dụng thiết bị làm mát (điều hòa, tủ lạnh) hiệu suất cao; Cải tạo, sửa chữa công trình theo hướng giảm phát thải KNK…

Kiến trúc xanh cho công trình xây dựng

TS. KTS Phan Đăng Sơn, Chủ tịch Hội Kiến trúc sư Việt Nam, đánh giá, trước đây, chuyển đổi xanh chỉ tập trung cho khu vực đô thị. Ngày nay, nông thôn đã tự do phát triển hỗn loạn và thiếu bài bản, chuyển nhanh từ “xanh” sang “xám”, chuyển đổi xanh ở vùng miền này cũng trở nên quan trọng không kém gì đô thị.

Chuyên gia cho rằng, chuyển đổi xanh công trình xây dựng cần phải được ráo riết thực hiện bằng những chương trình theo định hướng cụ thể, rõ ràng và có định lượng. Việc đánh giá phải được rang buộc pháp lý chặt chẽ.

Theo ông Sơn, kiến trúc xanh là kiến trúc được áp dụng một cách sáng tạo, hiệu quả các giải pháp thiết kế mà xây dựng, vận hành cho đến loại bỏ đều đáp ứng thân thiện với thiên nhiên, môi trường. Sử dụng hiệu quả tối ưu năng lượng, tài nguyên, vật liệu. Tạo tiện nghi và sức khỏe tốt cho người sử dụng. Hài hòa phù hợp với cảnh quan sinh thái tự nhiên, bản sắc văn hóa, điều kiện xã hội, tính nhân văn.

Công trình xanh thì phải thỏa mãn những yếu tố thân thiện môi trường toàn diện hơn kiến trúc xanh, nhưng yếu tố gắn với xã hội và con người về mặt nhân văn lại không cần đáp ứng rõ và đầy đủ như kiến trúc xanh.  

Ông Phan Đăng Sơn đề xuất một số gợi hướng mang tính chất khung chung cho thể loại công trình xây dựng mới: Giải pháp với việc xác lập địa điểm bền vững; Giải pháp cho sử dụng tài nguyên, năng lượng hiệu quả; Giải pháp đảm bảo chất lượng môi trường bên trong nhà; Giải pháp đáp ứng tính bản sắc và tiên tiến của kiến trúc; Giải pháp đáp ứng tính xã hội và nhân văn…